Skład leku Osporil
1 fiolka zawiera 4 mg kwasu zoledronowego (w postaci kwasu zoledronowego jednowodnego).
Reklama
Jakie jest działanie leku?
Lek z grupy bisfosfonianów, inhibitor resorpcji kości przez osteoklasty. Kwas zoledronowy hamuje resorpcję kości, nie wpływając negatywnie na tworzenie, mineralizację oraz właściwości mechaniczne tkanki kostnej.
Kwas zoledronowy ma także właściwości przeciwnowotworowe, które mogą wpływać na jego ogólną skuteczność w leczeniu przerzutów nowotworowych do kości:
in vivo - hamowanie resorpcji kości przez osteoklasty, co zmienia mikrośrodowisko szpiku kostnego, czyniąc go mniej podatnym na wzrost komórek nowotworowych, działanie antyangiogenne i działanie przeciwbólowe;
in vitro - hamowanie proliferacji osteoblastów, bezpośrednie działanie cytostatyczne i proapoptotyczne na komórki nowotworowe, synergizm działania cytostatycznego z innymi lekami przeciwnowotworowymi, działanie przeciwadhezyjne i przeciwinwazyjne.
Po rozpoczęciu infuzji stężenie kwasu zoledronowego we krwi gwałtownie zwiększa się, osiągając stężenie maksymalne pod koniec infuzji. Następnie obserwuje się szybkie zmniejszenie stężenia leku do <10% wartości maksymalnej po 4 h i <1% wartości maksymalnej po 24 h. Następnie przez długi okres, do drugiej infuzji kwasu zoledronowego w 28. dniu, obserwowano bardzo małe stężenia, nieprzekraczające 0,1 % wartości maksymalnej.
Eliminacja leku odbywa się trójfazowo: w formie szybkiego, dwufazowego usuwania leku z krążenia ogólnego z T0,5 wynoszącym 0,24 h i T0,5 wynoszącym 1,87 h, po którym następuje długa faza eliminacji z T0,5 w końcowej fazie eliminacji wynoszącym 146 h. Nie stwierdzono kumulacji kwasu zoledronowego w osoczu po wielokrotnym podaniu co 28 dni.
Kwas zoledronowy nie jest metabolizowany; jest wydalany przez nerki w formie niezmienionej. W ciągu pierwszych 24 h, 39 ±16% podanej dawki leku pojawia się w moczu, podczas gdy pozostała część wiąże się przede wszystkim z tkanką kostną. Z kości lek uwalnia się bardzo powoli do krążenia ogólnego i jest wydalany przez nerki.
Zmienność międzyosobnicza parametrów farmakokinetycznych kwasu zoledronowego jest duża. Kwas zoledronowy nie wykazuje powinowactwa do elementów morfotycznych krwi, wiązanie z białkami osocza jest małe (ok. 56%) i nie zależy od stężenia kwasu zoledronowego.
Reklama
Wskazania do stosowania leku Osporil
Zapobieganie powikłaniom kostnym (złamania patologiczne, złamania kompresyjne kręgów, napromienianie lub operacje kości, lub hiperkalcemia wywołana chorobą nowotworową) u dorosłych pacjentów z zaawansowanym procesem nowotworowym z zajęciem kości. Leczenie hiperkalcemii wywołanej chorobą nowotworową (TIH) u dorosłych pacjentów.
Reklama
Jakie są przeciwwskazania?
Nadwrażliwość na substancję czynną, na inne bisfosfoniany lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Karmienie piersią.
Reklama
Ostrzeżenia przed stosowaniem Osporilu
Pacjenci leczeni kwasem zoledronowym muszą być odpowiednio nawodnieni. Należy unikać przewodnienia u pacjentów z ryzykiem wystąpienia niewydolności krążenia. Po rozpoczęciu leczenia kwasem zoledronowym należy dokładnie monitorować standardowe parametry metaboliczne związane z hiperkalcemią, tj. stężenie wapnia, fosforanów i magnezu w surowicy.
W przypadku wystąpienia hipokalcemii, hipofosfatemii lub hipomagnezemii może być konieczne wprowadzenie krótkotrwałej terapii uzupełniającej. Pacjenci z nieleczoną hiperkalcemią mają zazwyczaj w pewnym stopniu zaburzoną czynność nerek, dlatego u takich pacjentów należy rozważyć dokładne monitorowanie czynności nerek.
Stan pacjentów z TIH i objawami pogorszenia czynności nerek należy odpowiednio ocenić, decydując czy oczekiwana korzyść wynikająca z podawania kwasu zoledronowego przewyższa możliwe ryzyko.
Podejmując decyzję o leczeniu pacjentów z przerzutami do kości w celu zapobiegania powikłaniom kostnym należy pamiętać, że początek działania leczniczego występuje po 2-3 miesiącach.
Do czynników, które mogą zwiększać ryzyko pogorszenia czynności nerek należą: odwodnienie, zaburzenie czynności nerek przed rozpoczęciem leczenia, podawanie wielu cykli kwasu zoledronowego i innych bisfosfonianów oraz zastosowanie innych leków o toksycznym działaniu na nerki.
Mimo, że ryzyko to jest mniejsze, jeśli kwas zoledronowy podawany jest w dawce 4 mg przez 15 minut, pogorszenie czynności nerek nadal jest możliwe. Donoszono o pogorszeniu czynności nerek do niewydolności nerek i konieczności przeprowadzenia dializ u pacjentów po dawce początkowej lub pojedynczej 4 mg kwasu zoledronowego.
U niektórych pacjentów otrzymujących kwas zoledronowy długotrwale w zalecanych dawkach w celu zapobiegania powikłaniom kostnym może także wystąpić, chociaż rzadziej, zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy. Przed podaniem każdej kolejnej dawki kwasu zoledronowego należy oznaczyć stężenie kreatyniny w surowicy.
Rozpoczynając terapię u pacjentów z przerzutami do kości oraz łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności nerek, zaleca się podanie mniejszych dawek kwasu zoledronowego.
U pacjentów z objawami pogorszenia czynności nerek podczas leczenia, kwas zoledronowy należy odstawić. Terapię powinno się wznowić jedynie wówczas, gdy stężenie kreatyniny w surowicy powróci do wartości wyjściowych z 10% odchyleniem.
Leczenie kwasem zoledronowym należy wznowić, podając taką samą dawkę, jaką stosowano przed przerwaniem leczenia. Brak szczegółowych danych klinicznych dotyczących bezpieczeństwa stosowania kwasu zoledronowego u pacjentów z istniejącą ciężką niewydolnością nerek (stężenie kreatyniny w surowicy ≥400 µmol/l lub ≥4,5 mg/dl dla pacjentów z TIH i ≥265 µmol/l lub ≥3,0 mg/dl dla pacjentów z nowotworami i przerzutami do kości) oraz istnieją tylko ograniczone dane farmakokinetyczne dotyczące tych pacjentów (klirens kreatyniny <30 ml/min) - nie zaleca się stosowania kwasu zoledronowego u pacjentów z ciężkim zaburzeniem czynności nerek.
Z uwagi na ograniczone dane kliniczne w grupie pacjentów z ciężkim zaburzeniem czynności wątroby, nie można podać specjalnych zaleceń dla tej grupy pacjentów.
U pacjentów otrzymujących kwas zolendronowy w badaniach klinicznych obserwowano nieczęste przypadki martwicy żuchwy. Dane z okresu po wprowadzeniu leku do obrotu oraz z literatury fachowej wskazują na większą częstość występowania martwicy kości szczęki w zależności od rodzaju nowotworu złośliwego (zaawansowany rak piersi, szpiczak mnogi).
W jednym z badań stwierdzono częstsze przypadki martwicy kości szczęki u pacjentów ze szpiczakiem w porównaniu z innym rodzajami nowotworów.
Ze względu na ryzyko wystąpienia martwicy kości szczęki związanej z leczeniem bisfosfonianami, poza wyjątkowymi sytuacjami, u pacjentów z niewygojonymi, otwartymi ranami tkanek miękkich w jamie ustnej początek leczenia lub kolejny kurs terapii kwasem zoledronowym należy opóźnić.
U pacjentów ze współistniejącymi czynnikami ryzyka, przed rozpoczęciem leczenia bifosfonianami należy przeprowadzić badanie stomatologiczne, przeprowadzić konieczne leczenie zachowawcze i dokonać indywidualnej analizy korzyści i ryzyka.
W ocenie indywidualnego ryzyka rozwoju martwicy żuchwy należy rozważyć następujące czynniki: siłę bifosfonianu (wyższe ryzyko dla preparatów o wyższym stężeniu), drogę podania (wyższe ryzyko przy podawaniu pozajelitowym) i skumulowaną dawkę leku; nowotwory, choroby współistniejące (np. anemia, koagulopatie, zakażenia), palenie tytoniu; współistniejące terapie, tj. chemoterapia, inhibitory angiogenezy, radioterapia głowy i szyi, kortykosteroidy; choroby stomatologiczne w wywiadzie, zła higiena jamy ustnej, parodontoza, inwazyjne procedury stomatologiczne (np. usunięcie zęba) i źle dopasowane protezy zębowe.
W trakcie leczenia inwazyjne procedury stomatologiczne powinny być wykonywane jedynie po szczegółowym rozważeniu i unikane w bezpośrednim sąsiedztwie miejsca podania kwasu zolendronowego.
Pacjentów należy poinformować, aby zgłaszali wszelkie niepokojące objawy, takie jak rozchwianie zębów, ból lub obrzęk, niegojące się nadżerki w jamie ustnej albo wydzielina, pojawiające się w trakcie leczenia preparatem. Jeśli podczas terapii bisfosfonianami wystąpi martwica kości żuchwy, przeprowadzenie zabiegu stomatologicznego może przyczynić się do nasilenia tego stanu.
W przypadku pacjentów wymagających przeprowadzenia zabiegów stomatologicznych nie istnieją dane, które potwierdziłyby, że przerwanie leczenia bisfosfonianem zmniejsza ryzyko wystąpienia martwicy kości szczęki.
Plan działania u pacjentów, u których rozwinie się martwica żuchwy powinien być opracowany w ścisłej współpracy między lekarzem prowadzącym i stomatologiem lub chirurgiem szczękowym.
Do czasu wyleczenia martwicy należy rozważyć czasowe przerwanie podawania kwasu zolendronowego, a tam gdzie to możliwe – zminimalizować czynniki ryzyka.
U pacjentów przyjmujących bisfosfoniany, u których występują objawy związane z uchem, w tym przewlekłe zakażenia ucha należy rozważyć możliwość wystąpienia martwicy kości przewodu słuchowego zewnętrznego; możliwe czynniki ryzyka obejmują: stosowanie steroidów i chemioterapii i (lub) czynniki ryzyka miejscowe, takie jak zakażenie lub uraz.
Ponadto, odnotowano sporadyczne przypadki martwicy kości w innych miejscach, w tym w biodrze i kości udowej, zgłaszane głównie u dorosłych pacjentów z rakiem leczonych preparatem. Istnieją doniesienia o występowaniu ciężkiego i sporadycznie powodującego niesprawność bólu kości, stawów i (lub) mięśni u pacjentów leczonych kwasem zoledronowym.
Czas pojawienia się objawów może być różny, od 1 dnia do kilku miesięcy po rozpoczęciu leczenia. U większości pacjentów objawy te ulegają złagodzeniu po zakończeniu leczenia.
U części pacjentów wystąpiły nawroty objawów po powtórnym rozpoczęciu leczenia kwasem zoledronowym lub innym bisfosfonianem. Zgłaszano przypadki nietypowych złamań podkrętarzowych i trzonu kości udowej u osób stosujących bisfosfoniany, głównie u pacjentów długotrwale leczonych z powodu osteoporozy.
Do tego typu złamań dochodzi po minimalnym urazie lub bez urazu, a niektórzy pacjenci odczuwają ból uda lub ból w pachwinie. W badaniach obrazowych często na kilka tygodni lub miesięcy przed całkowitym złamaniem kości udowej widoczne są cechy złamań z przeciążenia.
Złamania często występują obustronnie, dlatego u pacjentów leczonych bisfosfonianami, u których stwierdzono złamanie trzonu kości udowej, należy zbadać kość udową w drugiej kończynie.
Zgłaszano również słabe gojenie się tych złamań. Na podstawie indywidualnej oceny stosunku korzyści do ryzyka u pacjentów, u których podejrzewa się nietypowe złamanie kości udowej, należy rozważyć odstawienie bisfosfonianów do czasu przeprowadzenia oceny.
Zaleca się ostrożność podczas stosowania preparatu z lekami, o których wiadomo, że powodują hipokalcemię, ponieważ mogą one mieć synergiczne działanie skutkujące ciężką hipokalcemią.
Przed rozpoczęciem leczenia preparatem należy oznaczyć stężenie wapnia w surowicy i skorygować istniejącą hipokalcemię. Pacjenci powinni otrzymywać odpowiednią suplementację wapniem i witaminą D. Lek zawiera <1 mmol sodu (23 mg) w fiolce (100 ml), co oznacza, iż jest uznawany za „wolny od sodu”.
Reklama
Osporil a ciąża
Brak wystarczających danych dotyczących stosowania kwasu zoledronowego u kobiet w ciąży. Badania nad wpływem kwasu zoledronowego na płodność zwierząt wykazały toksyczny wpływ na reprodukcję. Potencjalne zagrożenie dla człowieka nie jest znane. Leku nie należy stosować w okresie ciąży.
Kobietom w wieku rozrodczym należy doradzić unikanie zajścia w ciążę.
Karmienie piersią:
Nie wiadomo, czy kwas zoledronowy przenika do mleka kobiet karmiących piersią.
Lek jest przeciwwskazany do stosowania u kobiet karmiących piersią.
Płodność:
Kwas zoledronowy badano na szczurach w poszukiwaniu możliwych działań niepożądanych na płodność pokolenia rodzicielskiego i pierwszego pokolenia potomnego.
Obserwowano nasilenie farmakologicznych działań kwasu zoledronowego, co przypisywano hamującemu wpływowi na metabolizm wapnia w kościach, powodującemu hipokalcemię okołoporodową, skutek grupy bisfosfonianów, trudne porody i wcześniejsze zakończenie badania. Wyniki te wykluczyły możliwość definitywnego określenia wpływu kwasu zoledronowego na płodność u ludzi.
Reklama
Efekty uboczne stosowania leku Osporil
- Bardzo często: hipofosfatemia.
- Często: niedokrwistość, ból głowy, zapalenie spojówek, nudności, wymioty, brak łaknienia, ból kości, ból mięśni, ból stawów, uogólniony ból, zaburzenie czynności nerek, gorączka, objawy grypopodobne (w tym zmęczenie, dreszcze, złe samopoczucie i zaczerwienienie), zwiększenie stężenia kreatyniny i mocznika we krwi, hipokalcemia.
- Niezbyt często: trombocytopenia, leukopenia, reakcja nadwrażliwości, niepokój, zaburzenia snu, zawroty głowy, parestezje, zaburzenia smaku, zmniejszenie czucia, przeczulica, drżenie, senność, niewyraźne widzenie, zapalenie twardówki i zapalenie oczodołu, nadciśnienie tętnicze, niedociśnienie tętnicze, migotanie przedsionków, niedociśnienie objawiające się omdleniem lub zapaścią sercową, duszność, kaszel, skurcz oskrzeli, biegunka, zaparcie, ból brzucha, niestrawność, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, suchość błony śluzowej jamy ustnej, świąd, wysypka (w tym wysypka rumieniowata i grudkowata), wzmożona potliwość, kurcze mięśni, martwica kości szczęki, ostra niewydolność nerek, krwiomocz, białkomocz, osłabienie, obrzęki obwodowe, reakcje w miejscu podania (w tym ból, podrażnienie, obrzmienie, stwardnienie), ból w klatce piersiowej, zwiększenie masy ciała, reakcja anafilaktyczna, wstrząs anafilaktyczny, pokrzywka, hipomagnezemia, hipokaliemia.
- Rzadko: pancytopenia, obrzęk naczynioruchowy, splątanie, zapalenie błony naczyniowej oka, bradykardia, arytmia (wtórna do hipokalcemii), choroba śródmiąższowa płuc, nabyty zespół Fanconiego, zapalenie stawów i obrzęk stawów jako objaw reakcji ostrej fazy, hiperkaliemia, hipernatremia.
- Bardzo rzadko: napady padaczkowe, drętwienie i tężyczka (wtórne do hipokalcemii), zapalenie nadtwardówki, martwica kości przewodu słuchowego zewnętrznego (działanie niepożądane leków z grupy bisfosfonianów) i innych miejsc anatomicznych, w tym kości udowej i biodra.
Donoszono o przypadkach martwicy kości szczęki, przede wszystkim u pacjentów z rakiem, leczonych lekami hamującymi resorpcję kości, takimi jak kwas zoledronowy. Wielu z tych pacjentów otrzymywało także chemioterapię oraz kortykosteroidy i stwierdzono u nich objawy miejscowego zakażenia, w tym zapalenia kości.
Większość tych doniesień dotyczy pacjentów z rozpoznaniem raka, po ekstrakcji zębów lub innych zabiegach stomatologicznych. W jednym randomizowanym, podwójnie ślepym, kontrolowanym badaniu trwającym 3 lata oceniano skuteczność i bezpieczeństwo stosowania kwasu zoledronowego w dawce 5 mg podawanego raz na rok i porównywano go z placebo w leczeniu osteoporozy pomenopauzalnej (PMO) - zaobserwowano niewielkie zwiększenie częstości występowania migotania przedsionków.
Dysproporcji obserwowanej w tym badaniu nie stwierdzano w innych badaniach z kwasem zoledronowym, także w badaniach z kwasem zoledronowym stosowanym w dawce 4 mg podawanym co 3-4 tyg. pacjentom onkologicznym. Mechanizm odpowiedzialny za zwiększoną częstość występowania migotania przedsionków w tym jednym badaniu klinicznym nie jest znany.
Reakcja ostrej fazy (gorączka, bóle mięśni, ból głowy, bóle kończyn, nudności, wymioty, biegunka, bóle stawów i zapalenie stawów z obrzękiem) może wystąpić ≤3 dni po podaniu kwasu zoledronowego w infuzji, a reakcję tę określa się również terminem objawy grypopodobne lub objawy po podaniu dawki”.
Po wprowadzeniu leku do obrotu rzadko zgłaszano nietypowe złamania podkrętarzowe i trzonu kości udowej (działanie niepożądane leków należących do klasy bisfosfonianów). Wtórnie do przypadków ciężkiej hipokalcemii zgłaszano występowanie arytmii serca i neurologicznych zdarzeń niepożądanych (w tym drgawek, drętwienia i tężyczki).
Interakcje z innymi lekami
Nie należy stosować kwasu zoledronowego jednocześnie z innymi bisfosfonianami, ponieważ łączne skutki działania tych leków nie są znane. Nie stwierdzono klinicznie istotnych interakcji kwasu zoledronowego z powszechnie stosowanymi lekami przeciwnowotworowymi, diuretykami, antybiotykami i lekami przeciwbólowymi.
Kwas zoledronowy wiąże się w niewielkim stopniu z białkami osocza i nie hamuje aktywności cytochromu P450 in vitro, ale nie przeprowadzono badań klinicznych dotyczących interakcji.
Zaleca się zachowanie ostrożności w przypadku podawania bisfosfonianów z antybiotykami z grupy aminoglikozydów, ponieważ łącznie mogą one wywoływać efekt addycyjny, w wyniku czego mniejsze stężenie wapnia w surowicy utrzymuje się przez okres dłuższy niż wymagany.
Wskazana jest ostrożność w czasie równoczesnego stosowania kwasu zoledronowego z innymi lekami potencjalnie nefrotoksycznymi. Podczas leczenia kwasem zoledronowym należy również zwrócić uwagę na możliwość powstania hipomagnezemii.
U pacjentów ze szpiczakiem mnogim ryzyko pogorszenia czynności nerek może zwiększać się wtedy, gdy kwas zoledronowy podaje się w skojarzeniu z talidomidem. Donoszono o przypadkach występowania martwicy kości szczęki u pacjentów stosujących jednocześnie kwas zoledronowy i leki antyangiogenne - zachować ostrożność.
Dawkowanie leku Osporil
Lek może być przepisywany i podawany pacjentom wyłącznie przez lekarzy mających doświadczenie w dożylnym podawaniu bisfosfonianów. Dożylnie.
Dorośli (w tym pacjenci w podeszłym wieku)
Zapobieganie powikłaniom kostnym u pacjentów z zaawansowanym procesem nowotworowym z zajęciem kości: 4 mg co 3-4 tyg., pacjenci powinni także otrzymywać doustną suplementację preparatami wapnia w dawce 500 mg/dobę oraz witaminą D w dawce 400 j.m./dobę. Podejmując decyzję o leczeniu pacjentów z przerzutami do kości w celu zapobiegania powikłaniom kostnym należy uwzględnić, że początek działania preparatu występuje po 2-3 mies.
Leczenie TIH: zalecana dawka w leczeniu hiperkalcemii (stężenie wapnia w surowicy skorygowane o stężenia albuminy ≥12 mg/dl lub ≥3 mmol/l) to jednorazowa dawka 4 mg.
Zaburzenie czynności nerek TIH: u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek należy rozważyć zastosowanie preparatu wyłącznie po dokonaniu oceny ryzyka względem korzyści wynikających z leczenia. W badaniach klinicznych wyłączono z leczenia pacjentów, u których stężenie kreatyniny w surowicy przekraczało 400 µmol/l lub 4,5 mg/dl. Nie ma konieczności dostosowania dawki u pacjentów, u których stężenie kreatyniny w surowicy jest <400 µmol/l lub 4,5 mg/dl.
Zapobieganie powikłaniom kostnym u pacjentów z zaawansowanym procesem nowotworowym z zajęciem kości: rozpoczynając terapię preparatem u pacjentów ze szpiczakiem mnogim lub z przerzutami guzów litych do kości, należy oznaczyć stężenie kreatyniny w surowicy oraz klirens kreatyniny (CCr).
Preparat nie jest wskazany do stosowania u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek przed rozpoczęciem terapii (CCr <30 ml/min). W badaniach klinicznych wyłączono z leczenia pacjentów, u których stężenie kreatyniny w surowicy przekraczało 265 μmol/l lub 3,0 mg/dl.
U pacjentów z przerzutami do kości i łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności nerek przed rozpoczęciem terapii zaleca się następujące dawkowanie kwasu zoledronowego: CCr >60 ml/min - 4 mg; CCr 50-60 ml/min - 3,5 mg; CCr 40-49 ml/min - 3,3 mg; CCr 30-39 ml/min - 3 mg. Po rozpoczęciu terapii, przed podaniem każdej następnej dawki preparatu, należy oznaczać stężenie kreatyniny w surowicy, a leczenie należy przerwać, jeśli czynność nerek ulegnie pogorszeniu.
W badaniach klinicznych pogorszenie czynności nerek definiowano w następujący sposób: dla pacjentów z prawidłowym początkowym stężeniem kreatyniny w surowicy (<1,4 mg/dl lub <124 µmol/l), zwiększenie o 0,5 mg/dl lub 44 µmol/l; dla pacjentów z nieprawidłowym początkowym stężeniem kreatyniny w surowicy (>1,4 mg/dl lub >124 µmol/l), zwiększenie o 1,0 mg/dl lub 88 µmol/l.
W badaniach klinicznych wznawiano podawanie kwasu zoledronowego tylko wtedy, gdy stężenie kreatyniny powróciło do zakresu wartości wyjściowej ±10%. Leczenie preparatem należy wznowić, podając taką samą dawkę, jaką podawano w chwili przerwania terapii.
Dzieci i młodzież
Nie określono dotychczas bezpieczeństwa stosowania i skuteczności kwasu zoledronowego u dzieci w wieku od 1 roku do 17 lat, brak zaleceń dotyczących dawkowania.
Sposób podania
Lek należy podawać w pojedynczej infuzji dożylnej, trwającej nie krócej niż 15 min. Leku nie wolno mieszać z innymi roztworami do infuzji i z roztworami do infuzji zawierającymi wapń. Należy go podawać jako pojedynczą dawkę dożylną przez oddzielną linię infuzyjną. Należy utrzymywać odpowiedni stan nawodnienia pacjentów przed i po podaniu leku.
Ze względu na możliwość wystąpienia zawrotów głowy i senności, należy zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
