Co to jest utrata głosu?
Utrata głosu, nazywana w foniatrii bezgłosem lub afonią, jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń mowy. Istotą zaburzenia jest niemożność wydobycia dźwięku przez tzw. aparat głosowy. Pacjent z bezgłosem w czasie próby wyartykułowania dźwięków wydobywa z siebie jedynie ledwo słyszalny szept. Zazwyczaj afonię poprzedza stopniowa utrata głosu. Choremu najpierw dokucza chrypka. Uskarża się także na załamywanie głosu.
Utrata głosu (bezgłos), w zależności od przyczyny, może mieć charakter odwracalny lub nie. Co istotne, foniatrzy wyróżniają ponadto apsityrię, która jest skrajną formą afonii. Pacjent z apsityrią nie jest w stanie wydobyć z aparatu głosowego nawet szeptu.
Reklama
Bezgłos a dysfonia
Bezgłosu (afonii), będącego całkowitą utratą dźwięczności głosu, nie należy mylić z dysfonią, która jest zaburzeniem głosu polegającym na zmianie jego barwy, częstotliwości czy głośności. Pacjent z dysfonią wydobywa z siebie dźwięk, jednakże zmieniony. Zwykle temu zaburzeniu towarzyszy chrypa.
W foniatrii występuje także pojęcie fonastenii, będące zaburzeniem jedynie siły głosu. Na fonastenię najczęściej cierpią osoby, które zawodowo posługują się głosem – wokaliści, aktorzy, nauczyciele, adwokaci etc. Osłabienie siły głosu najczęściej jest efektem niewłaściwego wydobywania dźwięków, dlatego osobom borykającym się z tym zaburzeniem zalecane są lekcje emisji głosu.
Reklama
Przyczyny utraty głosu
Przyczyny utraty głosy dzieli się na:
- czynnościowe (psychogenne),
- organiczne.
Podłożem czynnościowej afonii są problemy natury psychicznej, zaś organiczna jest konsekwencją niewłaściwie funkcjonującego aparatu głosowego. Innymi słowy na afonię psychogenną cierpią osoby ze zdrową krtanią, jednakże borykające się z długotrwałym stresem, napięciem psychicznym, depresją, histerią etc.
Organiczna afonia natomiast jest najczęściej konsekwencją:
- zaburzeń w budowie lub rozwoju krtani,
- infekcji górnych dróg oddechowych (zwłaszcza zapalenia krtani),
- obrzęku lub porażenia strun głosowych,
- zapalenia fałdów głosowych,
- guza krtani,
- nadużywania alkoholu lub/i papierosów,
- przeciążania strun głosowych,
- przebywania w klimatyzowanych pomieszczeniach.
Warto podkreślić, że jedną z najczęstszych przyczyn bezgłosu jest zapalenie krtani, będące powikłaniem zapalenia błony śluzowej nosa i gardła.
Wówczas utracie głosu towarzyszą inne objawy, typowe dla infekcji dróg oddechowych, takie jak:
- kaszel,
- ból gardła,
- podwyższona temperatura ciała,
- świst podczas oddychania (tzw. stridor),
- przyspieszony oddech.
Natomiast najczęstszą przyczyną zaniku głosu bez bólu gardła jest nadwyrężenie więzadeł głosowych.
Reklama
Jak odzyskać głos?
Co na utratę głosu warto stosować? Wszystko zależy od przyczyny bezgłosu. Jeśli powodem afonii jest ostre zapalenie krtani, konieczna będzie wizyta u lekarza POZ. Zwykle leczenie polega na przyjmowaniu leków przeciwzapalnych oraz odpoczynku głosowym. Jeśli infekcja dróg oddechowych ma podłoże bakteryjne, lekarz włącza antybiotykoterapię. Pacjentowi z bezgłosem wywołanym zapaleniem krtani zalecane jest także unikanie kurzu, klimatyzacji oraz odstawienie używek. Warto też zadbać o odpowiednie nawilżenie powietrza. Wilgotność powietrza w mieszkaniu powinna wynosić od 40 do 60 proc.
W przypadku bezgłosu wynikającego z nadwyrężenia strun głosowych, zalecany jest odpoczynek głosowy przez co najmniej kilka dni. Zaś powtarzająca się afonia u osób pracujących zawodowo głosem powinna skłonić do odwiedzenia logopedy lub foniatry. Specjalista dobierze odpowiednie ćwiczenia emisji głosu, które pozwolą uniknąć zaburzeń mowy w przyszłości.
Jak odzyskać głos, jeśli źródłem afonii są problemy natury psychicznej? Niezbędna może okazać się wizyta u psychologa lub/i psychiatry. Bezgłos psychogenny zwykle podejrzewa się u pacjenta, u którego dolegliwość utrzymuje się przez co najmniej 4 tygodnie.
Reklama
Domowe sposoby na utratę głosu
Pomocne w walce z utratą głosu są także domowe sposoby. Jednym z najpopularniejszych jest płukanie gardła ziołowymi naparami. Za skuteczny uchodzi przede wszystkim napar z rumianku, który łagodzi stany zapalne, zmniejsza ból, a także niweluje obrzęk. Podobne właściwości ma napar z szałwii. Do przygotowania naparu można także użyć mięty pieprzowej, która znana jest z właściwości pobudzających wydzielanie śliny.
Innym domowym sposobem na utratę głosu jest ssanie pastylek zawierających wyciąg z wymienionych wyżej roślin. Dużą popularnością cieszą się pastylki z porostem islandzkim, które posiadają właściwości nawilżające, przeciwzapalne, a także immunostymulujące.
Przydatnym urządzeniem w walce z bezgłosem będzie nawilżacz powietrza, który zapewni optymalną wilgotność powietrza w mieszkaniu.
Czytaj też: