Kwasowa erozja szkliwa
Erozja zębów to określenie na utratę twardych tkanek uzębienia – szkliwa lub zębiny na skutek rozpuszczania przez kwasy pochodzenia niebakteryjnego. Zwykle jednak erozja dotyczy szkliwa zębów, rzadko natomiast obejmuje także położone głębiej tkanki nazywane zębiną, dlatego w literaturze medycznej jest określana mianem kwasowej erozji szkliwa.
Objawem przedmiotowym tej jednostki chorobowej jest oczywiście nieodwracalny ubytek w twardych tkankach uzębienia, początkowo przyjmujący postać zagłębień, bruzd, z czasem jednak może dojść do prześwitywania lub odsłonięcia zębiny.
Jednakże można wyróżnić wiele objawów podmiotowych, czyli odczuwanych subiektywnie przez pacjentów, które towarzyszą utracie szkliwa. Do najczęściej zgłaszanych należy nadwrażliwość zębów.
Reklama
Jakie są przyczyny erozji szkliwa?
Jeżeli chodzi o przyczyny ubytków szkliwa na zębach, to można je podzielić na zewnątrzpochodne i wewnątrzpochodne. Wśród czynników wewnątrzpochodnych wymienia się wymioty oraz refluks żołądkowo-przełykowy. Do przyczyn zewnątrzpochodnych zaliczają się natomiast leki oraz dieta.
Erozja szkliwa spowodowana czynnikami pochodzenia wewnętrznego ma związek z niekorzystnym działaniem kwasu żołądkowego na uzębienie, niezależnie od tego, czy zęby są narażone na działanie soków żołądkowych pod wpływem wstecznego zarzucania się pokarmu (refluksu) czy wymiotów. Kluczowe znaczenie w rozwoju choroby ma ekspozycja zębów na kwasy pochodzące z żołądka.
W literaturze medycznej coraz więcej uwagi poświęca się problemowi erozji zębów wśród osób cierpiącym na bulimię. Prowokowanie wymiotów przez osoby cierpiące na to zaburzenie odżywiania skutkuje znaczną utratą twardych tkanek zębów.
Jeżeli chodzi o przyczyny zewnątrzpochodne, to na szczególną uwagę zasługuje konsumpcja kwaśnych produktów spożywczych (głównie owoców cytrusowych i soków owoców oraz napojów gazowanych) oraz przyjmowanie leków płynnych zawierających kwas askorbinowy i acetylosalicylowy (aspiryna i witamina C w tabletkach rozpuszczalnych). W tym przypadku erozja szkliwa ma związek z pH produktów spożywczych i leków, ale także z zawartością wapnia i fluoru w jedzeniu i napojach.
Reklama
Leczenie erozji szkliwa
Leczenie erozji szkliwa zębów powinno polegać na zapobieganiu ubytkom tkanek twardych poprzez kontrolę spożycia kwaśnych pokarmów i napojów. Wskazana jest także prawidłowa i regularna higiena jamy ustnej. Pacjenci powinni zaopatrzyć się w specjalistyczną pastę na erozję szkliwa, która zawiera związki fluoru i cyny. Można także korzystać z płukanek do jamy ustnej zawierających fluor. Warto także przeprowadzać dwa razy w roku lakierowanie zębów.
Jeśli natomiast czynniki wewnątrzpochodne doprowadziły do erozji szkliwa, to zalecenia obejmują ponadto leczenie choroby, który naraża zęby na działanie kwasów. Warto dodać, że bezpośrednio po ekspozycji na działanie kwasów nie powinno się szczotkować zębów, ponieważ może to przyspieszyć erozję. Zaleca się, by odczekać co najmniej godzinę.
W przypadku zaawansowanych zmian erozyjnych stosuje się ponadto leczenie odtwórcze materiałem kompozytowym, żeby ochronić odsłoniętą zębinę. Niekiedy stomatolodzy stosują aparaty rehabilitacyjne (szyny zgryzowe, protezy nakładkowe).
Reklama
Erozja szkliwa u dzieci
Erozja szkliwa często dotyka zębów mlecznych, gdyż są mniej zmineralizowane oraz mają cieńsze szkliwo, przez co są bardziej podatne na uszkodzenia. Z danych statycznych wynika, że częstość występowania erozji szkliwa u dzieci waha się od 6 do 98 proc. W przypadku populacji dorosłych (osób ze stałym uzębieniem) wynosi natomiast od 5,5 do 56 proc. [Urszula Kaczmarek, Katarzyna Harłukowicz].
Z drugiej jednak strony obserwuje się rosnącą frekwencję erozji szkliwa, co ma związek z rosnącą wraz z wiekiem ekspozycją zębów na różnorodne czynniki, które mogą doprowadzić do zmian erozyjnych.
Jeżeli chodzi o objawy utraty tkanek twardych zębów u dzieci, to nie różnią się one od tych obserwowanych u osób dorosłych. Również leczenie populacji dziecięcej przebiega podobnie, jednak większy nacisk kładzie się na działania zapobiegające dalszym ubytkom szkliwa.
