Zometa - skład
1 fiolka zawiera 4 mg bezwodnego kwasu zoledronowego, co odpowiada 4,264 mg jednowodnego kwasu zoledronowego.
Reklama
Zometa - działanie
Silny inhibitor osteoklastycznej resorpcji tkanki kostnej. Hamuje resorpcję kości nie wpływając negatywnie na tworzenie, mineralizację oraz właściwości mechaniczne kości. W badaniach przedklinicznych wykazano: in vivo: hamowanie resorpcji kości przez osteoklasty, co zmienia mikrośrodowisko szpiku kostnego powodując zmniejszenie podatności szpiku na wzrost komórek nowotworowych, działanie antyangiogenne i działanie przeciwbólowe; in vitro: hamowanie proliferacji osteoblastów, bezpośrednie działanie cytostatyczne i proapoptotyczne dotyczące komórek nowotworowych, synergizm działania cytostatycznego z innymi lekami przeciwnowotworowymi, działanie przeciwadhezyjne i przeciwinwazyjne. Kwas zoledronowy wiąże się z białkami osocza w około 56%. Eliminacja leku z organizmu odbywa się trójfazowo: w formie szybkiego dwufazowego usuwania leku z krążenia ogólnego z okresami półtrwania wynoszącymi odpowiednio 0,24 h i 1,87 h, po którym następuje długa faza eliminacji z okresem półtrwania wynoszącym 146 h. Kwas zoledronowy nie jest metabolizowany, jest wydalany przez nerki w postaci niezmienionej.
Reklama
Zometa - wskazania
Zapobieganie powikłaniom kostnym (złamania patologiczne, złamania kompresyjne kręgów, napromienianie, operacje kości lub hiperkalcemia wywołana chorobą nowotworową) u dorosłych pacjentów z zaawansowanym procesem nowotworowym z zajęciem kości. Leczenie hiperkalcemii wywołanej chorobą nowotworową (tumor-induced hypercalcaemia - TIH) u dorosłych pacjentów.
Reklama
Zometa - przeciwwskazania
Nadwrażliwość na kwas zoledronowy, inne bisfosfoniany lub na pozostałe składniki preparatu. Okres karmienia piersią.
Reklama
Zometa - ostrzeżenia
Pacjenci muszą zostać zbadani przed podaniem leku, aby upewnić się, że są odpowiednio nawodnieni. Należy unikać przewodnienia u pacjentów z ryzykiem niewydolności krążenia. Po rozpoczęciu leczenia należy dokładnie monitorować badane standardowo w hiperkalcemii parametry metaboliczne, takie jak: stężenie wapnia, fosforanów i magnezu w surowicy. W przypadku wystąpienia hipokalcemii, hipofosfatemii lub hipomagnezemii, może być konieczne wprowadzenie krótkotrwałej terapii uzupełniającej. Pacjenci z nieleczoną hiperkalcemią mają z reguły w pewnym stopniu zaburzoną czynność nerek; u takich pacjentów należy rozważyć dokładne monitorowanie czynności nerek. Pacjenci stosujący lek nie powinni jednocześnie otrzymywać innych preparatów zawierających kwas zoledronowy lub innych bisfosfonianów, ponieważ łączne skutki działania tych leków nie są znane. Stan pacjentów z hiperkalcemią wywołaną chorobą nowotworową (TIH) i objawami pogorszenia czynności nerek należy odpowiednio ocenić, decydując, czy oczekiwana korzyść wynikająca z podawania leku przewyższa możliwe ryzyko. Podejmując decyzję o leczeniu pacjentów z przerzutami do kości i aby zapobiec powikłaniom kostnym należy pamiętać, że początek działania leczniczego występuje po 2–3 miesiącach. Istnieją doniesienia o pogorszeniu czynności nerek po zastosowaniu kwasu zoledronowego. Do czynników, które mogą zwiększać ryzyko pogorszenia czynności nerek należą: odwodnienie, zaburzenie czynności nerek przed rozpoczęciem leczenia, podawanie wielu cykli kwasu zoledronowego i innych bisfosfonianów oraz zastosowanie innych preparatów o toksycznym działaniu na nerki. Ryzyko pogorszenia czynności nerek jest mniejsze, lecz nadal możliwe, po podaniu kwasu zoledronowego w dawce 4 mg w czasie 15 minut. Pogorszenie czynności nerek aż do niewydolności nerek i konieczności przeprowadzenia dializ zgłaszano u pacjentów po dawce początkowej lub pojedynczej dawce wynoszącej 4 mg kwasu zoledronowego. Rzadko, u niektórych pacjentów otrzymujących kwas zoledronowy długotrwale w zalecanych dawkach w celu zapobiegania powikłaniom kostnym, również występuje zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy. Przed podaniem każdej kolejnej dawki leku należy oznaczyć stężenie kreatyniny w surowicy. Rozpoczynając terapię u pacjentów z przerzutami do kości oraz łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności nerek zaleca się podanie mniejszych dawek kwasu zoledronowego. U pacjentów z oznakami pogorszenia czynności nerek podczas leczenia, lek należy odstawić. Terapię powinno się wznowić jedynie wówczas, gdy stężenie kreatyniny w surowicy powróci do wartości wyjściowych z 10% odchyleniem. Leczenie należy wznowić podając taką samą dawkę, jaką stosowano przed przerwaniem leczenia. Brak szczegółowych danych klinicznych dotyczących bezpieczeństwa jego stosowania u pacjentów z istniejącą ciężką niewydolnością nerek (stężenie kreatyniny w surowicy ≥400 µmol/l lub ≥4,5 mg/dl dla pacjentów z TIH i ≥265 µmol/l lub ≥3,0 mg/dl dla pacjentów z nowotworami i przerzutami do kości) oraz tylko ograniczone dane farmakokinetyczne dotyczące pacjentów z istniejącą ciężką niewydolnością nerek (klirens kreatyniny <30 ml/min), nie zaleca się stosowania kwasu zoledronowego u pacjentów z ciężkim zaburzeniem czynności nerek. Z uwagi na ograniczone dane kliniczne u pacjentów z ciężkim zaburzeniem czynności wątroby, nie można podać specjalnych zaleceń dla tej grupy pacjentów. Podczas leczenia kwasem zoledronowym obserwowano występowanie martwicy kości szczęki - w większości przypadków wiązało się to z wykonanym wcześniej zabiegiem stomatologicznym, np. ekstrakcją zęba. U pacjentów z czynnikami ryzyka (np. rozpoznanie raka, chemioterapia, kortykosteroidy, nieprawidłowa higiena jamy ustnej) przed rozpoczęciem leczenia bisfosfonianami należy rozważyć wykonanie badania stomatologicznego oraz zastosowania odpowiednich środków zapobiegawczych. W trakcie leczenia pacjenci z tej grupy powinni w miarę możliwości unikać inwazyjnych zabiegów stomatologicznych. Jeśli podczas terapii bisfosfonianami wystąpi martwica kości szczęki, przeprowadzenie zabiegów z zakresu chirurgii szczękowej może nasilić ten stan. Brak danych, które potwierdziłyby, że przerwanie leczenia bisfosfonianem zmniejsza ryzyko martwicy kości szczęki, u pacjentów wymagających przeprowadzenia zabiegów stomatologicznych. W każdym przypadku lekarz musi ocenić stan kliniczny pacjenta i rozważyć stosunek ryzyka do korzyści. Podczas stosowania bisfosfonianów notowano martwicę kości przewodu słuchowego zewnętrznego, głównie związaną z długotrwałym leczeniem. Możliwe czynniki ryzyka martwicy obejmują stosowanie steroidów i chemioterapii i (lub) czynniki ryzyka miejscowe, takie jak zakażenie lub uraz. Możliwość wystąpienia martwicy należy rozważyć u pacjentów przyjmujących bisfosfoniany, u których występują objawy związane z uchem, w tym przewlekłe zakażenia ucha. Zgłaszano przypadki nietypowych złamań podkrętarzowych i trzonu kości udowej u pacjentów stosujących bisfosfoniany, głównie u pacjentów długotrwale leczonych z powodu osteoporozy. Do tego typu złamań dochodzi po niewielkim urazie lub bez urazu, a niektórzy pacjenci odczuwają ból uda lub ból w pachwinie. Złamania często występują obustronnie, dlatego u pacjentów leczonych bisfosfonianami, u których stwierdzono złamanie trzonu kości udowej, należy zbadać kość udową w drugiej kończynie. U pacjentów, u których podejrzewa się nietypowe złamanie kości udowej, należy rozważyć odstawienie bisfosfonianów na podstawie indywidualnej oceny stosunku korzyści do ryzyka. Należy zalecić pacjentom, żeby zgłaszali pojawienie się jakiegokolwiek bólu w obrębie uda, biodra lub pachwiny występującego w trakcie leczenia bisfosfonianami, a każdy pacjent zgłaszający się z takimi objawami powinien być zbadany pod względem obecności częściowego złamania kości udowej. Nie określono dotychczas bezpieczeństwa stosowania i skuteczności kwasu zoledronowego u dzieci w wieku 1 roku do 17 lat. Lek zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, uznaje się go za „wolny od sodu”. Jednak, jeśli przed podaniem preparatu do rozcieńczenia użyty zostanie roztwór soli kuchennej (0,9% w/v roztwór chlorku sodu), wówczas otrzymana dawka sodu będzie wyższa.
Reklama
Zometa - ciąża
Nie stosować w okresie ciąży i karmienia piersią. Badania na zwierzętach wykazały toksyczny wpływ kwasu zoledronowego na reprodukcję. Podczas stosowania leku, kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczne metody zapobiegania ciąży. W badaniach na szczurach obserwowano nasilenie farmakologicznych działań kwasu zoledronowego, co przypisywano hamującemu wpływowi na metabolizm wapnia w kościach, powodującemu hipokalcemię okołoporodową, skutek grupy bisfosfonianów, trudne porody i wcześniejsze zakończenie badania.
Reklama
Zometa - efekty uboczne
Bardzo często: hipofosfatemia. Często: niedokrwistość, ból głowy, zapalenie spojówek, nudności, wymioty, brak łaknienia, bóle kości, mięśni, stawów, uogólniony ból, zaburzenia czynności nerek, gorączka, objawy grypopodobne (zmęczenie, dreszcze, złe samopoczucie, zaczerwienienie), zwiększenie stężenia kreatyniny i mocznika we krwi, hipokalcemia. Niezbyt często: trombocytopenia, leukopenia, reakcje nadwrażliwości, zawroty głowy, parestezje, zaburzenia smaku, zmniejszenie lub nasilenie czucia, drżenie, senność, niewyraźne widzenie, zapalenie twardówki, zapalenie oczodołu, nadciśnienie, niedociśnienie (objawiające się omdleniem lub zapaścią sercową), migotanie przedsionków, duszność, kaszel, skurcz oskrzeli, biegunka, zaparcie, ból brzucha, niestrawność, zapalenie jamy ustnej, suchość w jamie ustnej, świąd, wysypka (także rumieniowata i grudkowata), wzmożona potliwość, kurcze mięśni, martwica kości szczęki, ostra niewydolność nerek, krwiomocz, białkomocz, osłabienie, obrzęki obwodowe, reakcje w miejscu podania (ból, podrażnienie, obrzmienie, stwardnienie), ból w klatce piersiowej, zwiększenie masy ciała, reakcja anafilaktyczna/wstrząs anafilaktyczny, hipomagnezemia, hipokaliemia. Rzadko: pancytopenia, splątanie, zapalenie błony naczyniowej oka, bradykardia, arytmia serca (wtórna do hipokalemii), choroba śródmiąższowa płuc, nabyty zespół Fanconiego, zapalenie stawów i obrzęk stawów jako objaw ostrej fazy, obrzęk naczynioworuchowy, hiperkaliemia, hipernatremia. Bardzo rzadko: zapalenie nadtwardówki, martwica kości przewodu słuchowego zewnętrznego i innych miejsc anatomicznych, w tym kości udowej i biodra.
