Zwichnięcia stawu barkowego po popularnych „wybiciach” palców należą do najczęściej występujących w obrębie narządu ruchu. Szczególnie predysponowanymi osobami do wystąpienia tego urazu są sportowcy uprawiający takie dziedziny jak:
- siatkówka,
- hokej,
- piłka ręczna,
- jazda konna,
- narciarstwo,
- snowboard,
- zapasy.
Kości łączą się z sobą za pomocą stawów. Staw tworzą końce kości pokryte gładką chrząstką (zwaną chrząstką stawową) ułatwiającą poślizg. Od zewnątrz pokryte są mocną błoną, tzw. torebką stawową.
Zbudowana jest ona z zewnętrznej mocnej błony włóknistej i wewnętrznej błony maziowej, wydzielającej specjalny płyn (maź stawową), która ułatwia poślizg powierzchni stawowych. Całość wzmocniona jest silnymi więzadłami, które stabilizują staw i zapobiegają urazom.
Zwichnięcie stawu barkowego - czym jest?
Zwichnięcie powstaje na skutek nadmiernego ruchu w stawie, w wyniku którego dochodzi do rozerwania części aparatu stawowego (torebka, wzmacniające więzadła) i przemieszczenia względem siebie powierzchni stawowych kości.
W wyniku zwichnięcia dochodzi nie tylko do uszkodzenia struktur stawowych ale, nierzadko, również do obrażeń znajdujących się w pobliżu innych tworów, takich jak naczynia lub nerwy. Dlatego też w każdym przypadku, przed nastawieniem zwichnięcia należy zasięgnąć opinii specjalisty, najlepiej lekarza ortopedy, który oceni stan ukrwienia i unerwienia kończyny na obwodzie.
Zwichnięcie stawu jest popularnie określane „wybiciem”. Najczęściej wybicie dotyczy stawu:
- barkowego,
- skokowego,
- łokciowego
oraz stawów międzypaliczkowych.
Zwichnięcia stawów wymagają szybkiego nastawienia, zawsze po wykonaniu zdjęcia rentgenowskiego. Odroczenie nastawienia prowadzić może do licznych powikłań, które mogą upośledzać późniejszą funkcję stawu. Staw barkowy umożliwia największy zakres ruchów spośród wszystkich stawów naszego ciała. Składa się z dużej głowy kości ramiennej oraz z panewki łopatki. Od zewnątrz staw stabilizują liczne więzadła oraz mięśnie.
Reklama
Zwichnięcie stawu barkowego - podział
Zwichnięcia barku możemy podzielić na:
- przednie – powstają gdy głowa kości ramiennej przemieszcza się w stosunku do panewki łopatki do przodu i dołu – jest to najczęstszy typ urazu i ma tendencję do nawrotów;
- tylne - rzadsze, powstaje gdy głowa kości ramiennej przemieszcza się do tyłu w stosunkudo łopatki; jest trudniejsze do leczenia i diagnozy. Ulegają mu często motocykliści przy bezpośrednim urazie.
Reklama
Zwichnięcie stawu barkowego - przyczyny
Zwichnięcia stawu barkowego po popularnych „wybiciach” palców należą do najczęściej występujących w obrębie narządu ruchu. Szczególnie predysponowanymi osobami do wystąpienia tego urazu są sportowcy uprawiający takie dziedziny jak: siatkówka, hokej, piłka ręczna, jazda konna, narciarstwo, snowboard, zapasy. Zwykle są wywołane mechanizmem pośrednim (upadek na wyprostowane, odwiedzione do boku ramię), lub wykręceniem ramienia. Rzadziej urazem bezpośrednim - upadek na zewnętrzną (boczną) część ramienia lub po silnym uderzeniu, np. przez innego gracza.
Reklama
Wybicie stawu barkowego - objawy
Objawami wybicia stawu barkowego są:
- bardzo silny ból w okolicy barku,
- ograniczenie ruchomości w stawie – często by uniknąć dolegliwości bólowych chory podpiera ramię,
- zniekształcenie obrysu stawu,
- wyczuwalny brak głowy kości ramiennej w panewce stawu, często przesuwa się ona w okolicę pachy,
- bolesne sprężynowanie przy próbie ruchu w stawie,
- może pojawić się duży obrzęk lub krwiak w obrębie barku.
Zwichnięcie stawu jest poważną kontuzją prowadzącą do licznych powikłań. Powikłania dzielimy na wczesne (występujące bezpośrednio po urazie) oraz późne.
Reklama
Zwichnięcie stawu barkowego - powikłania
Do powikłań wczesnych należą:
- Uszkodzenie nerwu pachowego - objawia się ono zaburzeniami czucia w okolicy barku lub całkowitym jego porażeniem. Ograniczeniu ulega czynne unoszenie ramienia.
- Porażenie nerwu mięśniowo-skórnego. Objawia się zaburzeniami czucia po bocznej stronie przedramienia.
- Parestezje (wrażenie mrowienia, palenia lub kłucia) w zakresie całej kończyny górnej.
Do powikłań późnych zalicza się:
- Ograniczenie zakresu ruchów stawu barkowego.
- Zwichnięcie nawykowe (nawracające nawet po błahych urazach).
- Zmiany zwyrodnieniowe stawu ramiennego.
Reklama
Zwichnięcie stawu barkowego - nastawianie
Jak już wcześniej wspomniałem zwichnięcie barku jest bardzo poważnym urazem, który wymaga jak najszybszej konsultacji lekarskiej. Im szybciej staw zostanie ponownie nastawiony, tym mniej powikłań oraz szybszy powrót do pełnej sprawności. Rozpoznanie zwichnięcia stawu lekarz dokonuje na podstawie objawów oraz zdjęcia radiologicznego.
Nastawienia zwichniętego stawu lekarze najczęściej dokonują w znieczuleniu ogólnym, aby zwiotczyć mięśnie. Dzięki temu mniejszy jest także uraz powodowany nastawieniem. Po nastawieniu stawu zawsze obowiązuje kontrolne zdjęcie radiologiczne w celu oceny przylegania powierzchni stawowych. Następnie staw barkowy się unieruchamia w tzw. opatrunku Desaulta (opatrunek unieruchamiający obojczyk, łopatkę, ramię i przedramię, przez ich przybandażowanie do klatki piersiowej bądź wykonywany z gipsu). Unieruchomienie trwa zwykle około 4 tygodni. U starszych osób unieruchomienia dokonuje się zwykle później ze względu na ryzyko zesztywnienia stawu.
Reklama
Zwichnięcie stawu barkowego - leczenie
Czasem do leczenia wybicia barku konieczna jest operacja. Jest ona niezbędna gdy zwichnięciu towarzyszą powikłania.
Wskazaniami do leczenia operacyjnego są zwichnięcia:
- połączone ze złamaniem kości ramiennej,
- niemożliwe do nastawienia zachowawczego (zazwyczaj zastarzałe),
- które uległy interpozycji, czyli wstawienia się między odłamy ścięgna mięśnia dwugłowego ramienia lub torebki stawowej,
- z powikłaniami neurologicznymi i naczyniowymi.
Zwichnięcie stawu barkowego - zalecenia
Po nastawieniu stawu barkowego należy unikać wszelkich nadmiernych ruchów w jego obrębie. Po zdjęciu opatrunku Desaulta należy powstrzymać się od pełnej aktywności jeszcze przez około 2-3 miesiące. Następnie przez około rok czasu niewskazane są sporty wybitnie obciążające bark – m.in. tenis, koszykówka czy siatkówka. Pełny powrót do aktywności sportowej najlepiej skonsultować z lekarzem.
