Czy rabarbar to owoc czy warzywo?
Rabarbar jest jest warzywem i byliną, czyli rośliną wieloletnią. Obszar jego pochodzenia określa się, jako kraje Azji Środkowej. W Polsce najczęściej uprawianą odmianą jest rabarbar ogrodowy.
Roślina ta dorasta zazwyczaj do wysokości około 1, 5 metra, ale zdarza się, że jej niektóre odmiany sięgają nawet do 3 metrów. Jej podziemną część stanowią grube kłącze zwane karpą, z których wyrastają zdrewniałe korzenie spichrzowe.
W przypadku młodej rośliny najpierw formuje się korzeń palowy, a następnie cześć spichrzowa, w której magazynowane są składniki odżywcze. Z pąków rabarbaru rozwijają się liście oraz pędy. Liście rzewienia zebrane są w rozetę przyziemną i charakteryzują się szeroką blaszką w kształcie trójkątnym lub owalnym.
Kwiaty rabarbaru są drobne i zebrane w rozgałęzione kwiatostany. Okwiat tej rośliny ma barwę białą, różową lub zieloną. Wiele gatunków rabarbaru uprawia się, jako rośliny ozdobne lub lecznicze. Powszechnie rabarbar ogrodowy pojawia się w ogródkach przede wszystkim dla jego jadanych ogonków liściowych.
Warto wiedzieć, że roślina ta, aby rosnąc wymaga odpowiednich warunków glebowych. Preferuje glebę żyzną, lekką, przepuszczalną o wartości P zbliżonej do neutralnej.
Odmiany rabarbaru
Rzewień to nazwa grupy roślin należących do rodziny rdestowatych. W jej skład wchodzi blisko 60 gatunków.
Do tych najbardziej popularnych w uprawie zaliczamy rabarbar:
- ogrodowy,
- kędzierzawy,
- lekarski,
- dłoniasty.
Często w ogródkach możemy też spotkać hybrydy będące krzyżówką odmiany ogrodowej i kędzierzawej. Rzewień to roślina o określonych wymaganiach glebowych.
Najlepiej uprawia się ją na glebie lekkiej, zasobnej w minerały, przepuszczalnej, o ph bliskim neutralnemu.
Reklama
Kiedy jest sezon na rabarbar i jak go zrywać?
Sezon na rabarbar rozpoczyna się w okolicach kwietnia i kończy się w zazwyczaj w czerwcu/lipcu. Wtedy zbiera się do celów kulinarnych ogonki liściowe tej rośliny.
W lecznictwie wykorzystuje się natomiast korzeń i kłącze rzewienia lekarskiego i kędzierzawego. Zbiory zaczyna się zazwyczaj w drugim lub trzecim roku od posadzenia rośliny.
Rozpoczyna się je pod koniec kwietnia, gdy ogonki dorosną do wysokości około 30 cm. Należy je wyłamywać nisko nad ziemią.
Zaleca się by jednorazowo nie urywać więcej niż 1/3 łodyg z całej rośliny. Czynność należy powtarzać, co 7-10 dni.
Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"
Reklama
Czy rabarbar jest zdrowy? Wartości odżywcze, kcal i IG
Rzewień należy do warzyw niskokalorycznych. 100g rabarbaru dostarcza tylko 15 kcal. Zawiera głównie węglowodany z dużym udziałem błonnika. Także tego we frakcji rozpuszczalnej w wodzie, która odgrywa ważną rolę w detoksykacji, obniżaniu poziomu cholesterolu czy wspieraniu prawidłowej mikroflory jelitowej.
Ogonki liści są bogate w beta karoten, witaminę C, E, K, witaminy z grupy B takie jak B2, B6 czy kwas foliowy.
Czy rabarbar jest zatem zdrowy? Zdecydowanie tak. Poza wymienionymi związkami chemicznymi zawiera on także inne substancje biologicznie czynne, takie jak kwasy organiczne, antrachinony, stilbeny, a także ważny resweratrol.
Kolejną zaletą rzewienia jest jego mały wpływ na poposiłkową glikemię. Indeks glikemiczny rabarbaru wynosi 15.
Reklama
Właściwości rabarbaru i jego zastosowanie
Rzewień jest rośliną znajdująca zastosowanie w medycynie ludowej od setek lat. Właściwości rabarbaru wynikają z zawartych w nim substancji aktywnych biologicznie takich jak min. antrachinony, stilbeny, polifenole.
Udokumentowane prozdrowotne działanie ma przede wszystkim rabarbar lekarski. Antrachinony w nim zawarte działają przeczyszczająco i przeciwzapalnie. Wykazują także właściwości przeciwnowotworowe.
Podejrzewa się również , że działają przeciwwirusowo, przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Mogą wykazywać działanie nefroochronne, wpływać korzystnie na poziom cholesterolu oraz obniżać ciśnienie tętnicze krwi.
Stilbeny z kolei także obecne w rabarbarze ogrodowym działają hepatoprotekcyjnie, przeciwnowotworowo, przeciwutleniająco oraz obniżają poziomy lipidów we krwi.
Na uwagę zasługuje także resweratrol, który jest ważnym związkiem w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego, a także działa min. neuroprotekcyjnie.
Źródło: Opracowanie własne
Co można zrobić z rabarbarem? Różne metody obróbki
Na pytanie, co w kuchni można zrobić z rabarbarem, odpowiedź powinna brzmieć - prawie wszystko. Warto wiedzieć, że młodego rzewienia (zabieranego w kwietniu i maju) nie trzeba obierać. Wystarczy odciąć jego zdrewniałe końcówki.
Młode ogonki liściowe nadają się do spożycia zarówno na surowo, jak i po obróbce termicznej. Rabarbar pieczony czy karmelizowany będzie doskonałym dodatkiem do wielu dań na słodko i na słono.
Warzywo to doskonale nadaje się do kiszenia. Można także je dusić i dodawać do dań np. mięsnych. Ma lekko kwaskowaty i słodki smak związku z tym pasuje zarówno do deserów, jak i dań wytrawnych. Będzie świetnym surowcem do produkcji dżemów, kompotów, soków, konfitur oraz nalewek.
Reklama
Czy rabarbar się obiera? Przygotowanie do ciasta
Zazwyczaj w przypadku wczesnego rabarbaru, zbieranego w kwietniu lub maju, nie ma konieczności go obierać. Jeśli chodzi o nieco późniejsze zbiory może być to działanie zasadne.
Jeśli chcemy uzyskać delikatny smak i strukturę bez grubych włókien, warto obrać ogonki liściowe tego warzywa. Szczególnie sprawdza się to w przypadku ciast.
Proces ten można sobie ułatwić poprzez sparzenie rabarbaru wrzątkiem, a następnie schłodzenie w zimnej wodzie i stopniowe złuszczanie skórki. Do obierania można także użyć noża lub obieraczki do warzyw.
Reklama
Ciasta i desery z rabarbarem
Rzewień jest warzywem, które doskonale sprawdza się, jako składnik deserów.
Z jego wykorzystaniem można przygotować różnorakie ciasta, jak np. drożdżowe, na kruchym spodzie, francuskie czy biszkoptowe.
Ciekawym sposobem jego podania może być także przygotowanie rzewienia pod kruszonką czy użycie go do produkcji kisielu oraz musu czy lodów.
Doskonale komponuje się ze smakiem jabłka i truskawek. W takim zestawieniu można dodać go do np. drożdżówek oraz muffinek.
Przepis na fit ciasto z rabarbarem
Desery z rabarbarem mogą być także dietetyczne. Wystarczy, że zamiast cukru zastosujemy substancje słodzącą oraz ograniczymy ilość mąki oraz tłuszczu do wypieku.
Przepis na ciasto z rabarbarem w wersji fit może wyglądać następująco:
Składniki:
- Jaja - 2 sztuki
- Cukier -1/2 szklanki
- Erytrol -1/2 szklanki + 5 łyżek do rabarbaru
- Mąka orkiszowa typ 2000 - 1 i 2/3 szklanki
- Mąka pszenna typ 500 - 1/3 szklanki
- Aromat waniliowy - 2-3 krople
- Proszek do pieczenia - 2 łyżeczki
- Olej rzepakowy -50g
- Jogurt typu skyr - szklanka
- Rabarbar - 3 łodygi
- Miód - łyżka
Przygotowanie:
W garnku podgrzej erytrol. Rabarbar pokrój na ok. 1 cm kawałki i smaż erytrol z dodatkiem kropli aromatu oraz miodu. Poczekaj aż lekko się skarmelizuje. Jajka ubij z dodatkiem cukru, erytrolu i aromatu waniliowego na puszystą masę. Dodaj do niej jogurt, olej oraz mąkę z dodatkiem proszku do pieczenia. Całość zmiksuj na małych obrotach aż składniki się połączą.
Ciasto wylej na blaszkę lub do keksówki i ułóż na nim rabarbar. Piecz w temperaturze 180 stopni przez 30 minut (grzanie góra-dół).
Reklama
Dania z rabarbarem na śniadanie, obiad i kolacje
Rabarbar to warzywo o szerokim zastosowaniu kulinarnym. Choć najczęściej wykorzystywany jest do deserów to może stanowić takie składnik potraw wytrawnych takich jak choćby sałatki. Ma ciekawy, nieoczywisty smak lekko kwaskowaty, a zarazem słodkawy.
Dlatego też potrafi komponować się z różnymi dodatkami takimi jak mięso, ryby, warzywa. Można przygotowywać go na różne sposoby używając takich metod jak pieczenie, duszenie, karmelizowanie, a nawet kiszenie.
Ta wielowymiarowość sprawia, że w sezonie może być składnikiem dań zarówno śniadaniowych jak i obiadowych, kolacyjnych czy przekąsek.
Przykładami takich potraw mogą być: granola z rabarbarem i jogurtem, sałatka z pieczonym rabarbarem i dressingiem truskawkowym, wołowe carpaccio z sokiem z rzewienia, lody rabarbarowe czy np. krewetki z karmelizowanym rzewieniem.
Warto eksperymentować z kulinarnym zastosowaniem tego warzywa, gdyż może ono nadać zupełnie nowy smak znanym tradycyjnym daniom.
Co można zrobić z rabarbaru do picia?
Rabarbar świetnie sprawdzi się także, jako baza do napojów. Można przygotować z niego sok, kompot oraz lemoniadę. Sprawdzi się również, jako składnik smoothie czy koktajlów.
Jego orzeźwiający smak dobrze komponuje się z innymi owocami takim jak np. jabłka czy truskawki.
Przepis na koktajl z rabarbarem
Składniki:
- Rabarbar- 1 niewielka łodyga
- Jabłko zielone- małe
- Miód-łyżeczka
- Siemię lniane mielone-łyżeczka
- Woda- ¾ szklanki
Przygotowanie:
Rabarbar umyj i pokrój na kawałki. Jabłko umyj, obierz i pozbaw gniazd nasiennych. Wszystkie składniki połącz i dokładnie zmiksuj.
Przetwory z rabarbaru. Jakie zrobić na zimę?
Rzewień to warzywo o charakterystycznym cierpkim smaku i aromacie. W kuchni pojawia się w sezonie wiosenno-letnim i wtedy gości na stole, jako składnik wielu słodkich i wytrawnych dań.
Aby cieszyć się jego smakiem przez cały rok, a równocześnie korzystać ze składników prozdrowotnych w nim zawartych warto przygotować przetwory z dodatkiem rabarbaru.
Do najpopularniejszych zaliczamy:
- dżemy,
- konfitury,
- sok,
- nalewki,
- kompoty,
- galaretki,
- musy.
Można je potem wykorzystywać do ciast, naleśników, deserów, ale też mięs czy ryb. W przetworach warto rzewień łączyć z innymi sezonowymi składnikami takimi jak np. truskawki.
Kompot z rabarbaru podobnie jak np. konfitura dodawana do herbaty w okresie zimowym przypomni smak lata i dostarczy wielu składników o korzystnym wpływie na zdrowie.
Czy rabarbar można mrozić?
Wiele osób zastanawia się czy rabarbar można mrozić. Okazuje się, że jest to warzywo, które doskonale nadaje się właśnie do mrożenia. Taka forma przedłużania jego trwałości ma wiele zalet.
Poza możliwością korzystania z orzeźwiającego smaku rzewienia poza okresem wiosenno-letnim mrożenie to sposób na konserwację żywności, który wiąże się ze stosunkowo małą stratą wartości odżywczych (np. witaminy C).
Aby przygotować rzewień do mrożenia należy dokładnie umyć ogonki liściowe a następnie pokroić je na 3-4 cm kawałki i osuszyć.
Przed włożeniem do zamrażarki należy zapakować je w woreczki strunowe lub pojemniki.
Kiedy rabarbar jest trujący? Przeciwwskazania i skutki uboczne jego spożywania
Rzewień jest warzywem, które ma też swoje minusy. Jest bogatym źródłem kwasu szczawiowego. Nadmierne jego spożycie sprzyja hiperoksalurii, czyli nadmiernemu wydalaniu szczawianów z moczem.
Nadkonsumpcja wspomnianych szczawianów w diecie sprzyja tworzeniu się kamieni nerkowych oraz niekorzystnie wpływa na gospodarkę wapniową organizmu.
Rabarbaru powinny unikać osoby chorujące na dnę moczanową, kamice nerkowe, anemię oraz osteoporozę. Szczawiany ograniczają wchłanianie min. wapnia, magnezu oraz żelaza z pożywienia. Warto również zaznaczyć, że spożycie samych liści rabarbaru może prowadzić do zatruć objawiających się biegunką, nudnościami i wymiotami.
Także u osób zdrowych zaleca się, aby rabarbar stanowił dodatek do diety i był spożywany w rozsądnych ilościach. Również kobiety w ciąży i karmiące piersią mogą okazjonalnie go spożywać.
Warto jednak pamiętać, że mówimy o ogonkach liściowych (łodygach) a nie o samych liściach rzewienia.
Cena rabarbaru. Gdzie go kupić?
Rabarbar staje się dostępny zazwyczaj w okresie od kwietnia. Pojawia się w lokalnych warzywniakach, na targach oraz w sklepach spożywczych. Cena rabarbaru będzie różna w zależności od dostawcy, okresu, w jakim był zbierany czy nawet wielkości zbiorów w danym roku.
Warto jednak skorzystać z sezonu na to warzywo i umieścić go w codziennym jadłospisie. Ceny jego wahają się od około 10 złotych za kilogram.
