Jak wygląda przepuklina brzuszna?
Przemieszczenie narządu poza jego prawidłowe położenie określa się przepukliną brzuszną. Dochodzi do tego przez nabyte albo naturalne otwory w powłokach.
Wśród przyczyn powstawania przepukliny brzusznej wymienia się zaburzenia budowy tkanek ograniczających oraz budujących jamy ciała, a także zwiększone ciśnienie we wskazanych miejscach. Ciśnienie rośnie pod wpływem:
- kaszlu,
- śmiechu,
- oddawania stolca,
- wysiłku fizycznego,
- ciąży,
- wodobrzusza,
- powiększenia gruczołu krokowego,
- guzów nowotworowych.
Wrodzona przepuklina brzuszna najczęściej wynika z nieprawidłowości w budowie tkanek. Natomiast przepuklina nabyta to kombinacja tych dwóch różnych czynników.
Co więcej, jak szacują autorzy artykułu naukowego „Pułapki diagnostyki klinicznej przepuklin powłoki brzusznej”, opublikowanego na łamach „Chirurgii Polskiej”, minimum 10-15 proc. operacji jamy brzusznej kończy się przepukliną brzuszną. To, co jest niepokojące, to że jeszcze większy odsetek można wskazać nieudanych operacji naprawczych. Zdaniem autorów zmniejszenie liczby przypadków przepukliny brzusznej przynoszą dopiero operacje laparoskopowe.
Inne czynniki ryzyka to:
- palenie papierosów,
- otyłość, ale też niedożywienie,
- podeszły wiek,
- sterydoterapia,
- płeć męska.
Jak rozpoznać przepuklinę brzuszną? Niezbędna jest tu właściwa diagnostyka, która opiera się m.in. na ocenie palpacyjnej powłok brzusznych. Podczas takiego badania trzeba przeanalizować też stopień deformacji brzucha.
Warto tu wymienić także dwa rodzaje przepukliny wyróżniane ze względu na lokalizację:
- przepuklina zewnętrzna – tego typu przepukliny wydostają się przez granice jamy brzusznej, można tu wskazać na przepuklinę pachwinową, pępkową, okołopępkową, udową, w bliźnie po laparotomii, lędźwiową, kulszową;
- przepuklina wewnętrzna – tego rodzaju przepukliny nie wychodzą na zewnątrz powłok ciała, a jedynie kierują się do innych jam ciała lub zachyłków. W tej kategorii znajdują się przepukliny rozworu przełykowego, przepukliny Morganiego, przepukliny okołokątnicze i wiele innych.
Inny, interesujący podział wskazuje na przepukliny: odprowadzalne i nieodprowadzalne. O tych pierwszych mowa, gdy zawartość worka przepuklinowego można cofnąć z powrotem do jamy brzusznej np. lekko uciskając albo przyjmując odpowiednią postawę ciała. Natomiast, analogicznie nie można odprowadzić przepukliny nieodprowadzalnej. Ten typ również gorzej rokuje.
W klasyfikacji ICD11 przepuklina brzuszna jest oznaczona kodem DD5Z i definiuje się ją jako: „wystawanie narządu lub powięzi narządu przez ścianę jamy, która normalnie ją zawiera. Do tej kategorii zalicza się przepuklinę narządów żołądkowo-jelitowych”.
Reklama
Objawy przepukliny brzusznej
Należy pamiętać, że niewielkie przepukliny brzuszne mogą nie dawać żadnych objawów. Jednakże do najczęstszych symptomów u dorosłych wskazujących na ten problem można zaliczyć:
- guza w pachwinie, który wywołuje dyskomfort, a także pieczenie oraz ból,
- zatrzymanie gazów oraz stolca,
- wymioty,
- gorączkę,
- zapalenie otrzewnej.
W przypadku przepukliny brzusznej u mężczyzn, objawy mogą polegać na uczuciu pociągania w okolicy pachwin i promieniować w stronę jądra.
Przepuklinę należy kontrolować nawet po operacji. Objawy zerwanej siatki przepukliny brzusznej po operacji mogą wywoływać dyskomfort i uczucie naciągniętego mięśnia. Dlatego istotne jest przeprowadzenie USG. Czasem przepukliny nie jesteśmy w stanie wyczuć palcami i jest ona widoczna jedynie na badaniu ultrasonograficznym.
Reklama
Czy przepuklina brzuszna boli?
Ból wywołany przepukliną brzucha pojawia się zwykle podczas intensywnego wysiłku, np. uprawiania sportu, śmiechu albo kaszlu. Wtedy to mięśnie brzucha są napięte. Miejscem, gdzie boli przepuklina brzuszna, jest nie tylko jej lokalizacja.
Ból, którego źródłem jest przepuklina na brzuchu, może promieniować. Taki ból może być ciągnący. Innymi alarmującymi sygnałami pojawiającymi się przy okazji bólu są wzdęcia i zaparcia. Nie należy ich lekceważyć i najlepiej skonsultować się z lekarzem.
Reklama
Jaki lekarz od przepukliny brzusznej?
Wyczułeś zmianę, która przypomina Ci przepuklinę brzuszną, ale nie wiesz, jaki lekarz może zająć się rozpoznaniem? Badaniem przepukliny brzusznej zajmuje się najpierw lekarz Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Możesz także od razu udać się do chirurga, który jest lekarzem od przepukliny brzusznej i zajmuje się zabiegami jej usuwania.
W zasadzie, wystarczającym do rozpoznania przepukliny jest wywiad oraz badanie fizykalne. Innym sposobem na postawienie diagnozy jest badanie obrazowe oraz TK i MRI, wykonywane u pacjentów po operacjach, z otyłością, a także herniografia.
Obowiązkiem lekarza jest też przeprowadzenie diagnostyki różnicowej, ponieważ przepuklina brzuszna może przypominać:
- tętniaka tętnicy udowej,
- żylaka żyły odpiszczelowej,
- powiększony węzeł chłonny,
- wodniaka jądra,
- wodniaka powrózka nasiennego,
- tłuszczaka,
- torbiel rzekomą na wargach sromowych u kobiet.
Reklama
Leczenie przepukliny brzusznej bez operacji
Trzeba pamiętać, że nie da się pozbyć przepukliny brzusznej w sposób zachowawczy. Zawsze należy liczyć się z operacją przepukliny brzusznej.
Aby uniknąć powikłań wystąpienia przepukliny niezbędne jest unikanie wysiłku fizycznego czy zaparć. Stosuje się też pasy przepuklinowe, ale w dalszej perspektywie mogą prowadzić do stanów zapalnych. Trzeba mieć świadomość, że przepuklina z odprowadzanej może stać się nieodprowadzaną.
Jak leczyć przepuklinę brzuszną? Jeżeli przepuklina jest bardzo mała i bezobjawowa, leczenie można ograniczyć do obserwacji. Natomiast, gdy daje objawy niezbędna jest operacja. Zabieg usunięcia przepukliny czasem przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym, dlatego mogą korzystać z niego osoby w starszym wieku i z chorobami współistniejącymi.
Oprócz klasycznej operacji można wykonać też zabieg laparoskopowy. Nierzadko niezbędne jest przeprowadzenie operacji w znieczuleniu ogólnym. Ostateczną decyzję podejmuje lekarz, który ocenia zmianę oraz wyznacza konkretny sposób leczenia.
Istotne jest zwrócenie się do lekarza, ponieważ nieleczona przepuklina brzuszna może doprowadzić do uwięźnięcia jelita, perforacji jelita, zapalenia otrzewnej, a w konsekwencji do śmierci.
Reklama
Dieta przy przepuklinie brzusznej
Jeżeli cierpisz z powodu przepukliny brzusznej, pamiętaj o tym, by Twoja dieta przy tym problemie była rozsądna. Oczywiście, nie przesadzaj z pokarmami wysoko przetworzonymi czy też doprowadzającymi do wzdęć i gazów. W ten sposób możesz powiększyć swój problem. Warto sięgać po jedzenie zawierające błonnik i pokarmy ułatwiające trawienie.
Pamiętaj, że palenie papierosów i picie alkoholu może zwiększyć ryzyko powikłań po operacji. Dlatego jeżeli chcesz zatroszczyć się o swój stan zdrowia, zrezygnuj z używek. Zadbaj także o to, by w przypadku nadwagi, zrzucić nadmiarowe kilogramy.
Po operacji przepukliny brzusznej istotne, by dieta była bogata w błonnik i dużą ilość płynów. Dzięki temu zapobiegniesz pojawieniu się zaparć, które nie służą rekonwalescencji. Mimo że brak konkretnych ograniczeń żywieniowych, lekarze zalecają, by w codziennym menu znalazły się potrawy wysokobiałkowe oraz witaminy.
Reklama
Przepuklina brzuszna u dziecka
Nierzadko przepuklina brzuszna u dzieci to jedna z wad wrodzonych. Często nie daje żadnych objawów, ale może podobnie jak u dorosłych wywoływać dolegliwości bólowe. Zwykle przepuklinie brzusznej może towarzyszyć gorączka.
Problem często dotyka noworodków i niemowląt. U tej grupy przepuklina brzuszna pojawia się często. Według szacunków podanych przez lek. med. Oskara Zgraja w artykule „Przepuklina pępkowa” na łamach „Medycyny Praktycznej”, przepuklinę można rozpoznać u 1 na 6 noworodków.
Podstawą wyleczenia jest oczywiście odpowiednia diagnostyka. Najlepiej udać się do swojego lekarza lub do chirurga, który oceni zmianę i najprawdopodobniej zaleci operację.
Nie należy jednak się martwić, ponieważ – jak można przeczytać w pracy Tomasza Hilgera i Macieja Bagłaja – operacje tego rodzaju należą do najczęściej wykonywanych zabiegów w trybie planowym na oddziałach chirurgii dziecięcej.
Ważna jest przede wszystkim szybka diagnostyka, by zapobiec potencjalnym powikłaniom i skrócić okres rekonwalescencji dziecka.
W ten sposób zarówno martwiący się rodzic, jak i cierpiąca pociecha szybciej poczują się lepiej. Zatem nie należy zwlekać z wizytą u specjalisty. Szczególnie u małych dzieci przepuklina może być niebezpieczna i nieleczona doprowadzić nawet do sepsy. Należy mieć to na uwadze.
Przepuklina brzuszna po ciąży
Osobną grupę pacjentów cierpiących z powodu przepukliny brzusznej stanowią kobiety w ciąży, a także te, które niedawno urodziły dziecko. Jaka istnieje korelacja pomiędzy przepukliną brzuszną a ciążą? Już wyjaśniamy. Wzrost płodu może zwiększać nacisk na ścianki brzucha i tym samym zwiększać ryzyko przepukliny.
Praktycznie w każdym przypadku operacja usunięcia przepukliny brzusznej może być przeprowadzona po rozwiązaniu ciąży. Wyjątkowo interwencja chirurgiczna jest potrzebna w trakcie ciąży. Zazwyczaj takim wskazaniem jest pojawienie się objawów wskazujących na tzw. zadzierzgnięcie przepukliny. To jednak zdarza się bardzo rzadko.
Wstrzymanie się z usunięciem przepukliny do czasu narodzin dziecka jest istotne, ponieważ każda kolejna ciąża może zwiększać ryzyko pojawienia się przepukliny.
Wbrew pozorom przepuklina brzuszna to problem bardzo często spotykany, dlatego po pierwsze nie należy się wstydzić, a po drugie obawiać leczenia. Lekarze mają już szerokie doświadczenie w przeprowadzaniu zabiegów usuwania przepuklin brzusznych.
Zwlekanie z decyzją o leczeniu może jedynie pogłębić problem. Przepuklina brzuszna może być mylona z inną chorobą, dlatego tym bardziej istotne jest skorzystanie z profesjonalnej diagnostyki.
