Co to jest torbiel Tarlova?
Torbiel Tarlova to rzadka choroba układu nerwowego, opisana po raz pierwszy w latach 30. ubiegłego wieku przez amerykańskiego neurochirurga Isadora Tarlova. Częstość występowania schorzenia szacuje się na 4,6 proc. populacji, jednakże jedynie u 1 proc. występują objawy kliniczne.
Torbielami Tarlova nazywa się przestrzenie wypełnione płynem mózgowo-rdzeniowym, które tworzą się w kręgosłupie. Powstają głównie w rdzeniu kręgowym, otaczających go oponach mózgowo-rdzeniowych (miękkiej, pajęczej lub twardej), a także w korzeniach nerwów w odcinku krzyżowym i lędźwiowym kręgosłupa (zwykle na poziomie L4, L5 i S1).
Cechą odróżniającą torbiele Tarlova od innych cyst tworzących w obrębie kręgosłupa jest to, że pierwsze posiadają włókna nerwowe w swoich ścianach. Niektórzy diagności każdą cystę zlokalizowaną na kręgosłupie nazywają torbielą Tarlova, co nie jest zgodne z prawdą.
Torbiel Tarlova zazwyczaj ma etiologię rozwojową, ale może być także konsekwencją urazu, porodu, podnoszenia zbyt ciężkich ciężarów lub znieczulenia zewnątrzoponowego. Co warto podkreślić, mnogie torbiele występują także u pacjentów cierpiących na rzadkie schorzenia, takie jak zespół Ehlersa-Danlosa czy zespół Marfana.
Reklama
Objawy torbieli Tarlova
Torbiel Tarlova nie zawsze daje objawy chorobowe. Bezobjawowe cysty najczęściej są wykrywane przypadkowo. Jeśli jednak torbiel powoduje dolegliwości, to zazwyczaj są to silne bóle w części krzyżowej pleców, nasilające się w czasie długotrwałego siedzenia w jednej pozycji.
Charakterystyczne jest to, że dolegliwości bólowe zmniejszają się w pozycji leżącej.
Ocenia się, że ból pojawia się zwykle wtedy, gdy torbiel osiągnie rozmiar powyżej 1 centymetra. Dolegliwości bólowe są efektem ucisku cyst na korzenie nerwowe. Fachowo nazywa się je radikulopatią. Radikulopatia poza boleścią w odcinku krzyżowo-lędźwiowym kręgosłupa powoduje także promieniowanie bólu do nóg.
Do innych objawów torbieli Tarlova należą:
- bóle pośladków w czasie siedzenia,
- skurcze mięśni,
- parestezje,
- zaburzenia czucia,
- zaburzenia równowagi,
- zawroty głowy,
- szumy uszne,
- upośledzenie zwieraczy pęcherza moczowego lub odbytu.
Torbiele Tarlova dużych rozmiarów mogą prowadzić do ciężkiej radikulopatii, charakteryzującej się porażeniem mięśni czy niedowładami. Co ciekawe, wirus opryszczki może spowodować nasilenie objawów.
Reklama
Leczenie torbieli Tarlova
Leczeniem torbieli Tarlova zajmują się neurochirurdzy. Pierwszym krokiem w procesie terapeutycznym powinna być kompleksowa diagnostyka. Pacjent powinien zostać poddany nie tylko badaniom neurologicznym (MRI, EMG), ale wskazana jest także konsultacja urologiczna. Torbiele należy różnicować z przepukliną jądra miażdżystego, wypuklinami krążków, a także innymi patologiami, które mogą uciskać worek oponowy i nerwy rdzeniowe.
W przypadku potwierdzenia schorzenia w pierwszej kolejności wprowadza się leczenie zachowawcze, które polega głównie na rehabilitacji. W przypadku silnych dolegliwości bólowych zalecane są środki farmaceutyczne łagodzące ból.
Jeśli jednak cysty są dużych rozmiarów i uciskają na struktury nerwowe, lekarz rozważa leczenie inwazyjne. Zastosowanie znajdują:
- drenaż lędźwiowy płynu mózgowo-rdzeniowego,
- aspiracja torbieli metodą tomografii komputerowej oraz wypełnienie cysty fibryną
- laminektomia,
- wycięcie torbieli i/lub korzenia nerwowego,
- mikrochirurgiczna fenestracja torbieli i imbrykacja.
Reklama
Torbiel Tarlova - rehabilitacja
Leczenie operacyjne torbieli Tarlova jest skomplikowane oraz obarczone dużym ryzykiem poważnym powikłań, dlatego traktowane jest jako ostateczność. Operacje wykonuje się głównie u pacjentów z bardzo dokuczliwą radikulopatią, z którą nie radzą sobie metody zachowawcze. Zwykle zanim pacjenci zostaną skierowani na operację, są poddawani rehabilitacji. Jakie ćwiczenia i zabiegi są zalecane pacjentom z torbielą Tarlova?
Podstawą leczenia jest kinezyterapia w połączeniu z zabiegami fizykalnymi, takimi jak:
- elektroterapia,
- magnetoterapia,
- ultradźwięki,
- termoterapia,
- laseroterapia.
Jeżeli chodzi o kinezyterapię, to wskazane są przede wszystkim ćwiczenia izometryczne, rozluźniające oraz gimnastyka w wodzie. Kinezyterapia w połączeniu z zabiegami fizykalnymi zapewni lepsze ukrwienie oraz doprowadzi do rozluźnienia okołostawowych tkanek miękkich.
Dużo uwagi poświęca się także masażom, które skutecznie łagodzą dolegliwości bólowe. Poza masażami niektórzy fizjoterapeuci wprowadzają także inne działania, które mogą być pomocne w łagodzeniu objawów torbieli Tarlova - między innymi pasy lędźwiowo- krzyżowe.
