Zęby mądrości to trzecie zęby trzonowe u człowieka. Nie pojawiają się one u każdego. Zmiany ewolucyjne w budowie twarzoczaszki spowodowały, iż u wielu osób ósemki w ogóle się nie wyrzynają. Zwyczaje żywieniowe i sposób odżywiania minimalizują potrzebę posiadania tak dużej ilości zębów. W praktyce oznacza to, iż szczęka i żuchwa nie mieszczą takiej ilości zębów, jak dawniej.
Jakie są wskazania do usunięcia zębów mądrości?
Zęby mądrości zazwyczaj pojawiają się pomiędzy 16 a 25 rokiem życia. Ich zadaniem jest głównie rozdrabnianie pokarmu. U niektórych osób ósemki nie są widoczne, ale tkwią w dziąśle. Oznacza to, iż proces ich wyrzynania został zatrzymany. Przysparzają trudności z utrzymaniem ich prawidłowej higieny, często brakuje dla nich miejsca w łuku zębowym.
Oto powody do przeprowadzenia ekstrakcji ósemki:
- stan zapalny dziąsła,
- nieprawidłowe ułożenie ósemek,
- wyrastanie pod nieprawidłowym kątem,
- ucisk na korzenie zębów trzonowych, znajdujących się obok,
- stłoczenie zębów,
- zaburzenie równowagi ortodontycznej zębów,
- rozwój próchnicy z uwagi na utrudnione czyszczenie,
- bóle głowy migrenowe,
- patologie zębowe, takie jak zgorzel miazgi czy torbiel korzeniowa,
- zapobieganie rozwojowi innych chorób tzw. odogniskowych, spowodowanych „chorymi” ósemkami np. choroby serca czy stawów.
Lekarze stomatolodzy często zalecają też tzw. ekstrakcje prewencyjnąósemki czyli wczesne usuwanie zębów mądrości. Takie działanie ma na celu uniknięcie bądź ograniczenie stanów zapalnych lub innych powikłań wokół tych zębów.
Reklama
Kiedy należy wykonać zabieg ekstrakcji zęba mądrości?
Chirurgiczne usuwanie ósemek wykonywane jest ze względów:
- profilaktycznych,
- medycznych.
Około 20 roku życia kończy się okres rozwój kostnego każdego człowieka. Często wtedy profilaktycznie usuwane są ósemki, aby zapobiec stanom zapalnym. Pozbycie się tzw. ósemki zatrzymanej, która tkwi tylko w dziąśle pozwala zapobiec bakteryjnym infekcjom i problemom w późniejszych latach życia. W przypadku pojawienia się zaawansowanej próchnicy, zapalenia miazgi czy też innych wymienionych powyżej wskazań medycznych, konieczne jest przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego.
Aby zminimalizować powikłania zabieg ten należy wykonywać:
- po uprzednim wykonaniu zdjęcia RTG (panoramicznego bądź przylegającego) lub stożkowej tomografii komputerowej,
- po ewentualnym, zaleconym przez lekarza szczepieniu przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B,
- w korelacji z cyklem miesiączkowym u kobiet, (zabieg niewskazany jest w pierwszych 2 dniach po miesiączce i 2 dniach przed planowaną miesiączką),
- z przestrzeganiem zakazu jedzenia i palenia papierosów w dniu zabiegu,
- po dokładnym umyciu i wyszczotkowaniu zębów i jamy ustnej, włącznie z płukaniem antyseptycznym.
Ważne: w miarę możliwości pacjent powinien zapewnić sobie dzień wolny po zabiegu w celu właściwej rekonwalescencji (minimalizując obrzęk i złe samopoczucie).
Reklama
Jak przebiega zabieg ekstrakcji ósemki?
Zabieg usuwania zębów mądrości jest przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym. Daje to pacjentowi komfort nieodczuwania bólu, a tylko odczucia nacisku czy rozpierania dziąsła.
Wyróżniamy następujące etapy przebiegu ekstrakcji ósemki (tzw. dłutowania ósemki):
- nacięcie dziąsła w okolicy usuwanego zęba w celu odsłonięcia tej części dziąsła,
- usunięcie blaszki kostnej za pomocą wiertła chirurgicznego, aby ułatwić całkowity dostęp do ósemki,
- rozdrabnianie zęba na małe fragmenty i usuwanie pojedynczych kawałków aż do całkowitego ich usunięcia,
- dokładne wyczyszczenie zębodołu, z reguły ozonem,
- zaszycie operowanego miejsca (szwy zakłada się na czas 7 dni).
Niekiedy wskazany jest zabieg usunięcia zawiązków zęba. Oznacza to konieczność usunięcia zęba, który nie przebił się jeszcze przez dziąsło i nie posiada w pełni ukształtowanych korzeni. Taki zabieg nazywany jest germektomią. Podstawową zadaniem germektomii jest zapobieganie stłoczenia zębów.
Aby zabieg ten spełnił w 100% swoją rolę należy stosować ściśle zalecenia lekarza stomatologa po wykonanej ekstrakcji. Najważniejsze zasady to::
- ograniczenie jedzenia i picia przez kilka pierwszych godzin po zabiegu,
- wykluczenie picia alkoholu i palenia papierosów przez kilka dni po zabiegu,
- ograniczenie picia kawy i herbaty,
- wyeliminowanie z diety tzw. produktów twardych (np. suchary, jabłka),
- delikatne szczotkowanie zębów, z pomijaniem chorego miejsca,
- płukanie jamy ustnej tylko wodą,
- okładanie bolącego miejsca z zewnętrznej strony lodem,
- ewentualne przyjmowanie zalecanych przez lekarza środków przeciwbólowych.
Reklama
Powikłania po usunięciu zęba mądrości
Ekstrakcja ósemki, jak każdy zabieg chirurgiczny, może wywołać powikłania. Do najczęściej występujących należą:
- szczękościsk- czyli niemożność częściowego lub całkowitego otwarcia jamy ustnej,
- obrzęk i ból policzka - spowodowany dość długa ingerencją lekarza w tkanki wokół zęba,
- krwawienie- trwające nawet do 3 dni po zabiegu,
- uszkodzenie sąsiadujących zębów bądź nerwów,
- gorączka - wywołana przez stan zapalny tkanek około szczękowych,
- suchy zębodół- spowodowany niewytworzeniem się skrzepu w zębodole na skutek niedostatecznego ukrwienia tkanek,
- porażenie nerwu w okolicy wyrwanego zęba - pojawia się wtedy brak czucia języka i w obrębie wargi dolnej,
- zapalenie kości.
Wiele osób obawia się wyrywania ósemek nie tylko z powodu bólu, ale też możliwości pojawienie się powikłań po zabiegu. Właściwe przygotowanie do ekstrakcji, zgodnie ze wskazówkami lekarza, znacznie obniża ryzyko wystąpienia powikłań. W uzasadnionych przypadkach lekarz zleca zastosowanie antybiotyku bądź leków przeciwbólowych.
Czytaj też:
