Czym jest nasieniak?
Nasieniak jest najczęstszym germinalnym nowotworem złośliwym, występującym w jądrze u mężczyzn. Identyczną budową charakteryzuje się nowotwór lokalizujący się w jajniku u kobiet, określa się go jako rozrodczaka.
Nasieniak jądra pojawia się głównie u panów, którzy przekroczyli czterdziesty i pięćdziesiąty rok życia. Nie oznacza to jednak, że nie może zaatakować młodego mężczyzny.
Ten rodzaj raka dość szybko rośnie i w krótkim czasie daje przerzuty do węzłów chłonnych zaotrzewnowych, a w dalszej kolejności do bardziej odległych narządów, takich jak płuca, wątroba, kości oraz mózg.
Wyróżnia się dwa typy nasieniaka:
- Nasieniak klasyczny– to rak, który odzwierciedla 93proc.wszystkich zachorowań na nasieniaka;
- Nasieniak spermatocytowy– występuje dużo rzadziej, zazwyczaj atakuje panów po 45. roku życia.
Nasieniak może mieć trzy stadia:
- Najłagodniejsze stadium – kiedy nowotwór jest tylko w mosznie jądra, nie ma przerzutów do węzłów chłonnych i organów odległych;
- Pośredni stopień – w tym przypadku występuje guz w jądrze oraz przerzuty do węzłów chłonnych zaotrzewnowych w jamie brzusznej lub miednicy;
- Najbardziej zaawansowane stadium – poza nowotworem mieszczącym się w jądrze są też przerzuty odległe, np. do takich narządów jak płuca, wątroba, mózg, czy kości.
Reklama
Jakie objawy daje nasieniak?
Jak rozpoznać, że to nasieniak? Objawy tego rodzaju nowotworu mogą na początku nie być specyficzne. Najczęściej jednak mężczyzna podczas samobadania jąder wyczuwa guzek, zgrubienie, czy powiększenie się jednego z jąder. Nasieniak występuje tylko w jednym z jąder, nie atakuje obu narządów równocześnie. Nie zawsze jednak taki guz będzie wyczuwalny w badaniu palpacyjnym.
W bardziej zaawansowanych postaciach nasieniak może dawać takie symptomy jak:
- duszność i przewlekły kaszel (co ma związek z przerzutami do płuc),
- bóle w odcinku lędźwiowym i krzyżowo-ogonowym kręgosłupa,
- opuchlizna i powiększenie piersi,
- osłabienie,
- utrata wagi,
- ból brzucha,
- zwiększenie objętości węzłów chłonnych.
W przypadku nasieniaka niezmiernie rzadko rejestruje się takie dolegliwości jak ból umiejscowiony w okolicy krocza.
Jeśli mężczyzna zauważa u siebie chociaż jeden z wymienionych symptomów, powinien jak najszybciej zgłosić się do urologa lub chociaż lekarza pierwszego kontaktu. Medyk wykona ręczne badanie jąder, zleci też przeprowadzenie USG jąder.
Poza tym takiego pacjenta wysyła się na tomografię komputerową jamy brzusznej, miednicy i klatki piersiowej. Jeśli obraz po wykonaniu tych analiz nie jest jednoznaczny, robi się pozytonową emisyjną tomografię komputerową (tzw. PET).
Reklama
Przyczyny nasieniaka
Co sprawia, że w organizmie danego mężczyzny lokalizuje się nasieniak? Przyczyny występowania tego rodzaju nowotworu nie są jeszcze do końca poznane. Jednak zauważono, że ten rak jądra pojawia się częściej u panów, którzy:
- przebyli już nowotwór w drugim jądrze (ocenia się, że ten czynnik stanowi najczęściej występującą przyczynę pojawienia się nasieniaka);
- mają w rodzinie przypadki nasieniaka (przede wszystkim u ojca lub brata);
- mają stwierdzoną niepłodność (występowanie wewnątrzprzewodowej neoplazji komórek zarodkowych określa się jako stan przedrakowy);
- mają zdiagnozowany jakiś zespół obojnactwa (m.in. obojnactwo prawdziwe, obojnactwo rzekome, zespół feminizujących jąder, dysgenezja gonad, zespół Klinefeltera);
- przeszli wnętrostwo (niezstąpienie jąder, nawet we wczesnym dzieciństwie i zostało ono szybko objęte terapią);
- są zakażeni HIV.
Nie ma potwierdzenia w przypuszczeniach dotyczących korelacji występowania nasieniaka z przebytymi urazami jądra, zapaleniami jądra oraz świnką.
Reklama
Leczenie nasieniaka
Jaką metodę terapeutyczną stosuje się, gdy u mężczyzny pojawia się nasieniak? Leczenie obejmuje w pierwszej linii amputację jądra. Operację polegającą na usunięciu jądra wykonuje się przez pachwinę. Dalsza kuracja jest uzależniona od stopnia zaawansowania nowotworu.
Jeśli rak jądra ustalony został na pierwszy stopień złośliwości, pacjent poddawany jest radioterapii obejmującej węzły chłonne jamy brzusznej i miednicy, którą to metodę niekiedy zastępuje się chemioterapią.
U panów z nowotworem jądra w drugim i trzecim stadium zaawansowania najczęściej także stosuje się promieniowanie, ale w wyższej dawce lub zleca się chemioterapię podzieloną na 3-4 cykle.
Mężczyźni po przebyciu nasieniaka powinni być monitorowani pod kątem pojawienia się wznowy choroby lub ewentualnych przerzutów. W jaki sposób kontrolowany jest nasieniak? Markerynowotworowe, takie jak podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej, α-fetoproteiny oraz dehydrogenazę mleczanową, pomagają zweryfikować skuteczność leczenia. Oznaczanie tych markerów powinno być wykonywane przynajmniej raz na trzy miesiące.
Reklama
Jakie są rokowania w przypadku nasieniaka?
Jaka jest przeżywalność w przypadku pojawienia się nowotworu, jakim jest nasieniak? Rokowania są dość dobre, nawet jeśli nowotwór jądra został wykryty w późniejszym stadium.
Oczywiście największą szansę na pełne wyzdrowienie mają pacjenci mający pierwszy stopień nowotworzenia nasieniaka. U panów, którzy szybko udali się do lekarza, zaraz po zauważeniu u siebie pierwszych objawów choroby, a guz nie wyszedł poza obręb moszny, ozdrowienie jest nawet stuprocentowe. Podobne rokowanie występuje u chorych z przerzutami do węzłów chłonnych zaotrzewnowych, o ile średnica węzłów nie przekracza 5 cm.
Jeżeli natomiast guzy przerzutowe są większe niż 5 cm w średnicy i/albo też obserwuje się przerzuty do płuc, przeżywalność po 5 latach od rozpoczęcia leczenia wynosi 86 proc. U panów, u których są przerzuty do takich organów jak wątroba, kości, czy mózg, przeżywalność po 5 latach od wykrycia schorzenia obniża się do 72 proc.
