Co to jest węgorczyca?
Węgorczycę (inaczej strongyloidozę) wywołuje węgorek jelitowy, a konkretnie nicienie tego pasożyta jelitowego. Ta pasożytnicza choroba może nie dawać żadnych objawów, a może też powodować symptomy charakterystyczne dla konkretnej fazy rozwojowej w jakiej się znajduje węgorek.
Węgorczyca może bytować w ludzkim organizmie nawet kilkadziesiąt lat, ponieważ cały cykl rozwojowy odbywa się w ustroju człowieka. Co ciekawe, węgorek nawet po wydaleniu z kałem może ponownie przedostać się przez skórę np. w okolicy odbytu do ludzkiego ustroju i kontynuować swoją ewolucję.
Jest to schorzenie pochodzące z krajów tropikalnych o niskim standardzie higienicznym. Zachorowania najczęściej lokalizuje się w krajach:
- Azji Południowo-Wschodniej,
- Afryki Zachodniej,
- Ameryki Południowej,
- na Karaibach.
W Europie najwięcej przypadków odnotowano w Hiszpanii. W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku w części południowo-wschodniej Polski pojawiło się kilka ognisk węgorczycy.
Reklama
Objawy węgorka jelitowego
Skąd wiadomo, że organizm został zaatakowany przez pasożyta o nazwie węgorek jelitowy? Objawy tego schorzenia mogą być bardzo odmienne u poszczególnych pacjentów. U części nie rozpoznaje się żadnych symptomów lub obserwuje się sporadyczne oznaki, u innych – od łagodnych po ciężkie postaci objawów.
Zwykle dostrzegalne są poszczególne grupy symptomów, uzależnione od obszaru w ciele, do którego pasożyt akurat się przemieścił. W miejscu wnikania larw przez skórę może zatem wystąpić swędząca wysypka, często z pęcherzykami i zaczerwienieniem. Węgorczyca w przewlekłej postaci może się objawiać pokrzywką lub wybroczynami, umiejscowionymi w różnych częściach ciała, zgodnie z przebiegiem „wędrówki” węgorka.
Po dotarciu pasożyta do układu oddechowego może on dawać takie symptomy jak:
- uporczywy kaszel,
- duszność,
- zapalenie płuc,
- gorączka,
- niewydolność oddechowa.
Jak jeszcze może manifestować się węgorczyca? Choroba po dotarciu do systemu pokarmowego może także cechować się m.in.:
- bólami nadbrzusza,
- biegunką,
- zaparciem,
- nudnościami,
- wymiotami,
- wzdęciami,
- utratą apetytu,
- swędzeniem okolic odbytu.
Może nawet dojść do niedrożności jelit, żółtaczki, uszkodzenia nerek, zapalenia wątroby, czy opon mózgowych.
Reklama
Przyczyny węgorczycy
Skąd się bierze węgorek? Pasożyt wnika przez powłoki skórne do organizmu żywiciela w postaci larw. Źródłem węgorka jelitowego jest kał wydalony przez żywiciela pasożyta (człowieka). Można się zarazić przez pośredni lub bezpośredni dotyk fekaliów czyjejś osoby lub stale być infekowanym przez siebie. Wydalone larwy pasożytnicze mają bowiem umiejętność przenikania z powrotem do organizmu żywiciela poprzez skórę, np. w obrębie odbytu.
Jeśli żywiciel boryka się z obniżoną odpornością (np. choruje na HIV, AIDS, nowotwór, cukrzycę, jest po przeszczepie organów), ów atak węgorka może spowodować zagrożenie dla życia takiej osoby, ponieważ węgorczyca może rozsiać się do organów wewnętrznych, takich jak mózg, wątroba, czy serce. Jednak w wielu przypadkach to schorzenie pasożytnicze może przebiegać bezobjawowo lub też symptomy będą skąpe.
Na zarażenie węgorczycą są szczególnie narażeni ludzie przebywający w krajach tropikalnych i subtropikalnych, a także o niskim statusie sanitarno-bytowym, gdzie nieodpowiednio postępuje się z usuwaniem ludzkich odchodów (lub wcale się ich nie utylizuje). Zakażeniu sprzyja także ciepły, wilgotny klimat.
Reklama
Jak leczyć węgorczycę?
W jaki sposób postępować, kiedy zdiagnozuje się pasożyta, jakim jest węgorek jelitowy? Leczenie wprowadza się zawsze, nawet jeśli choroba przebiega bezobjawowo.
W terapii węgorczycy stosuje się leki przeciwpasożytnicze (np. tabendazol, iwermektynę albo albendazol). Niestety, kuracja może trwać długo, bądź może zaistnieć konieczność jej powtórzenia, ponieważ pasożyty mogą powracać. Podobnie jest w przypadku innych odpasożytniczych chorób - na przykład włosogłówczycy, giardiozy, tasiemczycy czy glistnicy.
Pomocniczo wprowadza się też czasem farmaceutyki znoszące konkretne dolegliwości i powikłania. Ponadto w sytuacji, gdy dojdzie do krwawienia z przewodu pokarmowego lub niedrożności jelit nieodzowna może okazać się operacja.
W każdym razie jeśli zachodzi podejrzenie zakażenia węgorczycą, należy się zgłosić do szpitala specjalistycznego, czy specjalistycznej poradni (chorób zakaźnych, bądź chorób tropikalnych).
Od czego zależy pomyślność terapeutyczna w przypadku pasożyta o nazwie węgorek jelitowy? Jak zwalczyć to schorzenie? Im silniejszy system immunologiczny, tym szanse na wyzdrowienie pacjenta rosną.
Reklama
Zapobieganie węgorczycy
Co robić, by nie rozwinęła się węgorczyca? Pasożyt będzie miał utrudniony dostęp do osoby, która przestrzega zasad higieny osobistej, zwłaszcza w publicznych ubikacjach, czy gdzie może dojść do kontaktu z kałem jakiegoś człowieka. Poza tym należy pamiętać o noszeniu obuwia, także na plaży, na terenach, na których występuje zakażenie.
Po zakończeniu leczenia węgorczycy powinno się wykonać kontrolne testy na obecność pasożyta, kolejno: w trzecim, czwartym i piątym tygodniu po finiszu kuracji.
A jak w ogóle sprawdzić czy ustrój zamieszkał węgorek jelitowy? Badania, które są najczęściej zlecane w takich okolicznościach to mikroskopowe badanie kału pobranego trzykrotnie w 2-3 kolejnych dniach (metodami zagęszczającymi lub w drodze rozmazu bezpośredniego). Larwy węgorczycy można także wytropić w wymiocinach, plwocinach oraz treści żołądkowej.
Badając morfologię krwi na węgorczycę wskażą wyniki pokazujące zbyt dużą liczbę granulocytów kwasochłonnych. Czasem korzysta się też z tomografii komputerowej, USG oraz rezonansu magnetycznego.
