Smog
Smog – jak zanieczyszczenie powietrza wpływa na stan zdrowia?
Czystość powietrza jakim oddycha człowiek wpływa nie tylko na samopoczucie, ale także na zdrowie. Obecnie stan powietrza jest coraz gorszy przez liczne zanieczyszczenia wywołane działalnością człowieka. Jednym z najgroźniejszych zjawisk jest smog. Zatem czym jest i jak powstaje smog?
Co to jest smog?
Smog jest nienaturalnym zjawiskiem atmosferycznym, które powstaje w dużej ilości zanieczyszczeń powietrzu oraz sprzyjającym zjawiskom atmosferycznych – mgły
i bezwietrznej pogody.
Wyróżnia się dwa rodzaje smogu:
- Smog londyński – występuje w okresie grzewczym (od września do kwietnia). Zawiera dwutlenek siarki, tlenki węgla i azotu, sadzę, a także szkodliwe pyły zawieszone w powietrzu.
- Smog typu Los Angeles (smog fotochemiczny) - występuje w miesiącach letnich oraz w subtropikalnych strefach klimatycznych. Ten typ smogu składa się z tlenków azotu i węgla oraz węglowodorów. Pod wpływem reakcji fotochemicznej z tych związków powstają aldehydy, ozon oraz azotan nadtlenku acetylu.
Długotrwałe narażenie na smog niesie za sobą poważne konsekwencje zdrowotne, dlatego każdy obywatel powinien dbać o jakość powietrza.
Zanieczyszczenie powietrza – przyczyny smogu
Zanieczyszczenie środowiska od lat jest problemem całej planety. Każdy kraj wprowadza odpowiednie regulacje prawne oraz programy edukacyjne, aby zapobiegać dalszej degradacji. Niestety aspekt czystego powietrza jest często pomijany.
W Polsce brakuje odpowiednich przepisów, które wpływałyby na źródła zanieczyszczeń powietrza. Obecnie regulacje prawne obejmują tylko zakłady przemysłowe, lecz pominięto kluczową kwestię – codzienne życie każdego z obywateli.
Jakie zatem są przyczyny smogu?
- Nieefektywne spalanie paliw w domach, samochodach, zakładach przemysłowych
- Wykorzystywanie nieekologicznego opału do ogrzewania domów
- Nadmierny ruch samochodowy, który wpływa na zwiększenie produkcji spalin
Ze względu na rosnący problem smogu wprowadzane są zaostrzenia, szczególnie w przypadku indywidualnych palenisk domowych. Jest to niezwykle ważne, gdyż każdy obywatel ma wpływ na powietrze, którym oddycha cały kraj.
Jakość powietrza w Polsce
Stan powietrza w Polsce z roku na rok jest coraz gorszy. Czystość powietrza w Polsce pozostawia wiele do życzenia, przez co na tle Europy jesteśmy jednym z najbardziej zanieczyszczonych krajów.
Wynika to przede wszystkim z wieloletnich zaniedbań ze strony państwa, które pomijały ten aspekt wprowadzając reformy związane z ekologią. Nałożono wymagania dotyczące zakładów przemysłowych, jednak zapomniano o sposobach ogrzewania domów oraz spalin emitowanych przez samochody.
Stężenie smogu w Polsce znacznie przekracza obowiązujące normy. Szczególnie pod względem pyłów zawieszonych PM10 i PM25, które zawierają m.in. metale ciężkie, rakotwórczy benzo(a)piren i wiele innych szkodliwych substancji, które dzięki swoim mikroskopijnym rozmiarach bez problemu dociera do płuc.
Smog w Polsce daje się we znaki przede wszystkim w dużych aglomeracjach, a także miastach gdzie jest duży wskaźnik ilości osób na kilometr kwadratowy. Stężenie smogu znacznie wzrasta również w miejscowościach, w których znaczna ilość domów ogrzewana jest przez nieekologiczne piece.
Alarm smogowy – monitoring powietrza
Szkodliwość smogu i jego bardzo wysoki poziom spowodował, że powstała mapa smogu
w Polsce. Na wielu platformach dostępne są aktualne informacje na temat jakości powietrza
w danym mieście. Pomiar smogu umożliwia ostrzeganie mieszkańców w przypadku przekroczenia norm.
Obecnie obowiązują następujące normy jakości powietrza:
- Pył zawieszony PM10 - poziom dopuszczalny 50 µg/m3 (dobowy) oraz 40 µg/m3 (średnioroczny)
- Pył zawieszony PM2,5 – poziom dopuszczalny 25 µg/m3 (średnioroczny)
- Dwutlenek azotu – poziom dopuszczalny 40 μg/m3 (średnioroczny)
- Dwutlenek siarki – poziom dopuszczalny 125 μg/m3 (dobowy)
Monitoring jakości powietrza jest niezwykle ważny, gdyż w przypadku przekroczenia norm należy ograniczyć przebywanie na powietrzu, a jeśli smog osiągnie poziom alarmowy należy pozostać w domu i nie otwierać okien.
Skutki smogu – powikłania zdrowotne
Smog jest bardzo szkodliwy dla zdrowia, szczególnie dla kobiet w ciąży, dzieci, osób starszych, alergików oraz tych, którzy zmagają się z chorobami układu oddechowego.
Wdychany smog destrukcyjnie wpływa na obronne funkcje dróg oddechowych przez co organizm staje się bardziej podatny na infekcje. Dodatkowo utrudnia wymianę gazową, obciążając serce.
Wdychanie smogu powoduje następujące dolegliwości:
- Duszności
- Drapanie w gardle
- Ataki kaszlu
- Bóle głowy
- Złe samopoczucie
- Podrażnienie oczu
- Rozdrażnienie
Jakie choroby powoduje smog?
Dodatkowo smog wpływa negatywnie na nienarodzone dzieci. Niemowlęta matek, które były narażone na wdychanie smogu często rodzą się przedwcześnie, mają niską wagę urodzeniową, a także mają gorzej rozwinięte płuca.
Oczyszczacz powietrza – smog
Jak uchronić się przed smogiem? W przypadku znacznego przekroczenia norm najlepiej pozostać w domu. Jeśli jednak wyjście jest konieczne warto założyć maskę antysmogową, która ograniczy wdychanie szkodliwych substancji.
Obecnie coraz częściej mieszkańcy zanieczyszczonych miejscowości decydują się na miernik zanieczyszczenia powietrza oraz oczyszczacz powietrza.
Czujnik zanieczyszczenia powietrza na bieżąco monitoruje stan powietrza w pomieszczeniu i alarmuje jeśli wzrasta poziom zanieczyszczeń. Natomiast oczyszczacz powietrza filtruje je, poprzez zasysanie, oczyszczanie ze szkodliwych substancji i wypuszcza pozbawione smogu.
Choć obecnie są to dość kosztowne urządzenia warto w nie zainwestować i cieszyć się czystym powietrzem w domu. Jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci oraz osób z chorobami układu oddechowego i krążenia.
