Jak powstaje miód?
Miód to naszpikowany m.in. cennymi biopierwiastkami, enzymami i kwasami organicznymi wytwór pszczelej, ciężkiej i świetnie zorganizowanej pracy.
Warto bliżej przyjrzeć się temu jak powstaje miód. Proces tworzenia się miodu właściwie rozpoczyna się w momencie, w którym pszczoła-zwiadowczyni rozpozna, że przyroda weszła w etap kwitnienia. W fachowym języku pszczelarskim mówi się, że pszczoła znajduje pożytek, czyli miododajne rośliny, które stanowią źródło nektaru lub spadzi.
Gdy wraca do ula zaczyna tańcząc, a ściślej zakreślając w locie rozmaite ruchy, informować inne pszczoły (zbieraczki) o tym jak daleko od ula znajduje się pożytek, ile go jest i jaki on jest. Zbieraczki lecą do wskazanego miejsca po nektar bądź spadź, zbierają go i umieszczają w wolu miodowym. Gdy wrócą do ula zebrany nektar lub spadź (tzw. nakrop) przekazują pszczołom-robotnicom, które z kolei układają go w komórkach plastra miodu, dodając do niego wydzielany przez ich gruczoły specjalne enzymy.
Kiedy miód będzie gotowy, pszczoły zasklepiają go woskiem, który ma ochronić pszczeli wyrób przez zepsuciem, wilgocią, czy brudem. W takim pszczelim wytworze znajduje się ogrom enzymów, kwasów organicznych, glukozy i fruktozy oraz inhibiny.
Reklama
Jak tworzy się miód spadziowy i nektarowy?
Skąd się natomiast bierze miód nektarowy, a także miód spadziowy, jak powstaje jedna i druga miodna odmiana? Jak już wcześniej wspomniano miód pszczeli dzieli się na dwa podstawowe gatunki: nektarowy i spadziowy. Trzeci rodzaj to miód mieszany, czyli nektarowo-spadziowy.
Pszczoły tworzą miód nektarowy z nektaru kwiatów, roślin miododajnych, kwiatów drzew i krzewów owocowych, itp. W ten sposób wytwarzane są np. miód rzepakowy, lipowy, akacjowy, gryczany, wielokwiatowy, malinowy, czy wrzosowy.
Jak powstaje miód spadziowy? Jest on produkowany na bazie spadzi pozyskanej z drzew iglastych oraz/lub drzew liściastych. Spadź stanowi połączenie soku wytworzonego przez pszczoły oraz mieszanki powstałej przy udziale innych owadów, głównie mszyc, które wysysają soki z żywych części drzew liściastych lub iglastych.
Zarówno miody nektarowe, jak i spadziowe początkowo mają postać płynną, jednak w miarę upływu czasu gęstnieją, krystalizują się (niektóre z nich nawet po kilku dniach od zalania miodu do słoików), co stanowi naturalny proces uwierzytelniający prawdziwość danego produktu.
Reklama
Jak pszczelarz pozyskuje miód?
Wiadomo już jak powstaje miód pszczeli, a jak go wydobyć od tych pracowitych owadów? Po zasklepieniu plastrów miodnych woskiem do akcji wkracza pszczelarz. Chcąc pozyskać pszczeli skarb ubiera się na biało, szczelnie okrywa twarz specjalnym kapeluszem z woalem oraz nakłada ochronne rękawice. Nierzadko przygotowuje też tzw. podkurzacz, przyrząd wydzielający dym (stanowiący żarzące się próchna drzew liściastych), który uspokaja owady, by użyć go gdy pszczoły zaczną być agresywne. Ruchy pszczelarza powinny być spokojne, powolne i uważne, by nie wyrządzić krzywdy pszczołom.
Czynność wydobycia miodu powinno się przeprowadzać słonecznymi popołudniami. Pszczelarz wydobywa wówczas z miodni ramki z plastrami miodu i dokładnie oraz delikatnie omiata je specjalną zmiotką z pszczół. Oczywiście nie może zabrać całego miodu. Zostawia ramki z czerwiem (czyli pszczelimi jajeczkami i larwami) oraz zapas miodu wynoszący co najmniej 5 kg, by owady miały co jeść.
Reklama
Jak wygląda miodobranie?
Skoro znane są już tajniki tego skąd się bierze miód, jak powstaje miód spadziowy i nektarowy oraz w jaki sposób ten złoty płyn jest wydobywany z ula, warto dowiedzieć się na czym polega miodobranie, czyli produkcja miodu mająca miejsce poza pasieką.
W pracowni pasiecznej, najlepiej zlokalizowanej z dala od uli, pszczelarz najpierw zeskrobuje pszczeli zasklep, a następnie umieszcza ramki z miodem w specjalistycznej wirówce (zwanej też miodarką) i odwirowuje miód z komórek plastrów miodnych. Miód poprzez sita spływa do tzw. odstojnika, w którym pozostaje przez około 2 doby. Po tym czasie gotowy miód zlewa się do szklanych słoików, szczelnie zakręca pokrywkę i przechowuje w ciemnym pomieszczeniu, gdzie panuje temperatura między 10 a 14 stopni Celsjusza. W takich warunkach może być przetrzymywany maksymalnie do trzech lat.
Reklama
Jak zrobić miód pitny?
Miodem pitnym, znanym w Polsce od wieków, nazywa się alkoholowy napój, który powstaje w procesie fermentacji naturalnego miodu połączonego z wodą w określonych proporcjach. Wśród tych miodnych napitków występują półtoraki, dwójniaki, trójniaki, czwórniaki i piątaki. Przykładowo, aby wytworzyć półtoraka, rozcieńcza się litr miodu w 0,5 litrze wody. Dwójniak zaś powstaje z mieszanki miodu i wody w proporcjach 1:1. By pozyskać trójniak, miesza się litr miodu z dwoma litrami wody.
Jak powstaje miód pitny? Aby sporządzić dwójniak, należy zagotować 4 litry wody. Po przestudzeniu dodaje się dwa litry płynnego miodu i całość gotuje na wolnym ogniu bez pokrywki. Jeśli będą się tworzyły burzyny, należy je usuwać łyżką. Następnie należy dodać kwasek cytrynowy (ok 30 g) i gotować przez około pół godziny. Tak powstałą brzeczkę należy przestudzić do temperatury pokojowej i połączyć z 5 g pożywki dla drożdży oraz drożdżami winnymi opierając się na wskazówkach opisanych na opakowaniu.
Uzyskany wywar należy przelać do butli i odstawić w ciepłe miejsce na tydzień. Po tym terminie ciecz trzeba zlać do szklanego gąsiora zamykanego gumowym korkiem z rurką fermentacyjną. Kiedy proces fermentacji zakończy się, miód rozlewa się do szklanych butelek i przechowuje w ciemnym, suchym miejscu, by leżakował co najmniej przez rok czasu.
Czytaj też: