Biotaksym - skład
1 fiolka zawiera 1 g lub 2 g cefotaksymu w postaci soli sodowej. 1 g preparatu zawiera 48 mg sodu.
Reklama
Biotaksym - działanie
Antybiotyk β-laktamowy, cefalosporyna III generacji o szerokim zakresie działania bakteriobójczego, do stosowania pozajelitowego. Cefotaksym jest w organizmie rozkładany przez nieswoiste esterazy do aktywnego produktu - deacetylocefotaksymu. Właściwość ta znacznie przedłuża bakteriobójcze działanie i zwiększa aktywność przeciwbakteryjną leku. Drobnoustroje wrażliwe: tlenowe bakterie Gram-dodatnie: Staphylococcus aureus wrażliwe na metycylinę, Staphylococcus epidermidis wrażliwe na metycylinę, Staphylococcus haemolyticus wrażliwe na metycylinę, Staphylococcus spp. wrażliwe na metycylinę koagulazo-ujemne, Streptococcus spp. grupa A (w tym S. pyogenes), Streptococcus spp. grupa B, S. pneumoniae, S. viridans; tlenowe bakterie Gram-ujemne: Citrobacter freundii, Enterobacter spp. (bez E. cloacae), Escherichia coli, Haemophilus influenzae, H. parainfluenzae, Moraxella catarrhalis, Neisseria gonorrhoeae, Neisseria meningitidis, Klebsiella spp., Morganella morganii, Proteus mirabilis, Serratia spp., Yersinia enterocolitica; bakterie beztlenowe: Clostridium spp. (bez C. difficile), Peptostreptococcus spp., Propionibacterium spp.; inne: Borrelia spp. Drobnoustroje, wśród których może wystąpić problemem oporności nabytej: Enterobacter cloacae, Staphylococcus aureus oporne na metycylinę, Staphylococcus spp. oporne na metycylinę koagulazo-ujemne, Acinetobacter spp., Pseudomonas aeruginosa, Stenotrophomonas maltophilia, Bacteroides fragilis, Clostridium difficile. Drobnoustroje oporne: Enterococcus spp., Chlamydia spp., Legionella pneumophila, Listeria spp., Mycoplasma spp. Po podaniu domięśniowym Cmax występuje w czasie 30 min. Cefotaksym w 25-40% wiąże się z białkami surowicy. W stanie zapalnym opon mózgowych osiąga w płynie mózgowo-rdzeniowym stężenie powyżej wartości MIC dla powszechnie wrażliwych patogenów. Stężenia hamujące rozwój większości bakterii Gram-ujemnych są osiągane w ropnej plwocinie, wydzielinie oskrzelowej i płynie opłucnej po podaniu 1 lub 2 g. Stężenie, które może być skuteczne wobec najbardziej wrażliwych drobnoustrojów, jest podobnie osiągane w obrębie żeńskich narządów płciowych, w wysięku z ucha środkowego w stanie zapalnym, w gruczole krokowym, płynie śródmiąższowym, tkankach nerki, otrzewnej i w ścianie pęcherzyka żółciowego, po podaniu zwykle stosowanych dawek terapeutycznych. Duże stężenia cefotaksymu i deacetylocefotaksymu są osiągane w żółci. Cefotaksym przenika także przez barierę łożyska i do mleka matki; osiąga duże stężenie w tkankach płodu. Cefotaksym w dużym stopniu ulega przemianom metabolicznym. Ok. 15-25% dawki podanej pozajelitowo zostaje wydalone w postaci O-deacetylocefotaksymu (wykazuje działanie przeciwbakteryjne). Powstałe dwa inne nieczynne laktony są prawdopodobnie wydalane z moczem. Wydalanie cefotaksymu i deacetylocefotaksymu następuje głównie przez nerki. Ok. 40-60% podanej dawki cefotaksymu jest wydalane z moczem w postaci niezmienionej w ciągu 24 h, a ok. 20% w postaci deacetylocefotaksymu. T0,5 cefotaksymu wynosi 50-80 min, a jego aktywnego metabolitu - 125 min. U pacjentów w podeszłym wieku (>80 rż.) T0,5 cefotaksymu wynosi 120-150 min, a aktywnego metabolitu - 5 h. W ciężkiej niewydolności nerek (klirens kreatyniny 3-10 ml/min) T0,5 cefotaksymu może wynosić 2,5-10 h.
Reklama
Biotaksym - wskazania
Leczenie ciężkich zakażeń wywołanych przez wrażliwe bakterie. Zakażenia dolnych dróg oddechowych, w tym zapalenie płuc wywołane przez Streptococcus pneumoniae (o obniżonej wrażliwości na penicylinę), Escherichia coli, Klebsiella spp., Haemophilus influenzae (w tym szczepy oporne na ampicylinę), Proteus mirabilis, Serratia marcescens i Enterobacter spp. Zakażenia układu moczowego wywołane przez Citrobacter spp., Enterobacter spp., E. coli, Klebsiella spp., Proteus mirabilis, Proteus vulgaris, Morganella morganii, Providencia rettgeri i Serratia marcescens; również niepowikłane przypadki rzeżączki, w tym wywołane przez szczepy Neisseria gonorrhoeae wytwarzające penicylinazy. Zakażenia w obrębie miednicy mniejszej, w tym wywołane przez E. coli, Proteus mirabilis, beztlenowe ziarenkowce - Peptostreptococcus spp., Peptococcus spp. oraz niektóre szczepy Bacteroides spp. włączając B. fragilis, Clostridium spp. Posocznica wywołana przez szczepy E. coli, Klebsiella spp., Serratia marcescens. Zakażenia skóry i tkanek miękkich wywołane przez E. coli, Enterobacter spp., Klebsiella spp., Proteus mirabilis, Proteus vulgaris, Morganella morganii, Providencia rettgeri, Pseudomonas spp., Serratia marcescens, Bacteroides spp. i beztlenowe ziarenkowce - Peptostreptococcus spp., Peptococcus spp. Zakażenia wewnątrz jamy brzusznej, w tym zapalenie otrzewnej wywołane przez E. coli, Klebsiella spp., Bacteroides spp., Peptostreptococcus spp. i Peptococcus spp. Zakażenia kości i stawów w tym wywołane przez Haemophilus influenzae, Streptococcus spp., Proteus mirabilis. Zakażenia OUN, w tym zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych wywołane przez Neisseria meningitidis, Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Klebsiella pneumoniae, E. coli. Zapobieganie zakażeniom okołooperacyjnym. Cefotaksym z antybiotykami aminoglikozydowymi wykazuje in vitro synergizm działania wobec bakterii Gram-ujemnych m.in. niektórych szczepów Pseudomonas aeruginosa. Należy uwzględnić oficjalne, krajowe wytyczne dotyczące oporności bakterii oraz prawidłowego stosowania leków przeciwbakteryjnych.
Reklama
Biotaksym - przeciwwskazania
Nadwrażliwość na cefotaksym lub inne cefalosporyny. U osób uczulonych na penicyliny może wystąpić reakcja alergiczna na cefalosporyny (nadwrażliwość krzyżowa). Cefotaksymu rozpuszczonego w roztworze lidokainy nigdy nie należy podawać w następujących przypadkach: nadwrażliwość na lidokainę lub inne amidowe środki do znieczulenia miejscowego; blok serca (bez rozrusznika); ciężka niewydolność mięśnia sercowego; dożylna droga podania; niemowlęta w wieku poniżej 30 miesięcy.
Reklama
Biotaksym - ostrzeżenia
Przed podaniem antybiotyku należy przeprowadzić dokładny wywiad dotyczący skłonności pacjenta do reakcji nadwrażliwości na cefalosporyny, penicyliny lub inne β-laktamy, w związku z możliwością wystąpienia reakcji anafilaktycznej (nadwrażliwość krzyżowa występuje u 5-10% pacjentów). Należy zachować szczególną ostrożność podczas podawania cefotaksymu pacjentom, u których wystąpiły reakcje nadwrażliwości na penicyliny lub inne antybiotyki β-laktamowe oraz u pacjentów ze skazą alergiczną lub astmą. W przypadku wystąpienia reakcji alergicznej należy przerwać stosowanie cefotaksymu i wdrożyć odpowiednie postępowanie medyczne. W trakcie leczenia należy obserwować pacjenta pod kątem nadkażenia (np. grzybiczego lub opornymi szczepami bakterii, w tym Enterococcus spp.) - w przypadku nadkażenia, niezbędne jest przeprowadzenie oceny stanu pacjenta, zaleca się wykonać antybiogram. U każdego pacjenta, u którego wystąpiła biegunka związana ze zastosowaniem antybiotyku, należy rozważyć możliwość wystąpienia rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego; po ustaleniu rozpoznania tej choroby należy odstawić antybiotyk i wdrożyć odpowiednie leczenie. Należy zachować ostrożność podczas stosowania cefotaksymu u pacjentów, u których w przeszłości występowało zapalenie jelit, zwłaszcza zapalenie okrężnicy. W przypadku wystąpienia objawów ciężkich skórnych reakcji pęcherzowych lek należy odstawić. Należy zachować ostrożność stosując cefotaksym jednocześnie z probenecydem, antybiotykami aminoglikozydowymi lub innymi lekami nefrotoksycznymi (ryzyko zaburzenia czynności nerek). U ww. pacjentów, u osób w podeszłym wieku, a także u osób, u których w przeszłości występowała niewydolność nerek należy monitorować czynność nerek. U pacjentów z ciężką niewydolnością nerek podczas leczenia cefotaksymem wskazana jest modyfikacja dawkowania antybiotyku. Duże dawki cefotaksymu, zwłaszcza stosowane u pacjentów z niewydolnością nerek, mogą powodować encefalopatię, tj. zaburzenia świadomości, nieprawidłowe ruchy i drgawki - w razie wystąpienia takich reakcji lek należy odstawić. Ze względu na ryzyko zaburzeń hematologicznych, jeśli cykl leczenia cefotaksymem trwa dłużej niż 7-10 dni, należy kontrolować liczbę białych krwinek i wstrzymać podawanie leku w przypadku pojawienia się neutropenii. Jeśli lek stosowany jest długotrwale, należy kontrolować czynność wątroby. Cefotaksym podawany zbyt szybko dożylnie (krócej niż przez 1 min) może powodować zaburzenia rytmu serca. Lek zawiera 48 mg sodu na 1 g preparatu co odpowiada 2,4% zalecanej przez WHO maksymalnej 2 g dobowej dawki sodu u osób dorosłych. Należy to wziąć pod uwagę u pacjentów ze zmniejszoną czynnością nerek i u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie. Lek podaje się wyłącznie po rekonstytucji. Przy obliczaniu całkowitej zawartości sodu w przygotowanym rozcieńczeniu preparatu należy brać pod uwagę ilość sodu pochodzącego z rozcieńczalnika. W celu uzyskania dokładnej informacji dotyczącej zawartości sodu w roztworze wykorzystanym do rozcieńczenia preparatu, należy zapoznać się z ChPL stosowanego rozcieńczalnika.
Reklama
Biotaksym - ciąża
Cefotaksym przenika przez barierę łożyska. Leku nie należy stosować podczas ciąży, chyba że przewidywane korzyści przewyższają potencjalne ryzyko. Cefotaksym przenika do mleka kobiecego. Nie można wykluczyć wpływu na fizjologiczną florę jelitową u noworodków karmionych piersią, co prowadzi do biegunki i kolonizacji grzybami drożdżakopodobnymi. U noworodka może też wystąpić reakcja uczuleniowa. Należy podjąć decyzję, czy zaprzestać karmienia piersią czy przerwać leczenie, biorąc pod uwagę korzyść z karmienia piersią dla dziecka i korzyść wynikającą z leczenia dla matki.
Reklama
Biotaksym - efekty uboczne
Bardzo często: ból w miejscu podania po podaniu domięśniowym. Niezbyt często: leukopenia, eozynofilia, trombocytopenia, reakcja Herxheimera, drgawki, biegunka, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych (AlAT, AspAT, LDH, GGT, fosfatazy alkalicznej) i (lub) stężenia bilirubiny, wysypka, świąd skóry, pokrzywka, pogorszenie czynności nerek i (lub) zwiększenie stężenia kreatyniny (podczas stosowania z aminoglikozydami), gorączka, reakcje zapalne w miejscu podania (w tym zapalenie żył lub zakrzepowe zapalenie żył). Częstość nieznana: nadkażenia, neutropenia, agranulocytoza, niedokrwistość hemolityczna, reakcje anafilaktyczne, obrzęk naczynioruchowy, skurcz oskrzeli, wstrząs anafilaktyczny, ból i zawroty głowy, encefalopatia (np. zaburzenia świadomości, nieprawidłowe ruchy), arytmia spowodowana szybką infuzją przez cewnik do żyły centralnej, nudności, wymioty, ból brzucha, rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego, zapalenie wątroby (czasami z żółtaczką), rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, martwica toksyczno-rozpływna naskórka, śródmiąższowe zapalenie nerek, reakcje ogólnoustrojowe na lidokainę (jeśli domięśniowo podano roztwór zawierający lidokainę). W ciągu kilku pierwszych dni leczenia boreliozy może rozwinąć się reakcja Herxheimera. Występowanie jednego lub kilku z poniżej wymienionych objawów zanotowano w ciągu kilku tygodni po rozpoczęciu leczenia boreliozy: wysypka na skórze, świąd, gorączka, leukopenia, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, trudności w oddychaniu, dolegliwości stawowe.
Biotaksym - interakcje
Nie należy stosować cefotaksymu w skojarzeniu z substancjami o działaniu bakteriostatycznym (np. tetracyklina, erytromycyna, chloramfenikol, sulfonamidy), ponieważ in vitro zaobserwowano ich antagonistyczne działanie przeciwbakteryjne. Działanie synergiczne może występować podczas leczenia skojarzonego cefotaksymem i aminoglikozydami. Stosowanie cefotaksymu jednocześnie z silnymi diuretykami (np. fursemidem) lub lekami nefrotoksycznymi (np. aminoglikozydami) zwiększa ryzyko zaburzenia czynności nerek - kontrolować czynność nerek. Probenecyd zakłóca wydzielanie cefotaksymu w kanalikach nerkowych, zwiększając tym samym ogólny wpływ cefotaksymu na organizm ok. 2-krotnie i hamując klirens nerkowy o około połowę, po podaniu w dawkach terapeutycznych - ze względu na szeroki przedział terapeutyczny cefotaksymu, nie jest konieczna zmiana dawkowania u pacjentów z prawidłową czynnością nerek; u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek może być konieczna modyfikacja dawki.
Biotaksym - dawkowanie
Domięśniowo lub dożylnie. Dawkowanie i sposób podawania ustala się w zależności od ciężkości i rodzaju zakażenia, wieku, masy ciała oraz wydolności nerek pacjenta. Dorośli i dzieci >12 lat. W zakażeniach lekkich i umiarkowanych stosuje się 1 g co 12 h. W ciężkich zakażeniach dawkę dobową można zwiększyć do 12 g w 3 lub 4 dawkach podzielonych. Dawki dobowe do 6 g należy podzielić na co najmniej 2 dawki, podawane co 12 h. Większe dawki dobowe należy podzielić na co najmniej 3 do 4 dawek podawanych co 8 lub 6 h. Wytyczne dotyczące dawkowania: typowe zakażenie, gdy potwierdzono lub podejrzewa się wrażliwość drobnoustroju: 1 g co 12 h; zakażenia, w których potwierdzono lub podejrzewa się kilka drobnoustrojów o dużej lub średniej wrażliwości: 2 g co 12 h; niewyjaśnione zakażenia bakteryjne, w których nie udało się zlokalizować miejsca zakażenia i w których stan pacjenta jest krytyczny: 2-3 g co 8 h lub co 6 h. Niemowlęta i dzieci w wieku do 12 lat. W zależności od ciężkości zakażenia stosuje się 50-150 mg/kg mc./dobę w 2 lub 4 dawkach podzielonych. W bardzo ciężkich zakażeniach, zwłaszcza zagrażających życiu, może być konieczne zwiększenie dawki dobowej do 200 mg/kg mc./dobę w dawkach podzielonych. Wcześniaki i noworodki urodzone w terminie. Nie należy przekraczać dawki 50 mg/kg mc./dobę w 2 do 4 dawkach podzielonych. W ciężkich zakażeniach zagrażających życiu może być konieczne zwiększenie dawki dobowej podawanie 150-200 mg/kg mc./dobę, w dawkach podzielonych. W takich sytuacjach zaleca się następujące dawkowanie: noworodki od 0 do 7. doby życia - 50 mg/kg mc. co 12 h dożylnie; noworodki od 8. doby życia do 1 miesiąca życia - 50 mg/kg mc. co 8 h dożylnie. Rzeżączka. Niepowikłana rzeżączka: pojedyncze wstrzyknięcie domięśniowe 1 g cefotaksymu. Przed rozpoczęciem leczenia cefotaksymem należy wykonać odpowiednie badania w celu upewnienia się, czy nie występuje jednoczesne zakażenie kiłą. Zapobieganie zakażeniom okołooperacyjnym. Należy podać pojedynczą dawkę 1 g na 30-90 min przed zabiegiem chirurgicznym. W zależności od ryzyka zakażenia można kontynuować podawanie leku po zabiegu. Szczególne grupy pacjentów. Zmniejszenie dawki leku jest konieczne tylko u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (CCr < 5 ml/min, stężenie kreatyniny w surowicy 751 µmol/l). Po podaniu początkowej, nasycającej dawki 1 g, dawkę dobową należy zmniejszyć o połowę bez zmiany częstości podawania leku, np. dawkę 1 g co 12 h zmniejszyć do 500 mg co 12 h, dawkę 1 g co 8 h zmniejszyć do 500 mg co 8 h, itd. U niektórych pacjentów może być konieczna dalsza modyfikacja dawki w zależności od przebiegu zakażenia i ogólnego stanu pacjenta. Sposób podania. Lek, po odpowiednim rozcieńczeniu, podaje się dożylnie w 3-5 min wstrzyknięciu lub domięśniowo - głęboko w górny, zewnętrzny kwadrant mięśnia pośladkowego większego lub boczną część uda. Lek można podawać w infuzji dożylnej, trwającej 20-60 min. W okresie po wprowadzeniu leku do obrotu odnotowano potencjalnie zagrażające życiu zaburzenia rytmu serca u bardzo niewielu pacjentów, którzy otrzymali cefotaksym w szybkim wstrzyknięciu przez cewnik do żyły centralnej. Nie podawać dożylnie roztworów cefotaksymu z lidokainą. Cefotaksymu nie należy podawać razem z aminoglikozydami w jednej strzykawce ani w płynie do infuzji.
Biotaksym - uwagi
Cefotaksym nie wpływa na wynik testów enzymatycznych wykrywających cukier w moczu; może powodować fałszywie dodatni wynik testu Coombsa; może powodować fałszywie dodatnie wyniki oznaczania stężenia glukozy w moczu z użyciem niespecyficznych czynników redukcyjnych (nie jest to obserwowane, jeśli używa się testu oksydazowego). Duże dawki cefotaksymu, szczególnie u pacjentów z niewydolnością nerek, mogą powodować encefalopatię, np. zaburzenia świadomości, zaburzenia ruchu i drgawki - jeżeli wystąpią powyższe objawy nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn.
