Co to jest laktoferyna i gdzie występuje?
Laktoferyna (w skrócie LF) jest białkiem multipotencjalnym naturalnie wytwarzanym przez ludzki organizm. Jego nazwa wywodzi się z łaciny, od:
- lacto (mleczny) – gdyż białko LF wyodrębniono po raz pierwszy z mleka,
- ferrum (żelazo) – z uwagi na wysokie powinowactwo z żelazem.
Pod względem chemicznych to glikoproteina należąca do rodziny transferyn, co oznacza, że posiada ona zdolność łączenia się z jonami żelaza. Dzięki temu możliwy jest proces chelatowania, który sprawia, że żelazo staje się przyswajalne dla organizmu.
Upraszczając nieco powyższą definicję, można z niej wywnioskować, że laktoferyna reguluje wchłanianie żelaza w jelicie i pomaga w prawidłowym przyswajaniu tego pierwiastka. To niezwykle istotna rola, która ma wpływ na właściwe funkcjonowanie całego organizmu.
Laktoferyna obecna jest u większości ssaków w:
- licznych narządach,
- błonach surowiczych,
- wydzielinach gruczołów,
- płynach ustrojowych,
- ziarnistościach granulocytów obojętnochłonnych, czyli w komórkach układu odpornościowego.
Znajdziemy ją m.in. w ślinie, łzach, wydzielinie błony śluzowej dróg rodnych, nosa, dróg oddechowych, przewodu pokarmowego, płynie mózgowo-rdzeniowym, pocie, żółci, czy woskowinie usznej.
Jednak największe stężenie laktoferyny występuje w ludzkim mleku, a ściślej rzecz ujmując w siarze (ok. 7 mg/ml) oraz w dojrzałym mleku karmiącej matki (ok. 3 mg/ml).
Ma to swoje uzasadnienie, gdyż dzięki temu, wraz z matczynym pokarmem noworodek otrzymuje nie tylko niezbędne składniki odżywcze, ale również swoistą tarczę ochronną przed patogenami.
Reklama
Działanie laktoferyny – na co pomaga?
Dzięki zdolnościom wiązana jonów żelaza laktoferynie można przypisać wiele pożytecznych funkcji. Kluczową, jest wspomniany udział w metabolizmie żelaza, co przekłada się również na działanie przeciwbakteryjne poprzez:
- ograniczanie drobnoustrojom dostępności do żelaza,
- uszkadzanie ścian komórkowych patogenów,
- doprowadzanie do zaburzeń metabolizmu w chorobotwórczych komórkach,
- wspomaganie naturalnej odporności organizmu.
Na tym jednak rola LF się nie kończy. Chociaż naukowcy nadal badają mechanizmy działania tego wielofunkcyjnego białka, to już dziś przypisuje się laktoferynie właściwości:
- przeciwwirusowe,
- przeciwgrzybicze,
- przeciwpasożytnicze,
- ochronne w czasie zakażeń przewodu pokarmowego u niemowląt,
- immunomodulujące, czyli stymulujące odpowiedź odpornościową organizmu,
- przeciwzapalne,
- przeciwnowotworowe,
- przeciwbólowe,
- wspomagające równowagę mikrobioty jelitowej,
- regulujące wytwarzanie i różnicowanie się elementów morfotycznych krwi,
- stabilizujące metabolizm tłuszczów i glukozy,
- wspierające proces gojenia się ran,
- wpływające na metabolizm tkanki kostnej,
- hipotensyjne, czyli obniżające ciśnienie tętnicze krwi,
- przeciwstresowe.
Laktoferyna jest bardzo ważnym elementem podstawowej linii obrony przed chorobami u dziecka, ale może również regulować absorpcje żelaza u osób dorosłych i wpływać na ich zdrowie.
Reklama
Dla kogo laktoferyna?
Odpowiednikiem ludzkiej laktoferyny (hLF), jest laktoferyna bydlęca (bLF), która występuje naturalnie w mleku krowim. Izolowana jest z serwatki oraz odtłuszczonego mleka i wykorzystywana w wielu branżach, głównie w przemyśle:
- farmaceutycznym,
- kosmetycznym,
- spożywczym.
Dzięki temu znajdziemy ją przede wszystkim w:
- świeżym mleku,
- sfermentowanym nabiale, np. jogurtach,
- mleku zastępczym dla dzieci i niemowląt,
- odżywkach dla niemowląt,
- produktach żywnościowych specjalnego przeznaczenia medycznego,
- przetworzonych produktach zbożowych,
- niektórych deserach, lodach i ciastkach,
- suplementach diety, zazwyczaj w preparatach zawierających w składzie żelazo o zwiększonym wchłanianiu,
- preparatach immunostymulujących,
- produktach przeciwbakteryjnych i przeciwwirusowych,
- kosmetykach do pielęgnacji cery, kremach i maściach do stosowania miejscowego.
Wciąż trwają badania kliniczne nad zastosowaniem laktoferyny do celów medycznych, zarówno w leczeniu i wspieraniu organizmu dzieci, jak i dorosłych. Na chwilę obecną podaje się ją noworodkom z niską masą urodzeniową, aby chronić je przed sepsą i martwiczym zapaleniem jelit.
Ponadto na rynku dostępne są suplementy diety z laktoferyną dla dzieci i dla dorosłych, które stosuje się zgodnie z konkretnymi zaleceniami, wśród których można wymienić:
- zapobieganie niedoborom żelaza,
- wsparcie leczenia anemii,
- wspomaganie odporności,
- ochronę przed infekcjami,
- wsparcie antybiotykoterapii,
- stymulowanie regeneracji nabłonka jelitowego,
- wspomagająco w trakcie leczenia biegunek.
Reklama
Laktoferyna w kroplach, saszetkach, czy kapsułkach?
Bez względu na to czy interesuje nas laktoferyna na przeziębienie, przebarwienia skórne, pasożyty, czy wsparcie odporności, może występować pod różnymi postaciami i być łączona z innymi substancjami aktywnymi.
Szukając konkretnego produktu, w pierwszej kolejności należy określić cel suplementacji oraz wiek osoby, która ma stosować LF. Dzięki temu można dostosować zarówno odpowiednią formę, jak i dawkę preparatu.
Można sięgnąć po laktoferynę w:
- kroplach,
- płynie,
- saszetkach z proszkiem do sporządzania zawiesiny,
- kapsułkach,
- tabletkach doustnych,
- tabletkach do ssania,
- kremie,
- maści,
- żelu.
Preparaty z laktoferyną dostępne są bez recepty. W większości przypadków są bezpieczne w stosowaniu, jednak w razie wątpliwości warto zasięgnąć porady lekarza, szczególnie w przypadku suplementacji u dzieci.
Po nabyciu konkretnego produktu należy zwrócić szczególną uwagę na jego dawkowanie oraz sposób przygotowywania oraz podawania, tak aby nie pozbawić go cennych właściwości.
