Tacni - skład
1 kaps. zawiera 0,5 mg, 1 mg lub 5 mg takrolimusu jednowodnego. Preparat zawiera laktozę.
Reklama
Tacni - działanie
Lek immunosupresyjny z grupy makrolidów, inhibitor kalcyneuryny. Wydaje się, że w działaniu takrolimusu na poziomie molekularnym pośredniczy wiązanie z białkiem cytozolu (FKBP12), odpowiedzialne za wewnątrzkomórkową kumulację leku. Kompleks FKBP12-takrolimus swoiście i kompetycyjnie wiąże się z kalcyneuryną i hamuje ją, co prowadzi do zależnego od wapnia hamowania dróg przesyłania sygnału dla komórek T, zapobiegając transkrypcji i aktywacji genów cytokin. W szczególności takrolimus hamuje tworzenie cytotoksycznych limfocytów, które są głównie odpowiedzialne za odrzucanie przeszczepu. Lek hamuje aktywację komórek T oraz proliferację komórek B zależną od wspomagających komórek T, a także tworzenie się limfokin (takich jak interleukina-2, -3 i γ-interferon) oraz ekspresję receptora dla interleukiny-2. Po podaniu doustnym maksymalne stężenia we krwi występuje po ok. 1-3 h. Średnia biodostępność wynosi 20-25%. Po doustnym podaniu leku (0,3 mg/kg mc./dobę) u większości pacjentów po przeszczepieniu wątroby stężenie stacjonarne uzyskiwano w ciągu 3 dni. Największą szybkość i stopień wchłaniania takrolimusu uzyskuje się na czczo. Obecność pokarmu zmniejsza zarówno szybkość, jak i stopień wchłaniania takrolimusu, przy czym wpływ ten jest najbardziej nasilony po posiłkach bogatych w tłuszcze, mniej po posiłkach bogatych w węglowodany. Istnieje ścisła korelacja między wartością AUC i stężeniem minimalnym w stanie stacjonarnym w pełnej krwi. Dlatego monitorowanie stężeń minimalnych w pełnej krwi umożliwia prawidłową ocenę ogólnoustrojowej ekspozycji na lek. W układzie krążenia takrolimus wiąże się silnie z erytrocytami, dlatego stosunek stężenia leku w pełnej krwi do stężenia w osoczu wynosi ok. 20:1. W osoczu takrolimus w znacznym stopniu (>98,8%) wiąże się z białkami osocza, głównie z albuminą i kwaśną α-1-glikoproteiną. Takrolimus jest metabolizowany w wątrobie, głównie z udziałem CYP3A4. Jest także znacząco metabolizowany w ścianie jelita. Zidentyfikowano kilka metabolitów, z których tylko jeden wykazuje in vitro działanie immunosupresyjne podobne do takrolimusu. T0,5 takrolimusu jest długi i osiąga różne wartości. U osób zdrowych średni T0,5 w pełnej krwi wynosi ok. 43 h. U dorosłych i dzieci po przeszczepieniu wątroby średni T0,5 wynosi odpowiednio 11,7 i 12,4 h, natomiast u dorosłych biorców przeszczepu nerki wynosi 15,6 h. Zaobserwowane wydłużenie okresu wydalania było przyczyną krótszego T0,5 u biorców. Większość leku usuwana jest z kałem, ok. 2% - z moczem.
Reklama
Tacni - wskazania
Profilaktyka odrzucania przeszczepu u biorców alogenicznych przeszczepu wątroby, nerki lub serca. Leczenie w przypadkach odrzucenia przeszczepu alogenicznego opornego na terapię innymi lekami immunosupresyjnymi.
Reklama
Tacni - przeciwwskazania
Nadwrażliwość na takrolimus lub na inne makrolidy. Nadwrażliwość na którąkolwiek substancję pomocniczą.
Reklama
Tacni - ostrzeżenia
W początkowym okresie potransplantacyjnym należy rutynowo monitorować następujące parametry: ciśnienie tętnicze, EKG, stan neurologiczny, wzrok, stężenie glukozy we krwi na czczo, stężenia elektrolitów (szczególnie potasu), próby czynnościowe wątroby i nerek, parametry hematologiczne, parametry krzepnięcia krwi oraz oznaczenia stężenia białek w osoczu. W razie stwierdzenia istotnych klinicznie zaburzeń należy rozważyć wprowadzenie zmian w stosowanym leczeniu immunosupresyjnym. Przy jednoczesnym stosowaniu leków wchodzących w interakcje z takrolimusem, zwłaszcza silnych inhibitorów lub induktorów CYP3A4, należy monitorować stężenie takrolimusu we krwi aby w razie konieczności dostosować dawkę. W czasie stosowania preparatu należy unikać stosowania preparatów zawierających ziele dziurawca zwyczajnego. Należy unikać jednoczesnego podawania cyklosporyny i takrolimusu oraz zachować ostrożność podczas stosowania takrolimusu u pacjentów, którym wcześniej podawano cyklosporynę. Należy unikać przyjmowania dużych dawek potasu lub leków moczopędnych oszczędzających potas. Takrolimus przyjmowany jednocześnie z niektórymi lekami o znanym działaniu nefrotoksycznym lub neurotoksycznym może zwiększać ryzyko wystąpienia tych działań. Leki immunosupresyjne mogą mieć wpływ na odpowiedź na szczepionki i szczepienia w trakcie leczenia takrolimusem mogą być mniej skuteczne. Należy unikać stosowania szczepionek zawierających żywe, atenuowane drobnoustroje. W przypadku wystąpienia biegunki należy dodatkowo monitorować stężenie takrolimusu. U pacjentów leczonych preparatem rzadko obserwowano przerost komór serca lub przegrody, opisywanych jako kardiomiopatie. W większości przypadków zmiany te były przemijające i występowały, gdy najmniejsze skuteczne stężenia takrolimusu we krwi były o wiele większe niż zalecane stężenia maksymalne. Do innych czynników zwiększających ryzyko wystąpienia tych stanów klinicznych zaliczono stwierdzoną wcześniej chorobę serca, stosowanie kortykosteroidów, nadciśnienie, zaburzenia czynności nerek lub wątroby, zakażenia, przeciążenie płynami i obrzęki. Wszyscy pacjenci z grupy wysokiego ryzyka poddawani istotnemu leczeniu immunosupresyjnemu, powinni być monitorowani z zastosowaniem procedur, takich jak echo serca lub EKG w okresie przed i po przeszczepieniu (np. początkowo po 3 mies., a następnie po 9-12 mies.). W razie wystąpienia nieprawidłowości należy rozważyć zmniejszenie dawki takrolimusu lub zastąpienie go innym lekiem immunosupresyjnym. Takrolimus może wydłużać odcinek QT, ale w chwili obecnej brak wyraźnych dowodów na to, że powoduje częstoskurcz komorowy typu torsade de pointes. Należy zachować ostrożność u pacjentów, u których stwierdzono lub podejrzewa się zespół wrodzonego wydłużenia odcinka QT. U pacjentów leczonych takrolimusem obserwowano zaburzenia limfoproliferacyjne związane z wirusem Ebsteina-Barr (EBV). Po zamianie leczenia na takrolimus nie należy stosować skojarzonej terapii antylimfocytarnej. U małych dzieci (<2 lat) bez zakażenia wirusem EBV (ujemny wynik badania kapsydu wirusa EBV VCA) opisywano zwiększone ryzyko chorób limfoproliferacyjnych - w tej grupie pacjentów przed rozpoczęciem stosowania takrolimusu należy wykonać diagnostykę serologiczną EBV VCA. W trakcie leczenia zaleca się ścisłą kontrolę wyników badania PCR w kierunku zakażenia EBV. Dodatni wynik badania EBV PCR może utrzymywać się przez kilka lub kilkanaście mies., jednak sam w sobie nie przesądza o rozpoznaniu chłoniaka ani choroby limfoproliferacyjnej. Nie jest znane ryzyko wystąpienia raka wtórnego. W trakcie stosowania preparatu Istnieje ryzyko wystąpienia nowotworów złośliwych skóry - należy ograniczyć ekspozycję na światło słoneczne i promieniowanie UV przez stosowanie odzieży i kremów przeciwsłonecznych o wysokim współczynniku filtracji. U pacjentów leczonych lekami immunosupresyjnymi, w tym takrolimusem, zwiększa się ryzyko wystąpienia zakażeń oportunistycznych (bakteryjnych, grzybiczych, wirusowych i pierwotniakowych). Zalicza się do nich również zakażenie wirusem BK i związaną z nim nefropatię oraz zakażenie wirusem JC i związaną z nim postępującą wieloogniskową leukoencefalopatię (PML). Zakażenia te często wynikają z dużego całkowitego obciążenia immunosupresyjnego i mogą prowadzić do stanów ciężkich lub śmiertelnych, dlatego w diagnostyce różnicowej pogorszenia czynności nerek lub objawów neurologicznych u pacjentów poddanych immunosupresji należy wziąć pod uwagę powyższe zakażenia. Jeżeli u pacjentów przyjmujących takrolimus wystąpią objawy wskazujące na zespół tylnej odwracalnej encefalopatii (PRES), takie jak: ból głowy, zaburzenia stanu psychicznego, drgawki lub zaburzenia widzenia, należy wykonać badanie obrazowe (np. przy użyciu rezonansu magnetycznego, MRI). Jeżeli rozpoznano PRES, zaleca się utrzymanie prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi i utrzymanie kontroli napadów oraz natychmiastowe przerwanie ogólnoustrojowego stosowania takrolimusu. Po podjęciu właściwego postępowania większość pacjentów całkowicie powraca do zdrowia. Doświadczenie kliniczne u pacjentów nienależących do rasy kaukaskiej i pacjentów ze zwiększonym ryzykiem immunologicznym (np. ponowne przeszczepienie, obecność przeciwciał swoistych przeciwko układowi HLA (PRA)) jest ograniczone. U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby może być konieczne zmniejszenie dawki. Preparat zawiera laktozę - nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
Reklama
Tacni - ciąża
Można rozważyć stosowanie takrolimusu u kobiet w ciąży w przypadku braku bezpieczniejszych leków oraz wówczas, gdy oczekiwane korzyści przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu. W przypadku narażenia płodu na działanie leku należy kontrolować stan noworodka w kierunku wystąpienia zdarzeń niepożądanych takrolimusu (zwłaszcza wpływ na nerki). Istnieje ryzyko przedwczesnego porodu przed 37 tyg. oraz ryzyko hiperkaliemii u noworodka, która z czasem ustępuje samoistnie. Takrolimus wydziela się z mlekiem matki - kobiety otrzymujące lek nie powinny karmić piersią. W badaniach na szczurach obserwowano szkodliwy wpływ takrolimusu na płodność samców (zmniejszona ilość spermy i zmniejszona ruchliwość plemników).
Reklama
Tacni - efekty uboczne
Bardzo często: ból głowy, drżenie mięśniowe, biegunka, nudności, zaburzenie czynności nerek, cukrzyca, hiperglikemia, hiperkaliemia, nadciśnienie. Często: choroba niedokrwienna serca, tachykardia, niedokrwistość, leukopenia, trombocytopenia, nieprawidłowe wyniki badań krwinek czerwonych, leukocytoza, drgawki, zaburzenia świadomości, parestezje i zaburzenie czucia, neuropatia obwodowa, zawroty głowy, trudności w pisaniu, zaburzenia układu nerwowego, niewyraźne widzenie, światłowstręt, choroby oczu, szumy uszne, duszność, śródmiąższowe choroby płuc, wysięk opłucnowy, kaszel, zapalenie gardła, przekrwienie i zapalenie błon śluzowych nosa, objawy żołądkowo-jelitowe przedmiotowe i podmiotowe, wymioty, bóle żołądkowo-jelitowe i bóle brzucha, stany zapalne żołądka i jelit, krwotok z żołądka lub jelit, owrzodzenie i perforacja żołądka i jelit, puchlina brzuszna, zapalenie i owrzodzenie jamy ustnej, zaparcia, przedmiotowe i podmiotowe objawy dyspepsji, wzdęcia z oddawaniem wiatrów, wzdęcia i rozdęcia, luźne stolce, niewydolność nerek, ostra niewydolność nerek, toksyczna nefropatia, martwica kanalików nerkowych, nieprawidłowe wyniki badania moczu, skąpomocz, zaburzenia pęcherza i cewki moczowej, wysypka, świąd, łysienie, trądzik, nadmierne pocenie się, bóle stawów, ból pleców, kurcze mięśni, ból kończyn, anoreksja, kwasica metaboliczna, inne zaburzenia elektrolitowe, hiponatremia, zatrzymanie płynów w ustroju, nadmierne stężenie kwasu moczowego we krwi, hipomagnezemia, hipokaliemia, hipokalcemia, zmniejszenie apetytu, zwiększone stężenie cholesterolu we krwi, hiperlipidemia, zwiększone stężenie triglicerydów, hipofosfatemia, pierwotne zaburzenia czynności przeszczepu, zdarzenia zatorowo-zakrzepowe i niedokrwienne, niedociśnienie pochodzenia obwodowego, krwotok, choroby naczyń obwodowych, choroby przebiegające z gorączką, dolegliwości bólowe i złe samopoczucie, stany osłabienia, obrzęki, zaburzenia zdolności odczuwania temperatury ciała, zwiększona aktywność fosfatazy zasadowej, zwiększenie masy ciała, nieprawidłowe wyniki badań enzymów wątrobowych i nieprawidłowa czynność wątroby, zastój żółci (cholestaza) i żółtaczka, uszkodzenie komórek wątroby i zapalenie wątroby, zapalenie dróg żółciowych, objawy lęku, stany splątania i dezorientacja, depresja, pogorszenie nastroju, zaburzenia nastroju i zaburzenia, koszmary senne, omamy, zaburzenia umysłowe. Niezbyt często: zaburzenia rytmu serca pochodzenia komorowego i zatrzymanie akcji serca, niewydolność serca, kardiomiopatie, zaburzenia rytmu serca pochodzenia nadkomorowego, przerost komór, nieprawidłowy wynik badania EKG, kołatanie serca, nieprawidłowa częstość akcji serca i tętno, koagulopatie, nieprawidłowe parametry krwawienia i krzepnięcia krwi, neutropenia, pancytopenia, śpiączka, udar krwotoczny o.u.n. i udar naczyniowo- mózgowy, porażenie i niedowład, encefalopatia, zaburzenia mowy i wysławiania, amnezja, zaćma, niedosłuch, niewydolność oddechowa, zaburzenia układu oddechowego, astma, ostre i przewlekłe zapalenie trzustki, zapalenie otrzewnej, zwiększona aktywność amylazy we krwi, porażenna niedrożność jelita, refluks żołądkowo-przełykowy, upośledzone opróżnianie żołądka, zespół hemolityczno-mocznicowy, bezmocz, zapalenie skóry, nadwrażliwość na światło, zaburzenia stawów, odwodnienie, hipoglikemia, hipoproteinemia, hiperfosfatemia, zakrzepica żył głębokich kończyn, wstrząs, zawał, niewydolność wielonarządowa, objawy grypopodobne, nietolerancja temperatury, uczucie ucisku w klatce piersiowej, złe samopoczucie, zdenerwowanie, zwiększenie aktywności dehydrogenazy mleczanowej we krwi, zmniejszenie masy ciała, bolesne miesiączkowanie, krwawienie z macicy, zaburzenia psychotyczne. Rzadko: wysięk osierdziowy, plamica zakrzepowa małopłytkowa, hipoprotrombinemia, wzmożone napięcie, ślepota, nerwowo-czuciowa głuchota, zespół ostrego wyczerpania oddechowego, niedrożność przepuszczająca przewodu pokarmowego (subileus), torbiel rzekoma trzustki, martwica toksyczno-rozpływna naskórka (zespół Lyella), hirsutyzm, pragnienie, upadek, owrzodzenie, ucisk w klatce piersiowej, zmniejszenie ruchliwości, choroba żylno-okluzyjna wątroby, zakrzepica tętnicy wątrobowej. Bardzo rzadko: nieprawidłowy echokardiogram, nużliwość mięśni, zaburzenia słuchu, nefropatie, krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego, zespół Stevensa-Johnsona, zwiększenie tkanki tłuszczowej, niewydolność wątroby, zwężenie przewodu żółciowego. U pacjentów stosujących takrolimus często zwiększa się ryzyko zakażenia (wirusowego, bakteryjnego, grzybiczego, pierwotniakowego); istniejące zakażenia mogą ulec nasileniu; mogą wystąpić zarówno zakażenia uogólnione, jak i miejscowe. Zgłaszano przypadki występowania nefropatii związanej z zakażeniem wirusem BK, jak również przypadki postępującej wieloogniskowej leukoencefalopatii (PML) związane z zakażeniem wirusem JC. Obserwowano szereg przypadków odrzucania przeszczepionego narządu (częstość nieznana) w wyniku błędnego stosowania leku, w tym w wyniku nieumyślnej, niezamierzonej lub nienadzorowanej przez lekarza zamiany preparatu zawierającego takrolimus o szybkim lub przedłużonym uwalnianiu na inny preparat zawierający takrolimus. U pacjentów otrzymujących leczenie immunosupresyjne istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia nowotworów złośliwych. W związku ze stosowaniem takrolimusu zgłaszano wystąpienie łagodnych oraz złośliwych nowotworów, w tym zaburzeń limfoproliferacyjnych związanych z EBV oraz nowotworów złośliwych skóry. U pacjentów otrzymujących takrolimus obserwowano reakcje alergiczne i anafilaktoidalne.
Tacni - interakcje
Takrolimus jest metabolizowany z udziałem CYP3A4. Jednoczesne stosowanie substancji hamujących lub indukujących CYP3A4, może wpływać na metabolizm takrolimusu i w ten sposób zwiększać lub zmniejszać jego stężenie we krwi. Zaleca się monitorowanie stężeń takrolimusu we krwi, jeśli jednocześnie podaje się substancje, które zmieniają jego metabolizm poprzez wpływ na CYP3A4 lub mają wpływ na stężenie takrolimusu we krwi. Zaleca się także odpowiednie dostosowanie dawki takrolimusu w celu zapewnienia podobnych ekspozycji na takrolimus. Inhibitory CYP3A4 mogą zwiększać stężenia takrolimusu we krwi. Silne interakcje obserwowano z lekami przeciwgrzybicznymi: ketokonazolem, flukonazolem, itrakonazolem i worykonazolem, antybiotykiem makrolidowym erytromycyną lub inhibitorami proteazy HIV (np. rytonawirem). Jednoczesne stosowanie tych substancji może wymagać zmniejszenia dawek takrolimusu u prawie wszystkich pacjentów. Słabsze interakcje obserwowano z lekami, takimi jak: klotrimazol, klarytromycyna, jozamycyna, nifedypina, nikardypina, diltiazem, werapamil, danazol, etynyloestradiol, omeprazol i nefazodon. W badaniach in vitro wykazano, że następujące substancje mogą hamować metabolizm takrolimusu: bromokryptyna, kortyzon, dapson, ergotamina, gestoden, lidokaina, mefenytoina, mikonazol, midazolam, nilwadypina, noretysteron, chinidyna, tamoksyfen, troleandomycyna. Należy unikać spożywania soku grejpfrutowego ze względu na ryzyko zwiększenia stężenia takrolimusu we krwi. Lanzoprazol i cyklosporyna mogą hamować CYP3A4 i zwiększać stężenie takrolimusu w pełnej krwi. Inne rodzaje interakcji, które mogą prowadzić do zwiększenia stężenia takrolimusu we krwi. Leki o dużym powinowactwie do białek osocza (np. NLPZ, doustne leki przeciwzakrzepowe lub doustne leki przeciwcukrzycowe) mogą zwiększać stężenie takrolimusu we krwi. Inne możliwe rodzaje interakcji, które mogą zwiększać ogólnoustrojową ekspozycję na takrolimus dotyczą leków pobudzających motorykę przewodu pokarmowego (takich jak metoklopramid i cyzapryd), cymetydyny i leków zawierających wodorotlenek magnezu i wodorotlenek glinu. Induktory CYP3A4 mogą zmniejszać stężenia takrolimusu we krwi. Silne interakcje obserwowano z ryfampicyną, fenytoiną, dziurawcem zwyczajnym. Stosowanie tych leków może wymagać zwiększenia dawki takrolimusu u prawie wszystkich pacjentów. Obserwowano istotne klinicznie interakcje z fenobarbitalem. Podtrzymujące dawki kortykosteroidów zmniejszają stężenie takrolimusu we krwi. Duże dawki prednizolonu lub metyloprednizolonu podawane w leczeniu ostrego odrzucenia przeszczepu mogą zwiększać lub zmniejszać stężenie takrolimusu we krwi. Karbamazepina, metamizol i izoniazyd mogą zmniejszać stężenie takrolimusu we krwi. Takrolimus jest inhibitorem CYP3A4 - jednoczesne jego stosowanie z lekami metabolizowanymi z udziałem CYP3A4, może wpływać na metabolizm tych leków. T0,5 cyklosporyny ulega wydłużeniu, gdy podawana jest jednocześnie z takrolimusem. Ponadto może wystąpić synergistyczne i (lub) addycyjne działanie nefrotoksyczne. Nie zaleca się skojarzonego stosowania cyklosporyny i takrolimusu. Należy też zachować ostrożność podczas podawania takrolimusu pacjentom leczonym wcześniej cyklosporyną. Takrolimus zwiększa stężenie fenytoiny we krwi. Ponieważ takrolimus może zmniejszać klirens leków antykoncepcyjnych zawierających steroidy i w następstwie zwiększać stężenia hormonów, należy wziąć to pod uwagę podczas podejmowania decyzji o wyborze metody zapobiegania ciąży. Dane na temat interakcji takrolimusu ze statynami są ograniczone. Dane kliniczne wskazują, że farmakokinetyka statyn nie ulega większym zmianom podczas jednoczesnego stosowania takrolimusu. Dane uzyskane w badaniach na zwierzętach wykazały, że takrolimus może zmniejszać klirens i wydłużać T0,5 pentobarbitalu i fenazonu. Takrolimus podawany jednocześnie z lekami o działaniu nefrotoksycznym lub neurotoksycznym (np. aminoglikozydy, inhibitory gyrazy, wankomycyna, kotrimoksazol, NLPZ, gancyklowir lub acyklowir) może nasilać toksyczne działanie tych leków. Nasilone działanie nefrotoksyczne obserwowano po podaniu amfoterycyny B i ibuprofenu jednocześnie z takrolimusem. Podczas leczenia takrolimusem może wystąpić lub nasilić się istniejąca wcześniej hiperkaliemia - należy unikać przyjmowania dużych dawek potasu lub stosowania leków moczopędnych oszczędzających potas (np. amyloryd, triamteren lub spironolakton). Leki immunosupresyjne mogą wpływać na odpowiedź na szczepionki, dlatego szczepienia podczas leczenia takrolimusem mogą być mniej skuteczne. Należy unikać stosowania szczepionek zawierających żywe, atenuowane drobnoustroje.
Tacni - dawkowanie
Doustnie. Leczenie takrolimusem wymaga starannego monitorowania przez odpowiednio wykwalifikowany i wyposażony personel. Lek mogą przepisywać i dokonywać zmian w leczeniu immunosupresyjnym wyłącznie lekarze z doświadczeniem w stosowaniu leków immunosupresyjnych i postępowaniu z pacjentami po przeszczepieniu narządów. Pacjent powinien otrzymywać jeden preparat z takrolimusem, zgodnie z odpowiadającym mu dobowym schematem dawkowania; zmiana preparatu zawierającego takrolimus lub zmiana schematu dawkowania powinny odbywać się wyłącznie pod wnikliwym nadzorem specjalisty transplantologa. Podczas zamiany na jakikolwiek inny preparat zawierający takrolimus konieczne jest monitorowanie stężenia leku we krwi i dostosowanie dawki. Przedstawione niżej zalecenia dotyczące dawek początkowych należy traktować wyłącznie jako wskazówkę. Dawkowanie leku należy ustalać indywidualnie na podstawie klinicznej oceny odrzucania i tolerowania przeszczepu oraz monitorowania stężenia leku we krwi. W razie wystąpienia klinicznych objawów odrzucenia, należy rozważyć zmianę leczenia immunosupresyjnego. Takrolimus można podawać dożylnie lub doustnie. W większości przypadków leczenie rozpoczyna się drogą doustną, a w razie konieczności przez podanie zawartości kapsułki rozpuszczonej w wodzie przez sondę. W początkowym okresie pooperacyjnym takrolimus zazwyczaj podaje się w skojarzeniu z innymi lekami immunosupresyjnymi. Dawkę leku dobiera się w zależności od schematu leczenia immunosupresyjnego. Zaleca się, aby doustna dawka dobowa podawana była w 2 dawkach podzielonych (np. rano i wieczorem). Kapsułki należy przyjmować bezpośrednio po wyjęciu z blistra, należy je popijać płynem (najlepiej wodą). Kapsułki należy podawać na czczo lub co najmniej 1 h przed lub 2-3 h po posiłku. Przeszczepienie wątroby. Profilaktyka odrzucenia przeszczepu u dorosłych. Leczenie należy rozpocząć od dawki 0,1-0,2 mg/kg mc./dobę, podawanej w 2 dawkach podzielonych (np. rano i wieczorem). Podawanie leku należy rozpocząć ok. 12 h po zakończeniu zabiegu chirurgicznego. Jeśli leku nie można podać doustnie ze względu na stan kliniczny pacjenta, należy rozpocząć leczenie dożylne, podając dawkę 0,01-0,05 mg/kg mc./dobę w ciągłym 24-h wlewie dożylnym. Profilaktyka odrzucenia przeszczepu u dzieci. Leczenie doustne rozpoczyna się od dawki 0,3 mg/kg mc./dobę w 2 dawkach podzielonych (np. rano i wieczorem). Jeśli stan kliniczny pacjenta uniemożliwia doustne podanie leku, leczenie należy rozpocząć od dawki 0,05 mg/kg mc./dobę w ciągłym 24-h wlewie dożylnym. Modyfikacja dawkowania w okresie potransplantacyjnym u dorosłych i dzieci. W okresie potransplantacyjnym zwykle stosuje się mniejsze dawki takrolimusu. Niekiedy można odstawić skojarzone leczenie immunosupresyjne i kontynuować monoterapię takrolimusem. Poprawa stanu pacjenta po transplantacji może wpływać na farmakokinetykę takrolimusu i powodować konieczność modyfikacji dawkowania. Leczenie odrzucenia przeszczepu u dorosłych i dzieci. Stosowano zwiększone dawki takrolimusu, uzupełniającą kortykosteroidoterapię oraz krótkie cykle dawkowania przeciwciał mono- i poliklonalnych. W razie objawów toksyczności (np. nasilenie działań niepożądanych), może być konieczne zmniejszenie dawki takrolimusu. Aby zamienić inny lek na takrolimus leczenie takrolimusem powinno być rozpoczęte od dawki doustnej zalecanej w początkowej immunosupresji. Przeszczepienie nerki. Profilaktyka odrzucenia przeszczepu u dorosłych. Leczenie takrolimusem należy rozpoczynać od dawki 0,2-0,3 mg/kg mc./dobę, podawanej w 2 dawkach podzielonych (np. rano i wieczorem). Podawanie leku należy rozpocząć w ciągu 24 h po zakończeniu zabiegu chirurgicznego. Jeśli leku nie można podać doustnie ze względu na stan kliniczny pacjenta, należy rozpocząć leczenie dożylne od podania dawki 0,05-0,1 mg/kg mc./dobę w ciągłym 24-h wlewie dożylnym. Profilaktyka odrzucenia przeszczepu u dzieci. Leczenie doustne rozpoczyna się od dawki 0,3 mg/kg mc./dobę należy podać w 2 dawkach podzielonych (np. rano i wieczorem). Jeśli stan kliniczny pacjenta uniemożliwia doustne podanie leku, leczenie należy rozpocząć od dawki 0,075-0,1 mg/kg mc./dobę w ciągłym 24-h wlewie dożylnym. Modyfikacja dawkowania w okresie potransplantacyjnym u dorosłych i dzieci. W okresie potransplantacyjnym zwykle stosuje się mniejsze dawki takrolimusu. Niekiedy można odstawić skojarzone leczenie immunosupresyjne i kontynuować stosowanie takrolimusu w terapii dwulekowej. Poprawa stanu pacjenta po transplantacji może wpływać na farmakokinetykę takrolimusu i powodować konieczność dodatkowej modyfikacji dawkowania. Leczenie odrzucania przeszczepu u dorosłych i dzieci. Stosowano zwiększone dawki takrolimusu, uzupełniającą kortykosteroidoterapię oraz krótkie cykle dawkowania przeciwciał mono- i poliklonalnych. W razie objawów toksyczności (np. nasilenie działań niepożądanych) może być konieczne zmniejszenie dawki takrolimusu. Aby zamienić inny lek na takrolimus leczenie takrolimusem powinno być rozpoczęte od dawki doustnej zalecanej w początkowej immunosupresji. Przeszczepienie serca. Profilaktyka odrzucenia przeszczepu u dorosłych. Takrolimus można stosować po indukcji przeciwciałami (umożliwia to późniejsze rozpoczęcie stosowania takrolimusu) lub bez indukcji przeciwciałami, jeśli stan kliniczny pacjenta jest stabilny. Po indukcji przeciwciałami doustną terapię takrolimusem rozpoczyna się od dawki 0,075 mg/kg mc./dobę w 2 dawkach podzielonych (np. rano i wieczorem). Dawkowanie rozpoczyna się w ciągu 5 dni od zakończenia transplantacji lub po uzyskaniu stabilnego stanu klinicznego pacjenta. Jeśli stan kliniczny pacjenta uniemożliwia dawkowanie doustne, podawanie takrolimusu należy rozpocząć od dawki 0,01-0,02 mg/kg mc./dobę w ciągłym 24-h wlewie dożylnym. Opublikowano alternatywny schemat, w którym doustne leczenie takrolimusem rozpoczynano przed upływem 12 h od transplantacji, wyłącznie u pacjentów bez zaburzeń narządowych (np. zaburzenia czynności nerek). Takrolimus stosowano doustnie w dawce początkowej 2-4 mg/dobę w skojarzeniu z mykofenolanem mofetylu i kortykosteroidami lub w skojarzeniu z syrolimusem i kortykosteroidami. Profilaktyka odrzucenia przeszczepu u dzieci. Takrolimus stosowano po przeszczepieniu serca u dzieci - z indukcją lub bez indukcji przeciwciałami. W schemacie bez indukcji przeciwciałami jeśli rozpoczyna się od terapii dożylnej takrolimusem zalecane dawki początkowe wynoszą 0,03-0,05 mg/kg mc./dobę w ciągłym 24-h wlewie do osiągnięcia stężenia takrolimusu we krwi 15-25 ng/ml. Konwersję na leczenie doustne należy przeprowadzić jak najszybciej, gdy tylko pozwala na to stan kliniczny pacjenta. Pierwsza dawka doustnej terapii powinna wynosić 0,3 mg/kg mc./dobę, rozpoczynając 8-12 h po odstawieniu leczenia dożylnego. Po indukcji przeciwciałami doustną terapię takrolimusem rozpoczyna się od dawki 0,1-0,3 mg/kg mc./dobę w 2 dawkach podzielonych (np. rano i wieczorem). Modyfikacja dawkowania w okresie potransplantacyjnym u dorosłych i dzieci. W okresie potransplantacyjnym zwykle stosuje się mniejsze dawki takrolimusu. Poprawa stanu pacjenta po transplantacji może wpływać na farmakokinetykę takrolimusu i powodować konieczność dodatkowej modyfikacji dawkowania. Leczenie odrzucania przeszczepu u dorosłych i dzieci. Stosowano zwiększone dawki takrolimusu, uzupełniającą kortykosteroidoterapię oraz krótkie cykle dawkowania przeciwciał mono-/poliklonalnych. U dorosłych pacjentów po zamianie innego leku na takrolimus leczenie rozpoczyna się od dawki doustnej 0,15 mg/kg mc./dobę w 2 dawkach podzielonych (np. rano i wieczorem). U dzieci po zamianie innego leku na takrolimus leczenie rozpoczyna się od dawki doustnej 0,2-0,3 mg/kg mc./dobę w 2 dawkach podzielonych (np. rano i wieczorem). Zalecane dawkowanie w reakcji odrzucenia innych przeszczepów alogenicznych. Zalecenia dotyczące dawkowania w reakcji odrzucenia przeszczepu płuca, trzustki i jelita opracowano na podstawie ograniczonych danych z prospektywnych badań klinicznych. Po przeszczepieniu płuca takrolimus stosowano w doustnej dawce początkowej 0,1-0,15 mg/kg mc./dobę, po przeszczepieniu trzustki w doustnej dawce początkowej 0,2 mg/kg mc./dobę, a po przeszczepieniu jelita w doustnej dawce początkowej 0,3 mg/kg mc./dobę. Zalecane dawkowanie w szczególnych grupach pacjentów. U pacjentów z ciężkim zaburzeniem czynności wątroby może być konieczne zredukowanie dawki. Czynność nerek nie ma wpływu na właściwości farmakokinetyczne takrolimusu - nie jest konieczne dostosowywanie dawki. Takrolimus ma jednak potencjalne działanie nefrotoksyczne i z tego powodu zaleca się dokładne monitorowanie czynności nerek (w tym badania, takie jak seryjne oznaczanie stężenia kreatyniny w surowicy, obliczanie klirensu kreatyniny oraz monitorowanie ilości wydalanego moczu). W porównaniu do rasy kaukaskiej pacjenci rasy czarnej mogą wymagać stosowania większych dawek takrolimusu w celu uzyskania podobnych najmniejszych skutecznych stężeń leku. Aby uzyskać zbliżone stężenia leku we krwi u dzieci z reguły stosuje się dawki 1,5-2-krotnie wyższe niż dawki zalecane dla dorosłych. Obecnie brak danych wskazujących na konieczność dostosowywania dawki u pacjentów w podeszłym wieku. Zamiana cyklosporyny na takrolimus. Należy zachować ostrożność podczas zamiany schematu leczenia cyklosporyną na leczenie z takrolimusem. Równoczesne podawanie cyklosporyny i takrolimusu nie jest zalecane. Przed rozpoczęciem terapii takrolimusem należy uwzględnić stężenie cyklosporyny we krwi i stan kliniczny pacjenta. W przypadku podwyższonego stężenia cyklosporyny należy odroczyć leczenie. W praktyce podawanie takrolimusu rozpoczyna się po upływie 12-24 h od odstawienia cyklosporyny. Monitorowanie stężenia cyklosporyny we krwi powinno być kontynuowane, ponieważ klirens cyklosporyny po konwersji leczenia może ulec zmianie. Monitorowanie stężenia terapeutycznego leku. Dawkowanie należy dostosować przede wszystkim w oparciu o indywidualną ocenę kliniczną odrzucenia i tolerowania przeszczepu u poszczególnych pacjentów, wspomaganą monitorowaniem najmniejszego skutecznego stężenia takrolimusu w pełnej krwi. W obecnej praktyce klinicznej stężenia w pełnej krwi oznacza się stosując metody immunologiczne. W okresie potransplantacyjnym należy kontrolować najniższe skuteczne stężenie takrolimusu we krwi. W przypadku dawkowania doustnego krew do badania najniższego skutecznego stężenia pobiera się po 12 h od podania dawki, tuż przed podaniem kolejnej dawki leku. Częstość monitorowania leku we krwi dobiera się w zależności od sytuacji klinicznej. Ponieważ lek cechuje niewielki klirens, zmiana stężenia leku we krwi może nastąpić po kilku dniach od modyfikacji dawki. Najmniejsze skuteczne stężenie terapeutyczne należy kontrolować ok. 2 razy w tyg. we wczesnym okresie potransplantacyjnym i okresowo podczas leczenia podtrzymującego. Najmniejsze skuteczne stężenie takrolimusu we krwi należy również kontrolować po zmianie dawkowania, zmianie schematu leczenia immunosupresyjnego lub po dołączeniu leków, które mogą zmieniać stężenie takrolimusu w pełnej krwi. U większości pacjentów powodzenie w leczeniu można osiągnąć, gdy najmniejsze stężenia takrolimusu we krwi utrzymują się poniżej 20 ng/ml. Podczas interpretacji zmian w stężeniach leku w pełnej krwi należy uwzględnić kliniczny stan pacjenta. W praktyce klinicznej najmniejsze skuteczne stężenia leku w pełnej krwi na ogół utrzymywały się w zakresie od 5-20 ng/ml u biorców wątroby oraz 10-20 ng/ml u biorców nerek i serca we wczesnym okresie po przeszczepieniu. W czasie późniejszego leczenia podtrzymującego stężenia we krwi na ogół utrzymywały się w zakresie 5-15 ng/ml u pacjentów z przeszczepioną wątrobą, nerką lub sercem.
Tacni - uwagi
Takrolimus może powodować zaburzenia widzenia i zaburzenia neurologiczne. Działanie to może się nasilać w połączeniu z alkoholem.
