Nowotwór nie rozwija się w organizmie z dnia na dzień, to długi proces, rozpoczynający się od uszkodzenia materiału genetycznego jakiegoś narządu, na wiele lat przed wystąpieniem pierwszych objawów.
Na pewne czynniki wywołujące raka, takie jak starzenie się czy genetyczne predyspozycje, nie mamy wpływu.
Są jednak takie, które zależą tylko od nas. Przekształcanie się zdrowej komórki w nowotworową mogą powstrzymać prozdrowotne zachowania, takie jak:
- rzucenie palenia,
- unikanie alkoholu,
- ekspozycji na słońce,
- aktywny tryb życia,
- dieta przeciwnowotworowa.
Reklama
Dieta przeciwnowotworowa, czego unikać?
Zanim zaczniemy eliminować różne produkty z naszej diety, trzeba zacząć od jednej generalnej zasady: lepiej jeść mniej niż więcej. Powstawaniu nowotworów sprzyjają bowiem zbyt kaloryczne potrawy, które prowadzą do nadwagi i otyłości.
A im człowiek grubszy, tym większe jest ryzyko, że zachoruje na nowotwór:
- piersi
- prostaty
- trzonu i szyjki macicy
- jajnika
- jelita grubego
- trzustki
- wątroby
- pęcherzyka żółciowego
- przełyku
- nerek.
Nie tylko kaloryczność ma znaczenie, ważny jest też sposób obróbki termicznej potraw. Podczas smażenia, pieczenia w wysokiej temperaturze i wędzenia powstają rakotwórcze związki, takie jak: wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, heterocykliczne aminy aromatyczne czy akrylamid.
Dlatego unikajmy przypalonych dań, lepiej jest gotować potrawy w wodzie lub na parze, dusić je i piec w temperaturze mniejszej niż 200 stopni C. Pamiętajmy też, że potrawy i napoje zbyt gorące sprzyjają rozwojowi nowotworów jamy ustnej, gardła i przełyku.
Produktami, których w diecie przeciwnowotworowej powinno być jak najmniej są tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, czerwone mięso (miłośnicy kiełbas i wędlin są 3 razy bardziej narażeni na rozwój raka jelita grubego, niż jedzący czerwone mięso sporadycznie).
Trzeba uważać też na zbyt duże ilości soli, która sprzyja rozwojowi raka żołądka. A znajdziemy ją nie tylko w solniczce, ale także fast foodach, zupach w proszku, wędlinach, żółtych serach, produktach wędzonych i konserwowanych.
Generalnie z diety powinno się wyeliminować produkty wysokoprzetworzone.
Nowotworom sprzyja też nadmierne picie alkoholu i palenie papierosów.
Reklama
Co jeść, żeby nie mieć raka?
Już wiemy, czego unikać w diecie przeciwnowotworowej, co zatem jest bezcenne w profilaktyce? Według najnowszych zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia warzywa i owoce powinny stanowić połowę naszego codziennego pożywienia, z czego 3/4 to warzywa, a 1/4 to owoce, codziennie powinniśmy też jeść:
- makarony i pieczywo z pełnego ziarna
- grube kasze i brązowy ryż
- dwie szklanki produktów mlecznych (sery, mleko, jogurty)
Czerwone mięso powinno się ograniczyć do pół kilograma na tydzień, źródłem białka powinny być ryby, chude mięso, jaja, nasiona strączkowe.
Na szczycie piramidy są tłuszcze, dietetycy zalecają ograniczenie masła, smalcu na rzecz oliw i olejów np. z orzechów, które są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych.
W diecie przeciwnowotworowej nie może zabraknąć produktów, które wzmacniają system obronny naszego organizmu. Świeżo zmiażdżony czosnek jest źródłem allicyny, która hamuje wzrost komórek nowotworowych, zwłaszcza w przypadku raka macicy, piersi i jelita grubego.
Podobne działanie, ale za sprawą kwercetyny wykazują: cebula, brokuły, fasolka szparagowa i sałata.
W profilaktyce raka piersi, jajników i prostaty cenna okazać się może soja, która zawiera fitoestrogeny. Warzywa kapustne zmniejszają ryzyko zachorowania na raka płuc, pęcherza moczowego, trzustki, żołądka, tarczycy, skóry, prostaty i jelita grubego.
Likopen zawarty w pomidorach (im dłużej duszone lub gotowane, tym jest go więcej) zapobiega uszkodzeniom DNA i chroni przed rakiem piersi i prostaty.
W diecie przeciwrakowej musimy też uwzględnić owoce. Najbogatsze w związki utrudniające rozwój różnych rodzajów nowotworów są:
- owoce jagodowe,
- maliny,
- truskawki,
- żurawina,
- winogrona czerwone,
- owoce cytrusowe.
Watro pamiętać, też o regularnym piciu zielonej herbaty, bo dzięki zawartym w niej polifenolom możemy powstrzymać np. rozwój białaczki szpikowej, raka skóry, piersi, jamy ustnej i prostaty.
