Co znajduje się w szczepionce Johnson&Johnson na COVID-19?
Jedna dawka szczepionki firmy Johnson&Johnson zawiera adenowirus typ 26 z sekwencją kodującą glikoproteinę S (ang. spike) wirusa SARS-CoV-2. Jest to niejako substancja czynna, która wywołuje w szczepionym organizmie odpowiedź immunologiczną. Skutkuje to wyprodukowaniem pożądanych przeciwciał skierowanych przeciwko wirusowi SARS CoV-2.
Ponadto szczepionka ta zawiera:
- 2-hydroksypropylo-β-cyklodekstryna (HBCD)
- Kwas cytrynowy jednowodny
- Etanol
- Kwas solny
- Polisorbat 80
- Sodu chlorek
- Sodu wodorotlenek
- Sodu cytrynian
- Wodę do wstrzykiwań
Reklama
Jak działa szczepionka Johnson&Johnson na COVID-19?
Szczepionki wektorowe, do której należy produkt Johnson&Johnson, wykorzystują specyficzny nośnik (wektor), którym w tym konkretnym przypadku są adenowirusy niezdolne do dalszej replikacji.
Genom tego adenowirusa został zmodyfikowany tak, aby wytwarzał on białko S, które jest z kolei charakterystyczne dla koronawirusa SARS-CoV-2. Układ odpornościowy osoby zaszczepionej potraktuje białko S jako obce i wytworzy naturalne elementy odporności, przeciwciała i limfocyty T przeciw białku S koronawirusa.
Następnym razem, gdy organizm zaszczepionej osoby, zetknie się z cząsteczkami zawierającymi te specyficzne białka S (czyli w przypadku zarażenia wirusem SARS-CoV-2), będzie już przygotowany poprzez posiadanie całego arsenału przeciwciał atakujących wszystkie cząsteczki zawierające to białko.
Szybkie zwalczanie koronawirusa w organizmie nie dopuści do jego namnożenia się i wywołania pełnoobjawowej choroby. Nawet jeśli wirus namnoży się do takiej ilości by wywołać objawy, to bardzo możliwe jest, że nie będą one tak ciężkie i dokuczliwe jak w przypadku, gdy dany pacjent nie byłby w ogóle szczepiony.
Reklama
Skuteczność szczepionki Johnson&Johnson na COVID-19?
Z wszystkich dostępnych aktualnie danych klinicznych wynika, że skuteczność szczepionki Johnson&Johnson wynosi około 66%. Jest to dużo mniej niż skuteczność szczepionek typu mRNA firm Pfizer/BioNTech oraz Moderny (jest to około 90-95%).
Skuteczność szczepionki Johnson&Johnson można porównywać do innej szczepionki typu wektorowego, a mianowicie tej produkowanej przez koncern AstraZeneca we współpracy z Uniwersytetem Oxfordzkim – jej skuteczność wg różnych źródeł oscyluje wokół 60-65%.
Trzeba pamiętać, że skuteczność działania szczepionek zmienia się w czasie, wraz z pojawianiem się nowych danych klinicznych. To, że danego dnia liczba ta wynosi 66% nie oznacza, że po pół roku nie okaże się, że jest ona niższa lub wyższa. Dopuszczenie produktów o tak znacznej różnicy w skuteczności działania wynika z faktu, że intencją rządzących jest zaszczepienie jak największej liczby osób, w jak najkrótszym możliwym czasie.
Ponadto trzeba pamiętać o fakcie, że każda szczepionka, poza bezpośrednią ochroną przed Covidem, chroni także przed jego ciężkim przebiegiem – w tym wypadku skuteczność szczepionki Johnson&Johnson wynosi 85%. Pozwala to zredukować liczbę koniecznych hospitalizacji i pobytów w oddziale intensywnej terapii.
Reklama
Czy szczepionka Johnson&Johnson na COVID-19 jest bezpieczna?
Szczepionka Johnson&Johnson została wprowadzona do użytku 11 marca 2021. W momencie pisania tego artykułu minęło dopiero niecałe dwa miesiące od jej wprowadzenia. W tym czasie nie doszło do żadnych, większych działań niepożądanych, które mogłyby skutkować wycofaniem jej z rynku.
