Stan zapalny ucha zewnętrznego – przyczyny i objawy
Za stan zapalny ucha zewnętrznego odpowiada infekcja, która rozwija się w obrębie małżowiny usznej lub zewnętrznego przewodu słuchowego. Jeśli do tkanek przedostają się i mnożą zarazki, wówczas organizmu uruchamia reakcje obronne, określane jako stan zapalny.
Jako najczęstsze przyczyny zapalenia ucha zewnętrznego wymienia się bakterie, rzadziej grzyby i wirusy. Te wnikają do tkanek ze środowiska zewnętrznego, czemu sprzyjają czynniki, takie jak np.:
- wilgoć i ciepło w uchu – dlatego schorzenie to bywa potocznie określane jako „ucho pływaka” i często dotyczy osób korzystających z basenów i sauny;
- woskowina uszna – jeśli gromadzi się w nadmiarze, staje się siedliskiem dla zarazków;
- przerwanie ciągłości naskórka – drobne rany i zadrapania zwiększają ryzyko wnikania drobnoustrojów;
- nieprawidłowa higiena – czyszczenie uszu patyczkami higienicznymi niesie ryzyko podrażnienia naskórka, a także zaburza naturalne bariery ochronne skóry.
Stan zapalny ucha zewnętrznego może wywoływać objawy, takie jak:
- ból ucha, zarówno małżowiny usznej jak i ból odczuwany w przewodzie słuchowym, niekiedy promieniujący za ucho;
- obrzęk i zaczerwienienie;
- swędzenie w uchu;
- zaburzenia słuchu, szumy uszne;
- łuszczenie naskórka;
- gorączka, osłabienie, bóle głowy.
Reklama
Objawy i przyczyny stanu zapalnego ucha środkowego
Za stan zapalny ucha środkowego, w odróżnieniu od zapalenia ucha zewnętrznego, najczęściej odpowiadają patogeny chorobotwórcze, które przedostają się z nosa, zatok lub gardła. Z tego powodu na infekcje najbardziej narażone są dzieci, u których trąbka słuchowa jest nie w pełni rozwinięta, co ułatwia przenikanie zarazków.
Najczęściej stan zapalny ucha środkowego rozwija się pod wpływem wirusów, a do nadkażenia bakteryjnego dochodzi po kilku dniach w wyniku osłabienia organizmu. Infekcje w obrębie tej części ucha dzieli się na:
- ostre zapalenie ucha środkowego,
- przewlekłe zapalenie ucha środkowego,
- wysiękowe zapalenie ucha środkowego.
Objawy, jakie mogą towarzyszyć wymienionym schorzeniom, to:
- silny ból ucha, określany jako kłujący, piekący, pulsujący, rozpierający;
- obrzęk ucha i uczucie zatkania;
- szumy uszne, dzwonienie w uszach;
- upośledzenie słuchu;
- wysięk z ucha, często ropny;
- ból za uchem, w okolicy wyrostka sutkowatego;
- objawy grypopodobne, m.in. gorączka, kaszel, katar, osłabienie;
- nudności, wymioty, biegunki.
Reklama
Jak rozpoznać stan zapalny ucha wewnętrznego?
Rzadkim powikłaniem po infekcji ucha środkowego jest stan zapalny ucha wewnętrznego, określany również jako zapalenie błędnika. Choroba ta może rozwinąć się również po wcześniej przebytym zapaleniu opon mózgowych. To poważne schorzenie wywołuje objawy, takie jak np.:
- bóle i zawroty głowy;
- zaburzenia równowagi i trudności w koncentracji;
- oczopląs;
- zaburzenia widzenia;
- szumy uszne;
- nudności i wymioty.
Reklama
Leczenie stanu zapalnego ucha
Zanim zostanie podjęte leczenie, należy ocenić stan struktur ucha i zdiagnozować przyczynę. Przy łagodnych objawach wirusowego i bakteryjnego zapalenia ucha zewnętrznego lub środkowego zwykle działania ograniczają się do przyjmowania doustnych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych.
Antybiotyki nie są lekiem pierwszego wyboru i zaleca się ich stosowanie tylko w wybranych przypadkach, po rekomendacji lekarza. Z kolei jeśli za stan zapalny ucha odpowiadają drobnoustroje grzybicze, należy stosować odpowiednie leki, również dostępne na receptę. Zapalenie ucha wewnętrznego w większości przypadków wymaga podawania leków dożylnie w warunkach szpitalnych.
Z kolei przy stanie zapalnym, w przebiegu którego pojawia się obrzęk i ból ucha, pomocne mogą okazać się preparaty działające miejscowo. Ich zadaniem jest redukcja bólu i obrzęku. Krople te mogą być stosowane w przypadku podrażnienia kanału słuchowego spowodowanego m.in. ekspozycją na wodę i wilgoć, woskowiną lub detergentami.
Do ucha nie należy aplikować żadnych środków przy podejrzeniu pęknięciu błony bębenkowej. Co więcej, w niektórych przypadkach leczenie stanu zapalnego ucha może wymagać przeprowadzenie zabiegów, m.in. nacięcia błony bębenkowej. Jeśli więc dolegliwości są bardzo ostre lub nie obserwuje się poprawy po 2-3 dniach, należy zgłosić się do lekarza.
