Co to jest zespół Sudecka?
Zespół Sudecka to bardzo rzadkie powikłanie pourazowe, ewentualnie pooperacyjne. Najczęściej jest następstwem złamania kości przedramienia, zwłaszcza promieniowej. W przebiegu choroby Sudecka kości i tkanki, zamiast się regenerować, prawdopodobnie na skutek patologicznej reakcji układu współczulnego, ulegają stopniowemu zniszczeniu. Chorobę jako pierwszy opisał Paul H.M. Sudeck w 1900 roku, stąd określenie zespół Sudecka. Schorzeniu w przeszłości nadawano różne nazwy.
Poza zespołem Sudecka można się spotkać z następującymi określeniami:
- atrofia Sudecka,
- choroba Sudecka,
- ostry zanik kości Sudecka,
- zespół algodystroficzny Sudecka,
- zespół Sudecka-Babinskiego-Lerischa,
- dystrofia odruchowa,
- odruchowa dystrofia współczulna,
- algodystrofia,
- algoneurodystrofia,
- zespół bólowy o podłożu współczulnym,
- odruchowa dystrofia współczulna,
- kompleksowy zespół bólu regionalnego (KZBR).
American Pain Societyw Europie i Stanach Zjednoczonych w 1993 roku na drodze konsensusu ustaliło, by chorobę określać mianem kompleksowego zespołu bólu regionalnego, jednakże nadal w użyciu pozostaje określenie „zespół Sudecka”.
Reklama
Przyczyny choroby Sudecka
Wśród przyczyn zespołu Sudecka, poza złamaniami kości, wymienia się także:
- zbyt ciasno założony opatrunek gipsowy,
- niewłaściwe uruchomienie kończyny
- inne urazy kończyn,
- martwicę tkanek miękkich,
- przewlekłe zapalenie kości i stawów,
- obwodowe uszkodzenie nerwów,
- choroby naczyń żylnych,
- ciężkie choroby zapalne skóry.
Reklama
Objawy zespołu Sudecka
Zespół Sudecka przebiega w trzech fazach:
- ostrej – trwa do trzech miesięcy po złamaniu lub urazie i charakteryzuje się występowaniem silnego bólu, nadwrażliwości na dotyk, a także obrzęku, zaczerwienienia skóry oraz zwiększonego ocieplenia,
- dystroficznej – zaczyna się po upływie 3 miesiąca od złamania, w tej fazie ból ma charakter stały, a skóra staje się chłodna w dotyku i błyszcząca. Obserwuje się zahamowanie wzrostu włosów na chorej kończynie. Występują także ograniczenia ruchów biernych i czynnych w stawach,
- atroficznej – trwa od 3 do 12 miesiąca po złamaniu lub urazie, charakteryzuje się trwałym zasinieniem skóry i całkowitym ograniczeniem ruchomości stawów. Mogą wystąpić trwałe przykurcze. W tej fazie dochodzi do zaniku kości.
Choroba w pierwszych dwóch fazach może się cofnąć. Jeśli natomiast rozwinie się faza atroficzna, zmiany będą nieodwracalne, a pacjentowi będzie grozić nieodwracalne kalectwo.
Reklama
Leczenie zespołu Sudecka
Jak leczyć zespół Sudecka?Leczenie nie zawsze jest skuteczne, gdyż pomimo wielu badań naukowych, nadal nie udało się jednoznacznie ustalić patogenezy choroby. Wiadomo, że im wcześniej choroba zostanie rozpoznana i im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym pacjent będzie miał większe szanse na uniknięcie kalectwa. Choroba często rozwija się u pacjentów ze zbyt ciasno założonym opatrunkiem gipsowym, dlatego w razie wystąpienia pierwszych jej objawów, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza w celu zdjęcia gipsu i założenia szerszego opatrunku.
Leczenie zespołu Sudecka polega głównie na zmniejszeniu wzmożonego przepływu krwi na początkowych etapie choroby oraz poprawie niedostatecznego przepływu krwi, który obserwuje się w późniejszych etapach. W fazie ostrej stosuje się okłady z lodu, zaś w dystroficznej - kąpiele wirowe. W leczeniu stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwobrzękowe. Zastosowanie znajdują także blokady obwodowe lub zwojowe oraz kinesiotaping. Wskazane są także ćwiczenia ruchowe.
Reklama
Zespół Sudecka - jakie ćwiczenia w domu wykonywać?
Chorzy na zespół Sudecka powinni wykonywać w domu tzw. ćwiczenia dnia codziennego, które odtwarzają czynności odkręcania, zakręcania, otwierania, wykręcania itd.
Oto przykładowe ćwiczenie z użyciem laski gimnastycznej:
- chory w pozycji stojącej trzyma laskę gimnastyczną wyprostowanymi rękami, możliwie jak najszerszym nachwytem (jedną ręka powinna być skierowana w górę, a druga w dół),
- następnie wykonuje ruchy imitujące odkręcanie – jedna kończyna wykonuje ruch zgięcia w stawienadgarstkowym, a druga wyprostu,
- po 3 sekundach następuje zmiana kierunku wykonywania ćwiczeń.
Zaleca się, by terapię rozpocząć tydzień po urazie, co znacząco zmniejszy ryzyko wystąpienia powikłań, nie tylko zespołu Sudecka oraz także innych groźnych dla zdrowia skutków urazów. Ćwiczenia powinno się wykonywać pod okiem fizjoterapeuty lub po jego przeszkoleniu.