Trzeba zdawać sobie sprawę z faktu, że Europejska Agencja Leków (EMA) nie wprowadziłaby do obrotu na terenie Unii Europejskiej leku, który nie przeszedł wszystkich testów klinicznych, nawet jeśli są one maksymalnie przyspieszone (tak jak w przypadku wszystkich innych szczepionek przeciwko Covid-19). Niemniej jednak preparat ten jest stale monitorowany pod kątem wystąpienia działań niepożądanych.
W badaniach klinicznych III fazy najczęstszym zgłaszanym miejscowym działaniem niepożądanym był ból w miejscu wstrzyknięcia (48,6%).
Najczęstszymi ogólnoustrojowymi działaniami niepożądanymi były:
- ból głowy (38,9%),
- zmęczenie (38,2%),
- ból mięśni (33,2%),
- nudności (14,2%).
U 9% uczestników zaobserwowano gorączkę (określoną jako temperatura ciała ≥38,0°C). Większość działań niepożądanych wystąpiła w ciągu 1-2 dni po szczepieniu i miały one nasilenie łagodne do umiarkowanego oraz trwały krótko (1-2 dni).
Reklama
Czym szczepionka Johnson&Johnson na COVID-19 różni się od pozostałych?
Szczepionka firmy Johnson&Johnson jest szczepionką typu wektorowego. Oznacza to, że mechanizm działania jest podobny do tej produkowanej przez firmę AstraZeneca. Podobne są także warunki przechowywania obu tych preparatów.
Innym typem szczepionki są te produkowane przez koncerny Pfizer/BioNTech oraz Moderna. Ich preparaty są szczepionkami typu mRNA – są mniej stabilne, dlatego warunki ich przechowywania i transportu są dużo bardziej restrykcyjne.
Producent |
Typ szczepionki |
Liczba dawek |
Warunki przechowywania |
Droga podania |
Moderna |
mRNA |
2 |
-25° do -15°C |
domięśniowa |
Pfizer/BioNTech |
mRNA |
2 |
-70°C±10°C |
domięśniowa |
AstraZeneca/Oxford |
Wektorowa |
2 |
2-8 °C |
domięśniowa |
Johnson&Johnson |
Wektorowa |
1 |
2-8 °C |
domięśniowa |
Produkt firmy Johnson&Johnson jest już czwartą szczepionką przeciwko Covid-19 dopuszczoną do użytkowania i jest jedna rzecz, która wyróżnia ją ze wszystkich pozostałych. Jest to także odpowiedź na kolejne pytanie.
Reklama
Jaka jest ilość dawek szczepionki Johnson&Johnson na COVID-19?
W porównaniu do pozostałych szczepionek, produkt Johnson&Johnson wymaga tylko jednorazowego podania. Wszystkie poprzednie preparaty wymagały podania dawki przypominającej po ok 4 tygodniach lub więcej.
Produkt J&J wymaga podania jednej dawki, po której osiąga się skuteczność ok 66% (wartość tą osiąga się po minimum 7-10 dniach od podania). Mimo niższej skuteczności niż mRNA trzeba pamiętać, że znacząco też zmniejsza ryzyko ciężkiego i bardzo ciężkiego przechorowania Covid-19 (nawet o 85%).
Jednodawkowy schemat podawania jest ogromną zaletą. Szczepionkę tę można zastosować w punktach masowych szczepień, w których zaszczepić może się każdy, kto tylko się dostanie. Znika problem podawania drugiej, przypominającej dawki. Może to zdecydowanie odciążyć niepotrzebną biurokrację w takich punktach i mogą się one skupić na wyszczepieniu jak największej liczby osób.
Reklama
Kiedy szczepienia szczepionką Johnson&Johnson?
Szczepionka ta dostała pozwolenie na użytkowanie 11.03.2021 roku. Jednakże szczepienia w Polsce z jej użyciem ruszyły dopiero w połowie kwietnia 2021 roku.