Każda postać raka płuc jest jedną z chorób onkologicznych, którą charakteryzuje duża umieralność. Jest to niestety najczęściej występujący u ludzi nowotwór złośliwy. Najpowszechniejszym czynnikiem ryzyka zachorowalności jest palenie papierosów. Rzadziej przyczyną rozwoju raka płuc są czynniki zawodowe, czyli praca przy szkodliwych substancjach.
Czym jest rak drobnokomórkowy płuc?
Czym jest ta groźna choroba onkologiczna? Rak drobnokomórkowy to pierwotna forma złośliwego nowotworu płuc o bardzo agresywnym przebiegu. Powstaje z nabłonka oskrzeli, kiedy proces jego odnowy zostaje zaburzony czynnikami zewnętrznymi (drażniącymi). Takim czynnikiem jest niewątpliwie dym papierosowy. Ale nie tylko palacze są narażeni na tego typu nowotwór. Również palacze bierni, wdychający systematycznie dym papierosowy stanowią duży margines zachorowalności. Rak drobnokomórkowy najczęściej pojawia się w centralnej części płuc w miejscu, gdzie oskrzela i naczynia wychodzą ze śródpiersia i wchodzą do miąższu płuc, a zatem jest on obecny w tak zwanych okolicach przywnękowych.
Podstawowym kryterium rozpoznania raka drobnokomórkowego płuc jest ocena struktury jego jądra komórkowego. Cechuje je bardzo specyficzna budowa mikroskopowa. Badając te komórki rakowe onkolodzy podkreślają, iż posiadają one bardzo duże zdolności neuroendokrynne. Oznacza to, iż komórki tego nowotworu potrafią wytwarzać i uwalniać do krwi wiele rozmaitych substancji. Ale to nie jedyna groźna cecha. Te komórki potrafią się bardzo szybko dzielić, powodując agresywny wzrost guza. Dlatego też moment rozpoznania drobnokomórkowego raka płuc następuje już w bardzo zaawansowanej postaci choroby, z przerzutami nawet do najbardziej odległych miejsc organizmu.
Rozpoznanie tego typu nowotworu jest możliwe w oparciu o 2 metody:
- na podstawie materiału histologicznego, czyli pobranego wycinka,
- na podstawie materiału cytologicznego, czyli na podstawie wymazu.
Rak drobnokomórkowy płuc ma bardzo dynamiczny przebieg, z ogromną skłonnością do tworzenia zmian przerzutowych. Niestety ta cecha bardzo utrudnia proces leczenia.
Reklama
Czy rak drobnokomórkowy jest wyleczalny?
Większość pacjentów z tą chorobą żyje niestety tylko przez kilka miesięcy od postawienia diagnozy. Ten agresywny nowotwór jest w pierwszej fazie dość wrażliwy na chemioterapię, jedna z czasem komórki nowotworowe uodparniają się na tego typu leczenie. Nawet jeśli chemioterapia przynosi efekty, to bardzo szybko pojawiają się wznowy. Szansa nawet na czasowe wyleczenie istnieje tylko w postaci raka o charakterze ograniczonym.
W ostatnich latach pojawiła się nowa możliwość leczeniaraka drobnokomórkowego płuc. Jest terapia atezolizumabem. To lek pobudzający odpowiedź immunologiczną organizmu, czyli zmuszający do walki z komórkami nowotworu. Przede wszystkim zadaniem tego leku jest niedopuszczanie do nawrotów choroby. Ta nowa terapia potrafi zmniejszyć ryzyko zgonów o 30 proc. Atezolizumab połączony z chemioterapią wydłuża nie tylko życie pacjenta, ale znacznie poprawia jego jakość. Czas wolny od przerzutów może wynosić nawet do 12 miesięcy. Od stycznia 2019 r. jest to już lek refundowany, zgodnie z obwieszczeniem Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2018 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na 1 stycznia 2019 r.
Reklama
Drobnokomórkowy rak płuc - klasyfikacja
Rak drobnokomórkowy płucwystępuje w 2 postaciach:
- ograniczona postać raka(wariant LD)- te przypadki charakteryzują się zajęciem tylko jednego płuca i pobliskich węzłów chłonnych. Najczęściej są to węzły chłonne wnękowe od strony zmiany lub węzły śródpiersiowe i nadobojczykowe,
- rozsiana postać raka (wariant ED)- wtym przypadku nowotwór jest już mocno zaawansowany, zajmuje bardzo rozległy obszar i daje przerzuty nawet do daleko położonych narządów.
Ta klasyfikacja ma duże znaczenie przy doborze leczenia. Choroba ta daje najwięcej przerzutów do węzłów chłonnych wewnątrz klatki piersiowej, następnie do wątroby, nadnerczy, kości i najrzadziej do mózgu. Właśnie te przerzuty oznaczają, iż chory jest dotknięty rozsianą postacią raka. Im więcej zajętych węzłów chłonnych i narządów, tym gorsze rokowania pacjenta. Częściej nowotwór ten dotyka mężczyzn. Najwyższy wskaźnik występowania choroby przypada w wieku od 40 do 60 lat.
Medycyna klasyfikuje drobnokomórkowego raka płuc w 3 kategoriach w zależności od:
- stopnia rozwoju guza (T),
- zajęcia węzłów chłonnych (N),
- obecności przerzutów (M).
Ta klasyfikacja TNM pochodzi od pierwszych liter angielskich słów – T czyli „tumor” (guz), N czyli „nodes” (węzły chłonne) i M czyli „metastasis” (przerzut).
Reklama
Objawy raka drobnokomórkowy płuc
Rak drobnokomórkowy płuc do momentu powstania guza w płucach prawie nie wysyła niepokojących objawów. Pacjent bardzo często, przez długi czas jest nieświadomy swej choroby. Rak drobnokomórkowy może dawać objawy miejscowe, które wywołuje naciekanie ścian oskrzeli i zniszczenie miąższu płuc. Może dawać także objawy ogólnoustrojowe, ale one świadczą już o zaawansowanej postaci choroby. Niestety wiele objawów tej groźnej choroby nie jest w ogóle z nią kojarzonych.
Co zawsze powinno zaniepokoić? Oto niektóre z objawów:
- silny kaszel,
- dokuczliwy ból w klatce piersiowej,
- chrapliwy oddech,
- odkrztuszanie krwi (już w zaawansowanej postaci),
- nawracające duszności,
- silne osłabienie,
- bezprzyczynowa utrata masy ciała,
- wzmożone trudności w połykaniu,
- silna chrypa,
- uciążliwy ból w plecach,
- pojawienie się zespołu żyły głównej, czyli blokady przepływu krwi z objawami: zaczerwienienia i obrzęku twarzy,przekrwienia błon śluzowych i spojówek,bólu głowy,zaburzeń widzenia.
Objawami raka drobnokomórkowego płuc mogą być także zespoły paranowotworowe. To rodzaje dolegliwości, które pojawiają się na skutek uwalniania cząsteczek o działaniu hormonalnym przez komórki nowotworowe. Te uwalniane cząsteczki mają wpływ na funkcjonowanie całego organizmu.
Oto przykłady zespołów paranowotworowych:
- zespół miasteniczny Lamberta i Eatona - ta dolegliwość powoduje osłabienie mięśni kończyn i uczucie zmęczenia mięśni, na przykład przy wchodzeniu po schodach,
- zespół zwyrodnienia kory móżdżku- wtych przypadkach pojawia się oczopląs, zaburzenia równowagi i mowy,
- zespół Cushinga- ta przypadłość powoduje uwalnianie hormonu ACTH, powodującego otyłość, w szczególności w okolicach twarzy i karku. Wywołuje teżnadciśnienie tętnicze i zaniki mięśniowe.
Reklama
Rak drobnokomórkowy płuc – leczenie
Kiedy już istnieje podejrzenie występowania raka drobnokomórkowego płuc, pierwszym zalecanym badaniem jest zdjęcie RTG klatki piersiowej. To ono potwierdza istnienie samego guza, a także zmiany, jakie jego obecność wywołała w płucach. Jednak nie zawsze każdy guz jest widoczny na tym obrazie. Jeśli badanie obrazowe RTG nie wykazuje zmian, a dolegliwości chorobowe się nasilają, konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej. To badanie dokładnie określa i ocenia miąższ płuc i strukturę śródpiersia. Co bardzo ważne – pokazuje zmiany w okolicznych węzłach chłonnych.
Bardziej zaawansowanym i szczegółowym badaniem jest PET, czyli Pozytonowa Tomografia Emisyjna. To specjalistyczne badanie wykrywa nie tylko pierwotne ognisko zmian, a także wszystkie zajęte węzły chłonne i przerzuty do innych narządów.
Materiał do badań jest pobierany za pomocą biopsji (nakłucie ściany klatki piersiowej) lub bronchoskopii (wprowadzenie specjalnego wziernika do oskrzeli).
Zdiagnozowanie raka daje podstawy do jego leczenia. Jak jest leczony ten rodzaj nowotworu?
- Rak drobnokomórkowy płuc bardzo rzadko stwarza podstawy do leczenia chirurgicznego. Jeśli już stosowany jest zabieg chirurgiczny, polega on na usunięciu guza z pewnym marginesem zdrowych tkanek, a także pobliskich węzłów chłonnych,
- Chemioterapia - w tym przypadku odbywa się etapami w cyklu 4 do 6 serii w okresie 3-4 tygodniowym,
- Radioterapia- to często alternatywa dla chemioterapii. Promieniowanie jest kierowane na obszary zmienione chorobowe. Bardzo często ten rodzaj leczenia jest łączony z chemioterapią, aby zwiększyć skuteczność leczenia nie tylko samego guza, ale także węzłów chłonnych,
- Leczenie paliatywne- najczęściej ma formę radioterapii paliatywnej, której zadaniem jest już tylko poprawa jakości i komfortu życia pacjenta.
Czytaj też:
