Rispen - skład
1 tabl. powl. zawiera 1 mg, 2 mg, 3 mg lub 4 mg rysperydonu.
Reklama
Rispen - działanie
Lek przeciwpsychotyczny - selektywny antagonista monoaminergiczny o silnym powinowactwie do receptorów serotoninergicznych 5-HT2 i dopaminergicznych D2. Łączy się również z receptorami adrenergicznymi α1 i z mniejszym powinowactwem z receptorami histaminergicznymi H1 i adrenergicznymi α2. Nie wykazuje powinowactwa do receptorów cholinergicznych. Pomimo, że rysperydon wykazuje silne działanie antagonistyczne w stosunku do receptorów D2, co tłumaczy jego lecznicze działanie na objawy pozytywne schizofrenii, rysperydon w porównaniu z klasycznymi lekami neuroleptycznymi, wywołuje słabsze zahamowanie czynności psychomotorycznych i rzadziej prowadzi do katalepsji. Zrównoważone ośrodkowe działanie antagonistyczne w stosunku do receptorów serotoninergicznych i dopaminergicznych prowadzi do małego nasilenia pozapiramidowych działań niepożądanych, jednocześnie rozszerzając w schizofrenii działanie lecznicze rysperydonu na objawy negatywne w tej chorobie i objawy zaburzeń afektywnych. Po podaniu doustnym rysperydon jest całkowicie wchłaniany z przewodu pokarmowego i osiąga maksymalne stężenie we krwi w ciągu 1-2 h. Pokarm nie wpływa na wchłanianie leku. Rysperydon jest metabolizowany przez cytochrom P-450 2D6 do 9-hydroksyrysperydonu, który wywiera podobne działanie farmakologiczne. Rysperydon i 9-hydroksyrysperydon stanowią czynną frakcję przeciwpsychotyczną. Dalszy szlak metaboliczny rysperydonu polega na N-dealkilacji. Po podaniu doustnym u chorych z psychozami T0,5 rysperydonu wynosi około 3 h. T0,5 9-hydroksyrysperydonu i czynnej frakcji przeciwpsychotycznej wynosi 24 h. Rysperydon wiąże się z białkami osocza w 88%, a 9-hydroksyrysperydon w 77%. W ciągu tygodnia po podaniu, 70% dawki jest wydalane z moczem, a 14% z kałem.
Reklama
Rispen - wskazania
Leczenie szerokiego spektrum typów schizofrenii, w tym pierwszego epizodu psychozy, zaostrzeń schizofrenii przewlekłej oraz innych stanów psychotycznych z dominującymi objawami pozytywnymi (omamy, urojenia, zaburzenia myślenia, wrogość, podejrzliwość) i (lub) objawami negatywnymi (zblednięcie afektu, emocjonalne i społeczne wycofywanie się, zubożenie wypowiedzi). Rysperydon łagodzi objawy zaburzeń afektywnych (depresja, poczucie winy, niepokój) związanych ze schizofrenią. Preparat jest również skuteczny w utrzymaniu poprawy klinicznej uzyskanej w długotrwałym leczeniu pacjentów, u których wystąpiła początkowa pozytywna odpowiedź na leczenie. Leczenie podtrzymujące poważnych zaburzeń zachowania u pacjentów z demencją, u których dominują następujące objawy: agresja (słowna i fizyczna), zaburzenia aktywności celowej (pobudzenie, błądzenie) lub objawy psychotyczne w przypadku, gdy objawy te prowadzą do deprywacji pacjenta, inwalidztwa, stanowią potencjalne zagrożenie dla otoczenia, prowadzą do samookaleczenia oraz jednocześnie nie mogą być kontrolowane metodami niefarmakologicznymi. Wspomagająco do stosowania z lekami normotymicznymi w leczeniu epizodów manii w przebiegu choroby dwubiegunowej. Leczenie zaburzeń behawioralnych i innych zaburzeń zachowania u dzieci, młodzieży i osób dorosłych ze zmniejszoną sprawnością intelektualną lub z upośledzeniem umysłowym, u których dominuje zachowanie destrukcyjne (agresja, impulsywność i zachowania prowadzące do samookaleczenia).
Reklama
Rispen - przeciwwskazania
Nadwrażliwość na rysperydon lub pozostałe składniki preparatu.
Reklama
Rispen - ostrzeżenia
Możliwe jest występowanie niedociśnienia ortostatycznego, zwłaszcza na początku leczenia w fazie zwiększania dawek. Należy zachować ostrożność podczas stosowania rysperydonu u pacjentów ze schorzeniami układu krążenia (np. niewydolność serca, zawał mięśnia sercowego, zaburzenia przewodnictwa - m.in. wydłużenie odcinka QT), z odwodnieniem, hipowolemią, niewyrównanym stężeniem elektrolitów lub chorobami naczyń mózgowych. Dawkę należy zmniejszać w przypadku wydłużenia odcinka QT (lub odstawić gdy QT> 500 ms). Podobnie jak w przypadku innych leków przeciwpsychotycznych, zalecana jest ostrożność podczas jednoczesnego stosowania z lekami wydłużającymi odcinek QT (np. niektóre leki przeciwarytmiczne, niektóre leki stosowane w chorobach psychicznych i leki przeciwdepresyjne, erytromycyna, ketokonazol, ko-trimoksazol, terfenadyna). Dawkę leku należy zmniejszyć w przypadku niskiego ciśnienia tętniczego. Należy przerwać leczenie każdym lekiem przeciwpsychotycznym, w tym rysperydonem, w przypadku wystąpienia objawów późnych dyskinez. W przypadku planowanego leczenia lekami przeciwpsychotycznymi, w tym rysperydonem, pacjentów z otępieniem z ciałkami Lewy'ego lub chorobą Parkinsona, należy rozważyć stosunek korzyści do ryzyka ze względu na zwiększone ryzyko wystąpienia złośliwego zespołu neuroleptycznego lub nasilenia parkinsonizmu. Należy rozważyć stosunek korzyści do ryzyka, stosując rysperydon u pacjentów w podeszłym wieku z demencją i wziąć pod uwagę czynniki ryzyka wystąpienia incydentów naczyniowo-mózgowych u poszczególnych pacjentów (w przypadku wystąpienia działań niepożądanych dotyczących naczyń mózgowych, należy przerwać leczenie preparatem). Ponadto preparat powinien być stosowany ostrożnie u pacjentów z demencją i towarzyszącymi chorobami naczyniowymi, takimi jak nadciśnienie tętnicze, choroba naczyń wieńcowych. Preparat powinien być stosowany jedynie u tych pacjentów z demencją, u których dominują następujące objawy: agresja, zaburzenia aktywności celowej lub objawy psychotyczne w przypadku, gdy objawy te prowadzą do deprywacji pacjenta, inwalidztwa, stanowią potencjalne zagrożenie dla otoczenia, prowadzą do samookaleczenia oraz jednocześnie nie mogą być kontrolowane metodami niefarmakologicznymi. Należy zachować ostrożność w leczeniu pacjentów z padaczką oraz u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i wątroby. Należy monitorować pacjentów chorych na cukrzycę i pacjentów zagrożonych wystąpieniem cukrzycy. Pacjenci, u których występuje dziedziczna nietolerancja galaktozy, niedobór laktazy Lapp lub zaburzone wchłanianie glukozy-galaktozy, nie powinni stosować preparatu. Nie zaleca się stosowania leku u dzieci z zaburzeniami behawioralnymi w wieku poniżej 5 lat oraz u dzieci ze schizofrenią w wieku poniżej 15 lat.
Reklama
Rispen - ciąża
Nie oceniono bezpieczeństwa stosowania leku podczas ciąży. Preparat może być stosowany w ciąży jedynie w przypadku, gdy spodziewane korzyści z leczenia przewyższają ewentualne ryzyko. Kobiety przyjmujące preparat nie powinny karmić piersią.
Reklama
Rispen - efekty uboczne
Często (1-10%): bezsenność, pobudzenie, niepokój, ból głowy, sedacja. Niezbyt często (<1%): zwiększenie stężenia prolaktyny we krwi z takimi ewentualnymi objawami, jak mlekotok, ginekomastia, zaburzenia miesiączkowania i (lub) brak miesiączki; senność, zmęczenie, zawroty głowy, zaburzenia koncentracji, drżenie i sztywność mięśni, spowolnienie ruchowe, niepokój ruchowy, ostra dystonia; nieostre widzenie; nieżyt błony śluzowej nosa; zaparcia, niestrawność, nudności, wymioty, bóle brzucha, ślinotok; wysypka i inne skórne reakcje alergiczne; nietrzymanie moczu; priapizm, zaburzenia erekcji, zaburzenia ejakulacji, zaburzenia orgazmu. Rzadko (<0,1%): neutropenia, trombocytopenia; incydenty naczyniowo-mózgowe, przemijające napady niedokrwienne; odruchowy częstoskurcz, wydłużenie odcinka QT, komorowe zaburzenia rytmu serca (w tym torsade de pointes), zatrzymanie akcji serca, niedociśnienie ortostatyczne, nadciśnienie; nagły niewyjaśniony zgon, zwiększenie ciepłoty ciała, obrzęki, zwiększenie masy ciała; zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych. Bardzo rzadko (<0,01%): zespół niewłaściwego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH); hiperglikemia i zaostrzenie istniejącej cukrzycy, polidypsja (i możliwe zatrucie wodne); późne dyskinezy, złośliwy zespół neuroleptyczny; kurcze mięśni; zaburzenia regulacji ciepłoty ciała.
Rispen - interakcje
Nie prowadzono systematycznych badań dotyczących ewentualnego ryzyka związanego z jednoczesnym stosowaniem rysperydonu i innych leków. Należy zachować szczególną ostrożność podczas jednoczesnego stosowania rysperydonu z innymi lekami działającymi na o.u.n. - leki o działaniu przeciwpsychotycznym nasilają działanie alkoholu, opioidów, leków przeciwhistaminowych i benzodiazepin. Jednoczesne stosowanie z innymi lekami przeciwpsychotycznymi, litem, lekami przeciwdepresyjnymi, lekami przeciw chorobie Parkinsona oraz lekami o ośrodkowym działaniu przeciwcholinergicznym zwiększa ryzyko wystąpienia późnych dyskinez. Rysperydon może antagonizować działanie lewodopy i innych leków dopaminergicznych. Karbamazepina może zmniejszać stężenie rysperydonu we krwi poprzez przyspieszenie metabolizmu. Podobny efekt można obserwować w przypadku innych leków indukujących enzymy wątrobowe, jak barbiturany i fenytoina. Po zakończeniu leczenia karbamazepiną lub innymi lekami indukującymi enzymy wątrobowe należy ponownie ocenić dawkowanie rysperydonu lub w razie potrzeby zmniejszyć dawkę. Pochodne fenotiazyny, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne i niektóre β-adrenolityki mogą zwiększać stężenie rysperydonu we krwi, ale nie frakcji o działaniu przeciwpsychotycznym. Fluoksetyna może zwiększyć stężenia rysperydonu we krwi w wyniku hamowania P-450 2D6, jednak z powodu hamowania czynny metabolit powstaje w mniejszych ilościach a w wyniku tego całkowita frakcja o działaniu przeciwpsychotycznym wytworzy się w mniejszej ilości. Jednoczesne stosowanie niektórych leków przeciwpsychotycznych z diuretykami (np. furosemid, chlorotiazyd) może spowodować zwiększenie wydalania wody, sodu i czasem dużych ilości chlorków. Leki zobojętniające zmniejszają wchłanianie leków przeciwpsychotycznych po podaniu doustnym. Należy unikać jednoczesnego stosowania z lekami, które powodują wydłużenie odcinka QT (np. leki przeciwarytmiczne klasy IA lub III, antybiotyki makrolidowe, leki przeciwmalaryczne, przeciwhistaminowe, przeciwdepresyjne), wywołują hipokaliemię (np. niektóre diuretyki) lub hamują metabolizm wątrobowy rysperydonu.
Rispen - dawkowanie
Schizofrenia. Zalecane jest stopniowe odstawianie dotychczas stosowanego leku podczas jednoczesnego rozpoczynania terapii rysperydonem. Podczas zmiany leczenia neuroleptykami w postaci depot terapię rysperydonem, w przypadkach uzasadnionych medycznie, terapię należy rozpocząć od zastąpienia rysperydonem następnego planowanego wstrzyknięcia. Zawsze niezbędna jest ocena konieczności kontynuacji leczenia wcześniej włączonymi lekami przeciw parkinsonizmowi. Dorośli: preparat można stosować raz lub 2 razy na dobę. Leczenie należy rozpocząć od dawki 2 mg na dobę. Drugiego dnia dawkę można zwiększyć do 4 mg. Dawka ta może być utrzymana lub indywidualnie dostosowywana w zależności od potrzeb. Dla większości pacjentów optymalna dawka wynosi 4-6 mg na dobę. U niektórych pacjentów może być wskazana wolniejsza faza zwiększania dawki oraz mniejsza dawka początkowa i podtrzymująca. Dawki większe niż 10 mg na dobę nie wykazują większej skuteczności, mogą natomiast wywołać objawy pozapiramidowe. Nie oceniono bezpieczeństwa stosowania dawek większych niż 16 mg na dobę - nie należy ich stosować. W celu uzyskania dodatkowego działania sedatywnego, można zastosować benzodiazepiny. U osób w podeszłym wieku oraz u pacjentów z chorobami nerek lub wątroby, zalecana dawka początkowa wynosi 0,5 mg 2 razy na dobę. Dawka ta może być indywidualnie modyfikowana poprzez zwiększanie o 0,5 mg 2 razy na dobę do dawki 1-2 mg 2 razy na dobę. Zaburzenia zachowania u pacjentów z demencją (rysperydon nie jest lekiem przeznaczonym do rozpoczynania leczenia): zalecana dawka początkowa wynosi 0,25 mg 2 razy na dobę. Dawka ta może być indywidualnie modyfikowana poprzez zwiększanie o 0,25 mg 2 razy na dobę, nie częściej niż co drugi dzień. Dla większości pacjentów optymalna dawka wynosi 0,5 mg 2 razy na dobę; niektórzy pacjenci mogą wymagać dawki 1 mg 2 razy na dobę. Po ustaleniu optymalnej dawki dobowej należy rozważyć możliwość podawania leku raz na dobę. Mania w przebiegu choroby dwubiegunowej (leczenie wspomagające): zalecana dawka początkowa wynosi 2 mg raz na dobę. Dawka ta może być indywidualnie modyfikowana poprzez stopniowe zwiększanie o 2 mg na dobę, nie częściej niż co drugi dzień. Dla większości pacjentów optymalna dawka wynosi 2-6 mg na dobę. Zaburzenia behawioralne i inne zaburzenia zachowania: pacjenci o mc. ≥ 50 kg - zalecana dawka początkowa wynosi 0,5 mg raz na dobę; dawka ta może być indywidualnie modyfikowana poprzez zwiększanie o 0,5 mg na dobę, nie częściej niż co drugi dzień; dla większości pacjentów optymalna dawka wynosi 1 mg raz na dobę; jednak niektórzy pacjenci mogą wymagać dawek 0,5-1,5 mg raz na dobę; pacjenci o mc. <50 kg - zalecana dawka początkowa wynosi 0,25 mg na dobę; dawka ta może być indywidualnie modyfikowana poprzez zwiększanie o 0,25 mg raz na dobę, nie częściej niż co drugi dzień; dla większości pacjentów optymalna dawka wynosi 0,5 mg raz na dobę; jednak niektórzy pacjenci mogą wymagać dawek 0,25-0,75 mg raz na dobę.
Preparat można przyjmować niezależnie od posiłków.
Rispen - uwagi
W zależności od oceny czynników ryzyka u poszczególnych pacjentów zaleca się wykonywanie badań EKG przed rozpoczęciem leczenia i podczas leczenia rysperydonem, np. w fazie zwiększania dawek (szczególnie u pacjentów w podeszłym wieku i pacjentów z chorobami serca w wywiadzie oraz w wywiadzie rodzinnym lub pacjentów z nieprawidłowym wynikiem oceny klinicznej czynności serca). Zaleca się stopniowe odstawianie leku. Rysperydon może wywierać niekorzystny wpływ na wykonywanie czynności wymagające koncentracji. Podczas przyjmowania leku odradza się chorym prowadzenie pojazdów mechanicznych i obsługiwanie maszyn do czasu określenia ich reakcji na lek.