Co oznaczają strzelające kolana?
Tzw. strzelające kolana to nierzadka przypadłość, z którą u ortopedy pojawiają się zazwyczaj osoby w średnim i podeszłym wieku. Zdarza się jednak, że problem ten dotyczy także młodych i aktywnych ruchowo pacjentów, a więc nastolatków, czy nawet dzieci.
Takie osoby obserwują u siebie charakterystyczne chrupanie, głośne strzykania, czy dźwięk przeskakiwania kolana. Często towarzyszy temu również trzaskanie w biodrze.
Najczęściej zdarza się to podczas kucania, wykonywania przysiadów, czy po prostu zginania nogi w stawie kolanowym.
Strzykające kolana z reguły nie stanowią anomalii, o ile nie pojawia się przy tym ból kolana, opuchlizna, czy też ograniczoność ruchowa.
Jeśli zauważa się tzw. strzelające kolano przy zginaniu, przysiadach, kucaniu, prostowaniu, czy wchodzeniu po schodach, lecz nie towarzyszy temu dolegliwość bólowa, bądź inny niepokojący objaw, zazwyczaj nie należy się martwić.
Stanowi to bowiem rezultat uwolnienia dwutlenku węgla, znajdującego się w mazi stawowej. Dźwięk trzasku w kolanie słyszy się wtedy najczęściej po dłuższym bezruchu.
Jeżeli jednak dźwiękom strzelania w stawie kolanowym towarzyszy ból, opuchlizna i wyraźne ograniczenia w możliwościach ruchowych, konieczna może okazać się konsultacja lekarska.
Warto wówczas udać się do ortopedy lub fizjoterapeuty, aby ustalić, czy ze stawem kolanowym dzieje się coś poważnego i czy trzeba wprowadzić specjalistyczne postępowanie.
Reklama
Dlaczego kolana strzelają? Przyczyny
Jak już zdążyliśmy wspomnieć, ze strzelającymi stawami kolanowymi, zwłaszcza kiedy manifestują się bolesnością, warto udać się do lekarza. Co może powodować pojawienie się takiego symptomu?
Za bolące i strzelające kolana mogą odpowiadać, takie czynniki, jak urazy tej części ciała, które mogły mieć miejsce całkiem niedawno lub lata temu, a także przeciążenie stawu, wynikające z intensywnej aktywności sportowej lub nadwagi.
Poza tym winę za głośne strzelanie kolana przy zginaniu lub innych czynnościach mogą ponosić:
- choroby ogólnoustrojowe - jak cukrzyca, czy reumatoidalne zapalenie stawów;
- zmiany hormonalne - szczególnie w przypadku, kiedy obserwuje się zbyt małą ilość estrogenów w organizmie;
- starszy wiek.
Wszystkie wymienione okoliczności składają się na zmiany zwyrodnieniowe, powodujące degenerację chrząstki stawowej (tzw. chondromalację chrząstki).
Jakie mogą być jeszcze powody strzelania w kolanach? Przyczyny tego zjawiska mogą mieć też związek ze wzmożonym napięciem mięśni i powięzi. Mają one wpływ na sposób i tor ustawiania się rzepki w czasie wykonywania takich ruchów, jak choćby zginanie czy prostowanie kolana.
Inną przyczyną zjawiska strzykania w kolanie może być hipermobilność stawów. Strzelanie w kolanie może być również skutkiem zabiegu, np. artroskopii. Kolano po operacji przez pewien okres dostosowuje się bowiem do nowych warunków.
W tym czasie konieczna może okazać się rehabilitacja. Pomimo, że strzelające kolano po artroskopii to dość częste zjawisko, nie należy go ignorować. Zabieg ten ma niskie ryzyko powikłań, jednak podczas procesu rekonwalescencji wymagana jest kontrola specjalisty.
Na strzelanie w kolanie narzekają czasem również osoby po operacji zwanej endoprotezą. Dźwięk przeskakiwania w tej części ciała również należy skonsultować z lekarzem. Najczęściej nie świadczy on o komplikacjach po operacji, jednak jeśli trzaskaniu towarzyszy ból lub opuchlizna należy zasięgnąć opinii medyka.
Strzelające kolano u niemowlaka może być z kolei wynikiem niedoboru pewnych witamin lub minerałów. U tak małych dzieci bardzo ważna jest odpowiednia suplementacja.
Chrupanie w kolanie u niemowląt może być również skutkiem przeskoczenia ścięgna w okolicach stawu. Jeśli nie towarzyszą temu inne dolegliwości, nie należy się niepokoić.
Pamiętaj jednak, że zamiast samodzielnego stawiania diagnozy w przypadku strzelających kolan, zawsze lepiej udać się na wizytę do ortopedy, reumatologa lub też skonsultować się z fizjoterapeutą.
Reklama
Co pomaga na strzelające kolana?
Po zdiagnozowaniu konkretnego przypadku, właściwe postępowanie powinien określić lekarz specjalista. Zatem to on decyduje, co będzie najskuteczniejsze u danej osoby na strzykające kolana.
Terapią, na którą dość często stawiają ortopedzi jest wiskosuplementacja, polegająca na podawaniu pacjentowi zastrzyków z kwasu hialuronowego w kolano.
Ma on za zadanie nawilżyć i odżywić chrząstkę stawową. Takim zabiegom zwykle trzeba poddać się jednak kilkukrotnie.
Ponadto lekarz może zalecić przyjmowanie suplementów diety opartych na korzystnych dla stawów kolanowych substancjach, takich jak np. kolagen, wspomniany już kwas hialuronowy, czy chondroityna, czyli organiczny związek chemiczny, który w ludzkim organizmie stanowi jeden z najważniejszych składników chrząstki stawowej.
Jakie jeszcze preparaty sprawdzają się na strzelające kolana? Leki przeciwzapalne stanowią podstawowy rodzaj farmakoterapii w tym przypadku ze względu na to, że polepszają metabolizm chrząstki stawowej.
Skorzystać można również z maści na stawy kolanowe. Na tę dolegliwość stosuje się zazwyczaj te z kolagenem, mentolem lub kwasem hialuronowym.
Aby uniknąć ewentualnej operacji, częstym postępowaniem w przypadku strzelających, bolących kolan jest wprowadzenie fizykoterapii, obejmującej m.in. takie zabiegi jak:
- krioterapia,
- ciepłolecznictwo,
- ultradźwięki,
- laseroterapia.
Reklama
Ćwiczenia na strzelające kolana
Osoby z problemem trzaskających stawów kolanowych często pytają o ćwiczenia na tę dolegliwość. Najlepiej, jeśli zostaną one dobrane indywidualnie do konkretnej osoby przez fizjoterapeutę lub rehabilitanta.
W przeciwnym razie - jeżeli trening nie będzie wykonywany we właściwy sposób lub dany zestaw treningowy nie będzie odpowiedni dla pacjenta - istnieje ryzyko wyrządzenia stawom większej szkody niż pożytku.
Ogólne porady fizjoterapeutów oraz trenerów sportowych dotyczące eliminowania dolegliwości, jaką jest objaw strzelających kolan, są związane m.in. ze zwróceniem uwagi na potrzebę rolowania (odpowiednim rollerem lub mocno zrolowanym ręcznikiem).
Dzięki tej czynności mięśnie łydki i uda, znajdujące się w bliskim sąsiedztwie stawu, będą rozciągnięte i rozluźnione.
Ponadto na trzeszczące kolana zaleca się wykonywanie ćwiczeń rozluźniających i wzmacniających staw kolanowy. Jednym z takich ćwiczeń jest robienie przysiadów z obciążeniem (czyli np. trzymaniem w dłoniach okrągłego ciężarka).
Inną propozycją jest ściskanie wewnętrzną częścią kolan poduszki podczas leżenia na plecach, z nogami zgiętymi w kolanach, a stopami opartymi o podłogę.
Poza tym należy pamiętać, aby przed każdym treningiem (również przed wyżej zaproponowanymi ćwiczeniami) wykonywać rozgrzewkę, choćby na stacjonarnym rowerku.
Reklama
Domowe sposoby na strzelające kolana
Jeżeli dana osoba zaobserwuje u siebie strzelające kolana przy przysiadach, czy innej czynności (szczególnie jeśli ten objaw jest połączony z bólem w tej okolicy) powinna także zwrócić uwagę na to, co zawiera jej jadłospis.
Dieta na stawy odgrywa niebagatelną rolę w utrzymaniu ich prawidłowej sprawności. Warto wprowadzić do menu m.in. takie składniki jak:
- soja, która obfituje w przeciwzapalne izoflawony;
- ryby, pełne kwasu tłuszczowego Omega-3 (wartościowym źródłem takich tłuszczów są przede wszystkim ryby, takie jak makrela, łosoś oraz tuńczyk).
Poza tym dobrze jest dodawać do codziennego jadłospisu:
- warzywa strączkowe,
- otręby,
- orzechy,
- siemię lniane,
- pestki dyni i słonecznika,
- kurkumę,
- imbir,
- bazylię,
- goździki,
- miętę.
Częste spożywanie galaretki z żelatyną również może pomóc. Bardzo ważnym elementem jadłospisu na zdrowe, mocne kolana jest też picie dużej ilości wody, każdego dnia.
A czego lepiej unikać? Z pewnością z diety trzeba wyeliminować tłuste, niezdrowe produkty, takie jak, m.in.:
- boczek,
- smalec,
- żółty ser,
- śmietana,
- fast food,
- słone przekąski (typu chipsy).
Lepiej postawić na dania gotowane, parowane i pieczone, niż smażone bądź grillowane.
Pamiętaj, że domowe sposoby na chrupanie w kolanie nie zadziałają, jeśli dolegliwości są wynikiem urazu lub choroby. W takiej sytuacji konieczne jest wprowadzenie leczenia, a nierzadko nawet przeprowadzenie operacji
