Benzodiazepiny - skutki uboczne
Benzodiazepiny to szeroka grupa substancji stosowanych między innymi w leczeniu bezsenności, zaburzeń lękowych czy napadów padaczkowych, a także uzależnienia od alkoholu. Zróżnicowany profil działania benzodiazepin sprawia, że efekty ich stosowania pożądane w jednym przypadku mogą być niepożądane w innych. Przykładem jest senność, oczekiwana przez pacjentów borykających się z bezsennością, ale niekoniecznie przez tych przyjmujących benzodiazepiny celem leczenia lęku uogólnionego.
Do licznych skutków ubocznych benzodiazepin zalicza się między innymi:
- pobudzenie psychoruchowe,
- senność,
- wzmożenie agresji,
- zaburzenia funkcji poznawczych,
- zaburzenia równowagi,
- zaburzenia koordynacji psychoruchowej,
- zaburzenia oddychania,
- dezorientację,
- nudności,
- wymioty,
- biegunkę,
- omdlenia wazowagalne,
- euforię,
- halucynacje,
- drgawki,
- widzenie podwójne i inne zaburzenia widzenia,
- nadciśnienie,
- niedociśnienie,
- depresję oddechową,
- sedację,
- uzależnienie od benzodiazepin.
Reklama
Jak wygląda odstawienie benzodiazepin?
W przypadku ciągłego stosowania benzodiazepin niezwykle istotne jest ich właściwe odstawianie. Jak wskazała w 2020 roku amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA, ang. Food and Drug Administration), przyjmowanie benzodiazepin już przez zaledwie kilka dni bądź tygodni może powodować poważne objawy odstawienne, gdy pacjent nagle zaprzestanie ich przyjmowania. Co więcej, objawy te mogą utrzymywać się miesiącami, a nawet przez lata. Obejmują one między innymi lęk, wahania nastroju, uczucie mrowienia, nadwrażliwość sensoryczną, czy nawet halucynacje i depersonalizację.
Zaleca się zatem stopniowe odstawianie benzodiazepin - dawka powinna być powoli zmniejszana, w sposób dostosowany indywidualnie dla każdego pacjenta. Najbardziej ogólnie mówi się jednak o odstawianiu benzodiazepin przez co najmniej 6-8 tygodni, nawet do kilku miesięcy, po przyjęciu ostatniej dawki leczniczej (bądź rekreacyjnej), redukując dawkowanie o około 25 proc. co 2 tygodnie. Odstawienie benzodiazepin każdorazowo powinno być prowadzone przez lekarza.
Reklama
Objawy uzależnienia od benzodiazepin
Poważnym problemem w kwestii przyjmowania benzodiazepin jest ich wysoki potencjał uzależniający. Wynika on między innymi z rozwoju tolerancji na działanie leku, którego skutkiem jest samodzielne zwiększanie dawek celem uzyskania pożądanego efektu, w tym rekreacyjnego. Do najważniejszych objawów uzależnienia od benzodiazepin należą:
- regularne zwiększanie dawki,
- silna potrzeba przyjęcia leku,
- uczucie satysfakcji po przyjęciu substancji,
- występowanie zespołu odstawiennego,
- usilne próby uzyskania recepty na wszelkie możliwe sposoby, w tym przez ich fałszowanie czy kupowanie,
- podbijanie działania leku substancjami odurzającymi, takimi jak alkohol lub opioidy,
- porzucanie dotychczasowych aktywności czy znajomości na rzecz nadmiernego przyjmowania leku.
Reklama
Jak leczyć uzależnienie od benzodiazepin?
Podstawą procesu leczenia uzależnienia od benzodiazepin jest ich stopniowe odstawianie pod nadzorem lekarza. Jedną ze stosowanych praktyk jest zamiana przyjmowanej substancji z grupy benzodiazepin krótkodziałających lub o średnim okresie działania na długodziałające, co pomaga pacjentowi odzwyczaić się od częstego przyjmowania leku. Takie podejście zmniejsza również ryzyko wystąpienia skutków odstawiennych. W przypadku wysokiego stadium zależności od leku konieczne może być przejście profesjonalnej terapii uzależnień, w tym detoksu oraz psychoterapii.
