Co to jest rumień wędrujący?
Rumień wędrujący to zmiana skórna w postaci plamki lub grudki z charakterystycznym bladym okręgiem dookoła z czerwoną obwódką. Wyglądem przypomina tarczę strzelniczą, powiększającą się z każdym dniem. Rumień wędrujący zazwyczaj występuje na kończynach dolnych i fałdach pachwinowych. U dzieci natomiast na głowie lub szyi.
Z reguły zmianie skórnej towarzyszą objawy grypopodobne, takie jak:
- podwyższona temperatura ciała lub gorączka,
- bóle głowy,
- bóle mięśni i stawów,
- ogólne złe samopoczucie.
Reklama
Rumień od kleszcza
Rumień wędrujący to wczesny objaw boreliozy – choroby zakaźnej wywołanej przez krętki z rodzaju Borrelia burgdorferi sensu latoprzenoszonej przez kleszcze. Do zakażenia dochodzi podczas ukąszenia przez zakażonego kleszcza lub w trakcie usuwania pajęczaka ze skóry.
Rumień od kleszcza zakażonego Borrelia burgdorferi sensu latopojawia się na skórze zazwyczaj po 3-30 dniach od ukąszenia, aczkolwiek nie występuje u wszystkich chorych. Szacuje się, że dotyczy 30-60 proc. zakażonych, a zatem brak rumienia po ukąszeniu kleszcza nie wyklucza możliwości zachorowania na boreliozę.
Poza rumieniem wędrującym, borelioza daje szereg objawów ze strony innych układów – m.in. nerwowego, sercowo-naczyniowego, mięśniowego oraz kostno-stawowego. Mnogość zróżnicowanych i nieswoistych objawów sprawia, że borelioza przysparza lekarzom trudności w rozpoznaniu.
Reklama
Rumień wędrujący u dzieci
Rumień wędrujący u dzieci może przeistoczyć się w chłoniaka limfocytowego skóry, będącego skórną manifestacją miejscowej infekcji Borrelia burgdorferi. Chłoniak limfocytowy skóry jest zmianą łagodną. Przybiera postać czerwonego lub sinoczerwonego, dobrze odgraniczonego guza. Najczęściej pojawia się na małżowinie usznej, karku, brodawkach sutkowych lub w okolicy moszny.
Nie wywołuje dolegliwości bólowych. Taka zmiana skórna w przebiegu boreliozy występuje u 1 proc. chorych, zwłaszcza u dzieci.
Reklama
Czy rumień wędrujący zawsze oznacza boreliozę?
Rumień wędrujący jest typowym symptomem boreliozy, a zatem jego pojawienie się na skórze po ukąszeniu kleszcza należy wiązać z chorobą. Warto jednak zaznaczyć, że nie każda plamka czy grudka na skórze po ukąszeniu tego pajęczaka jest rumieniem wędrującym. Może być zwykłą reakcją alergiczną.
Jak odróżnić rumień od reakcji alergicznej? Odczyn alergiczny pojawia się na skórze niemal natychmiast, tymczasem rumień po upływie kilku dni. Zwykle jest mniejszy od rumienia i nie powiększa się. Reakcja alergiczna nie ma także charakterystycznego przejaśnienia w środku (nie przypomina tarczy strzelniczej). Cechą charakterystyczną większości skórnych reakcji alergicznych jest silny świąd, który nie występuje po ukąszeniu kleszcza. Warto to mieć na uwadze, zanim zgłosimy się do lekarza z podejrzeniem boreliozy.
Reklama
Leczenie rumienia wędrującego
Rumień wędrujący u osoby nieleczonej zazwyczaj znika samoistnie w ciągu 4 tygodni. Niekiedy jednak dochodzi do rozsiewu krętków Borrelia burgdorferi sensu lato poprzez krew lub chłonkę. Wówczas na skórze chorego pojawia się rumień wędrujący mnogi. Zmiany skórne obserwowane w rumieniu wędrującym mnogim są podobne do postaci pierwotnej, lecz mają mniejszą średnicę, a na środku wykwitów nie występuje charakterystyczne przejaśnienie.
Niewykryta w porę borelioza zacznie atakować układ nerwowy. U chorego mogą wystąpić takie objawy jak:
- porażenie nerwów czaszkowych,
- limfocytarne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i/lub mózgu,
- zapalenie korzeni nerwowych i nerwów.
Borelioza może przybrać postać sercową i doprowadzić do zapalenia mięśnia sercowego, zaburzeń rytmu i przewodnictwa oraz kardiomiopatii. Choroba atakuje także stawy oraz narząd wzroku.
W kolejnym stadium klinicznym boreliozy mogą wystąpić następujące objawy:
- polineuropatia
- objawy udarowe,
- przewlekłe zapalenie mózgu, rdzenia i opon mózgowych,
- zaburzenia poznawcze, zaburzenia pamięci i koncentracji,
- zapalenia zanikowe skóry,
- przewlekłe zapalenie stawów.
Leczenie boreliozy zależy przede wszystkim od stadium klinicznego. Boreliozę objawiająca się rumieniem wędrującym leczy się zazwyczaj następującymi antybiotykami:
- Amoksycylina
- Doksycyklina
- Cefuroksym.
Antybiotykoterapia trwa od 14 do 28 dni.