Zometa - interakcje
Zaleca się zachowanie ostrożności w przypadku podawania leku z antybiotykami z grupy aminoglikozydów, ponieważ łącznie mogą one wywoływać efekt addycyjny, w wyniku czego mniejsze stężenie wapnia w surowicy krwi utrzymuje się przez dłuższy okres niż wymagany. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego podawania leku z innymi potencjalnie nefrotoksycznymi lekami. Istnieje możliwość powstawania hipomagnezemii w trakcie terapii kwasem zoledronowym. U chorych na szpiczaka mnogiego, lek podawany razem z talidomidem nasila nefrotoksyczność. Zaleca się zachowanie ostrożności podczas równoczesnego stosowania z lekami antyangiogennymi, ponieważ obserwowano zwiększenie częstości występowania martwicy kości szczęki. Ostrożnie stosować z produktami leczniczymi, o których wiadomo, że powodują hipokalcemię, ponieważ mogą one mieć synergiczne działanie skutkujące ciężką hipokalcemią.
Zometa - dawkowanie
Dożylnie, w infuzji. Dorośli i pacjenci w podeszłym wieku - Zapobieganie powikłaniom kostnym u pacjentów z zaawansowanymi nowotworami z przerzutami do kości: 4 mg kwasu zoledronowego (rozpuszczonego i rozcieńczonego) w infuzji, co 3-4 tyg. Pacjenci powinni równolegle otrzymywać doustną suplementację preparatami wapnia (500 mg/dobę) oraz wit. D (400 j.m./dobę). Leczenie hiperkalcemii w przebiegu choroby nowotworowej (stężenie wapnia w surowicy z uwzględnieniem wapnia związanego z albuminami ≥12,0 mg/dl lub ≥3,0 mmol/l): 4 mg w pojedynczej infuzji dożylnej. U pacjentów leczonych z powodu hiperkalcemii w przebiegu choroby nowotworowej, u których występuje łagodne lub umiarkowane upośledzenie czynności nerek (stężenie kreatyniny w osoczu <400 µmol/l lub <4,5 mg/dl) nie ma konieczności dostosowania dawki leku. U osób z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności nerek, u których kwas zoledronowy jest stosowany w celu zapobiegania powikłaniom kostnym związanym z zaawansowanym nowotworem z przerzutami do kości dawkowanie zależy od klirensu kreatyniny (CCr): u osób z CCr >60 ml/min dawka wynosi 4 mg; 50-60 ml/min - 3,5 mg; 40-49 ml/min - 3,3 mg; 30-39 ml/min - 3 mg. Nie zaleca się stosowania u osób z CCr <30 ml/min. Sposób podania. Lek należy rozpuścić w rozpuszczalniku, a następnie rozcieńczyć w celu przygotowania roztworu do infuzji w 100 ml 0,9% roztworu chlorku sodowego lub 5% roztworu glukozy. Lek należy podawać w infuzji dożylnej trwającej co najmniej 15 min jako osobny roztwór, przez oddzielną linię infuzyjną. Należy utrzymać odpowiedni stan nawodnienia pacjenta przed i po podaniu leku.
Zometa - uwagi
W trakcie leczenia należy kontrolować czynność nerek (szczególnie u pacjentów z nieleczoną hiperkalcemią), a przed podaniem każdej kolejnej dawki oznaczyć stężenie kreatyniny we krwi. Należy monitorować badane standardowo w hiperkalcemii parametry metaboliczne: stężenie wapnia, magnezu i fosforanów we krwi. Przed podaniem preparatu należy sprawdzić stan nawodnienia pacjenta. Działania niepożądane, takie jak zawroty głowy i senność mogą wywierać wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, stosując lek należy zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdu i obsługiwania maszyn.
