Duodopa

Duodopa - skład

1 ml żelu zawiera 20 mg lewodopy oraz 5 mg karbidopy.

Reklama

Duodopa - działanie

Mieszanina lewodopy i karbidopy (w stosunku 4:1) w postaci żelu, do ciągłego wlewu dojelitowego. Lewodopa, po zachodzącej w mózgu dekarboksylacji do dopaminy, łagodzi objawy choroby Parkinsona. Karbidopa, która nie przenika przez barierę krew-mózg, hamuje obwodową dekarboksylację lewodopy, dzięki czemu więcej lewodopy może się przedostać do mózgu i ulec przekształceniu do dopaminy. Dojelitowe podawanie leku zmniejsza fluktuacje motoryczne i wydłuża okres działania dawki "on" u pacjentów z zaawansowaną chorobą Parkinsona, którzy otrzymywali tabletki z lewodopą i inhibitorem dekarboksylazy przez wiele lat. Lek jest podawany przez cewnik założony bezpośrednio do dwunastnicy. Lewodopa jest szybko i skutecznie wchłaniana z jelita poprzez wysokowydajny system transportowania aminokwasów. Lewodopa podawana w preparacie ma taką samą biodostępność jak lewodopa podawana w postaci tabletek (81-98%). Zmiany stężenia lewodopy we krwi są wyraźnie mniejsze w przypadku podania leku w ciągłym wlewie dojelitowym, przy którym częstotliwość opróżniania żołądka nie ma wpływu na wchłanianie. W przypadku dużej dawki porannej, stężenie terapeutyczne lewodopy we krwi osiągane jest w ciągu 10-30 min. Lewodopa jest całkowicie metabolizowana. Znane są 4 szlaki metaboliczne lewodopy, spośród których dla lewodopy podawanej bez żadnego inhibitora enzymu najważniejsza jest dekarboksylacja. W przypadku lewodopy podawanej równocześnie z karbidopą dekarboksylaza jest hamowana, a najważniejszym szlakiem metabolicznym jest O-metylacja przez katecholo-O-metylotransferazę (COMT). T_0,5 lewodopy w fazie eliminacji wynosi 1-2 h. Lek jest wydalany z moczem, w postaci metabolitów.

Reklama

Duodopa - wskazania

Leczenie zaawansowanej choroby Parkinsona reagującej na lewodopę u pacjentów, u których występują ciężkie fluktuacje motoryczne oraz hiperkineza i (lub) dyskinezy, w przypadku gdy dostępne połączenia leków stosowanych w chorobie Parkinsona nie przynoszą zadowalających wyników.

Reklama

Duodopa - przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancje czynne lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Jaskra z wąskim kątem przesączania. Ciężka niewydolność serca. Ciężkie zaburzenia rytmu serca. Ostry udar. Stosowanie nieselektywnych inhibitorów MAO lub selektywnych inhibitorów MAO-A oraz okres 2 tyg. po zaprzestaniu ich stosowania. Choroby, w przypadku których podawanie leków adrenomimetycznych jest przeciwwskazane, np. guz chromochłonny, nadczynność tarczycy oraz zespół Cushinga. Lewodopa może aktywować czerniaka złośliwego i dlatego nie należy jej stosować u pacjentów z podejrzanymi, nierozpoznanymi zmianami skórnymi lub z czerniakiem w wywiadzie.

Reklama

Duodopa - ostrzeżenia

Lek nie jest zalecany w leczeniu polekowych reakcji pozapiramidowych. Ostrożnie stosować u pacjentów z ciężkimi chorobami układu sercowo-naczyniowego lub płuc, astmą oskrzelową, chorobami nerek, wątroby, układu dokrewnego, chorobą wrzodową w wywiadzie lub drgawkami w wywiadzie. U pacjentów po przebytym zawale mięśnia sercowego, u których utrzymuje się arytmia węzła przedsionkowego lub arytmia komorowa, należy szczególnie dokładnie monitorować czynność serca podczas początkowego dostosowywania dawki. Pacjentów z przewlekłą jaskrą z szerokim kątem przesączania można leczyć preparatem z zachowaniem ostrożności, pod warunkiem, że ciśnienie wewnątrzgałkowe jest dobrze kontrolowane a występujące zmiany ciśnienia wewnątrzgałkowego u pacjenta są dokładnie monitorowane. Wszystkich pacjentów leczonych preparatem należy dokładnie monitorować pod kątem zaburzeń psychicznych, a szczególnie depresji z tendencjami samobójczymi. Ostrożnie stosować u pacjentów z psychozą występującą obecnie lub w przeszłości. Należy zachować ostrożność przy równoczesnym podawaniu leków przeciwpsychotycznych o właściwościach blokowania receptorów dopaminowych, szczególnie antagonistów receptora D₂ - obserwować, czy u pacjenta nie występuje utrata działania przeciw chorobie Parkinsona lub nasilenia objawów choroby Parkinsona. Preparat może indukować niedociśnienie ortostatyczne, dlatego należy zachować ostrożność w przypadku podawania go pacjentom przyjmującym inne leki mogące powodować niedociśnienie ortostatyczne. Stosowanie lewodopy u pacjentów z Parkinsonem może wiązać się z sennością i epizodami nagłego zasypiania; należy zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn. Ze względu na ryzyko rabdomiolizy wtórnej, ciężkich dyskinez lub złośliwego zespołu neuroleptycznego (ZZN), należy dokładnie obserwować pacjentów po nagłym zmniejszeniu dawki lub zaprzestaniu podawania leku, szczególnie pacjentów przyjmujących neuroleptyki. Podczas przedłużonej terapii preparatem zaleca się okresową kontrolę czynności wątroby, układu krwiotwórczego, układu sercowo-naczyniowego oraz nerek. Jeżeli konieczne jest zastosowanie ogólnego znieczulenia, terapię preparatem można kontynuować tak długo, jak długo pacjentowi wolno będzie przyjmować płyny i leki doustnie. Jeżeli terapię trzeba czasowo przerwać, można wznowić podawanie preparatu w takiej samej dawce, jak tylko dozwolone będzie doustne przyjmowanie płynów. Wykonywane w przeszłości zabiegi chirurgiczne w górnej części jamy brzusznej mogą powodować trudności w wykonaniu gastrostomii lub jejunostomii. Podczas stosowania leku u pacjentów zaobserwowano występowanie bezoarów, czasowego zatrzymania perystaltyki jelit, nadżerki lub wrzody w miejscu założenia cewnika, krwotok jelitowy, niedokrwienie jelita, niedrożność mechaniczną jelit, perforację jelita, wgłobienie jelita, zapalenie trzustki, zapalenie otrzewnej, zapalenie płuc (włączając zachłystowe zapalenie płuc), odmę otrzewnową, zakażenia ran pooperacyjnych oraz posocznicę. W badaniach postmarketingowych opisywano również wgłobienie jelita. Bezoary to zbite skupiska niestrawnego materiału (np. nieulegających trawieniu włókien warzywnych lub owocowych) zatrzymane w przewodzie pokarmowym. Większość bezoarów zalega w żołądku, ale bezoary mogą się też znajdować w innych odcinkach przewodu pokarmowego. Bezoar wokół zakończenia zgłębnika wprowadzonego do jelita czczego może stanowić punkt początkowy niedrożności jelita lub powstania wgłobienia. Objawem wymienionych powyżej powikłań mogą być bóle brzucha. Należy zachować ostrożność w przypadku wystąpienia któregokolwiek objawu związanego z powyższymi zdarzeniami. Osłabiona zdolność do obsługiwania urządzenia (pompa, przyłączanie cewnika) może prowadzić do powikłań; w przypadku takich pacjentów konieczna jest pomoc opiekuna. Nagłe lub stopniowe nasilanie się spowolnienia ruchowego może wskazywać na niedrożność urządzenia i powinno być zbadane w celu ustalenia przyczyny. Zespół dysregulacji dopaminowej (DDS) jest uzależnieniem prowadzącym do nadmiernego stosowania tego leku, obserwowanym u niektórych pacjentów leczonych karbidopą z lewodopą. Przed rozpoczęciem leczenia należy poinformować pacjentów i opiekunów o ryzyku DDS. U pacjentów leczonych żelem dojelitowym zawierającym lewodopę z karbidopą notowano polineuropatię. Przed rozpoczęciem leczenia należy określić, czy u pacjenta w przeszłości występowały objawy polineuropatii oraz znane czynniki ryzyka, a następnie regularnie obserwować. Preparat zawiera hydrazynę, produkt rozpadu karbidopy, która może być genotoksyczna i ewentualnie kancerogenna; zawartość hydrazyny przyjęta przy średniej dawce preparatu wynosi 4 mg/dobę, a przy dawce maksymalnej 8 mg/dobę; znaczenie kliniczne przyjętej hydrazyny nie jest znane. Nie ma wskazań do stosowania preparatu u dzieci i młodzieży.

Reklama

Duodopa - ciąża

Preparat nie jest zalecany do stosowania w okresie ciąży oraz u kobiet w wieku rozrodczym nie stosujących skutecznej metody antykoncepcji, chyba że korzyści dla matki przeważają nad możliwym ryzykiem dla płodu. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję. Lewodopa i jej matabolity przenikają do mleka kobiecego. Istnieją dowody, że w czasie leczenia lewodopą laktacja ulega hamowaniu. Badania na zwierzętach wykazały przenikanie karbidopy do mleka matek. Podczas leczenia preparatem należy przerwać karmienie piersią. W badaniach przedklinicznych nie wykazano oddziaływania na płodność ani wyłącznie lewodopy, ani wyłącznie karbidopy; brak danych dotyczących wpływu połączenia lewodopy z karbidopą na płodność zwierząt.

Reklama

Duodopa - efekty uboczne

Bardzo często: zmniejszenie masy ciała, niepokój, depresja, bezsenność, dyskinezy, choroba Parkinsona, niedociśnienie ortostatyczne, nudności, zaparcia, upadki. Często: niedokrwistość, zwiększenie masy ciała, zwiększenie stężenia aminokwasów (zwiększenie stężenia kwasu metylomalonowego), zwiększenie stężenia homocysteiny we krwi, zmniejszenie łaknienia, niedobór witaminy B₆, niedobór witaminy B₁₂, nienormalne sny, pobudzenie, stan splątania, omamy, impulsywne zachowanie, zaburzenie psychotyczne, napady snu, zaburzenie snu, zawroty głowy, dystonia,  bóle głowy, hipestezja, zjawisko ON-OFF, parestezje, polineuropatia, senność, omdlenie, drżenie, nieregularna częstość pracy serca, nadciśnienie tętnicze, niedociśnienie tętnicze, duszność, ból części ustnej gardła, powiększenie obwodu brzucha, biegunka, suchość w jamie ustnej, zaburzenie smaku, niestrawność, utrudnione połykanie, wzdęcie z oddawaniem gazów, wymioty, kontaktowe zapalenie skóry, nadmierna potliwość, obrzęk obwodowy, świąd, wysypka, skurcze mięśni, ból szyi, nietrzymanie moczu, zatrzymanie moczu, zmęczenie, ból w miejscu podania, astenia. Niezbyt często: leukopenia, trombocytopenia, samobójstwo dokonane, otępienie, dezorientacja, nastrój euforyczny, strach, zwiększone libido,  koszmary senne, próba samobójcza, ataksja, drgawki, zaburzenia chodu, jaskra z zamkniętym kątem przesączania, skurcz powiek, podwójne widzenie, niedokrwienna neuropatia nerwu wzrokowego, niewyraźne widzenie, kołatanie serca, zapalenie żył, ból w klatce piersiowej, dysfonia, nadmierne wydzielanie śliny, łysienie, rumień, pokrzywka, niewłaściwe zabarwienie moczu, złe samopoczucie. Rzadko: nieprawidłowe myślenie, nieprawidłowe oddychanie, bruksizm, przebarwienie śliny, bolesność języka, czkawka, przebarwienie potu, czerniak złośliwy, priapizm. Częstość nieznana: reakcja anafilaktyczna, zespół dysregulacji dopaminowej. Działania niepożądane związane z urządzeniem i zabiegiem. Bardzo często: ból brzucha, nadmierne ziarninowanie, powikłania założenia zgłębnika, rumień w miejscu nacięcia, wydzielina po zabiegu, ból związany z zabiegiem, odczyn w miejscu zabiegu. Często: zapalenie tkanki łącznej w miejscu nacięcia, zakażenie po zabiegu, uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej, bóle w górnej części jamy brzusznej, zapalenie otrzewnej, odma otrzewnowa, zapalenie płuc/zachłystowe zapalenie płuc, przemieszczenie zgłębnika, zamknięcie światła zgłębnika, powikłania związane ze stomią żołądkowo-jelitową, ból w miejscu nacięcia, pooperacyjne czasowe zatrzymanie perystaltyki jelit, powikłania po zabiegu, uczucie dyskomfortu po zabiegu, krwotok po zabiegu. Niezbyt często: ropień pooperacyjny, bezoar, niedokrwienne zapalenie okrężnicy, niedokrwienie przewodu pokarmowego, niedrożność przewodu pokarmowego, wgłobienie jelita, zapalenie trzustki, krwotok z jelita cienkiego,  wrzód jelita cienkiego, perforacja jelita grubego. Częstość nieznana: perforacja żołądka, perforacja przewodu pokarmowego, niedokrwienie jelita cienkiego, perforacja jelita cienkiego. U pacjentów z chorobą Parkinsona leczonych agonistami dopaminy, w tym lewodopą z karbidopą, zwłaszcza stosujących duże dawki, opisywano patologiczną skłonność do gier hazardowych, zwiększone libido i nadmierną aktywność seksualną, zazwyczaj ustępujące po zmniejszeniu dawki lub zaprzestaniu leczenia. Zgłaszano następujące nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych: zwiększone stężenie azotu mocznikowego we krwi, zwiększona aktywność fosfatazy alkalicznej, AspAT, AIAT, LDH, zwiększone stężenie bilirubiny, glukozy, kreatyniny, kwasu moczowego, pozytywny wynik testu Coombsa oraz zmniejszone stężenie hemoglobiny i wartości hematokrytu.

Duodopa - interakcje

Preparatu nie należy stosować jednocześnie z nieselektywnymi inhibitorami MAO lub selektywnymi inhibitorami MAO-A oraz przez okres 2 tyg. po zaprzestaniu ich przyjmowania. Można stosować w skojarzeniu z selektywnymi inhibitorami MAO-B (np. selegiliną), jednak należy brać pod uwagę możliwość wystąpienia ciężkiej hipotonii ortostatycznej. Preparat nasila działanie leków hipotensyjnych; konieczne może być dostosowanie dawki leku hipotensyjnego. Rzadko informowano o działaniach niepożądanych, w tym nadciśnieniu tętniczym i dyskinezach spowodowanych jednoczesnym podawaniem trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych i preparatów zawierających karbidopę z lewodopą. Leki cholinolityczne mogą działać synergistycznie z lewodopą w zakresie redukcji drżenia; ich równoczesne stosowanie może jednak nasilać ruchy mimowolne. Leki cholinolityczne mogą osłabiać działanie lewodopy poprzez spowalnianie jej wchłaniania; konieczne może być dostosowanie dawki preparatu. Antagoniści receptorów dopaminy (niektóre leki przeciwpsychotyczne, np. fenotiazyny, butyrofenony i rysperydon oraz leki przeciwwymiotne, np. metoklopramid), benzodiazepiny, izoniazyd, fenytoina i papaweryna, mogą osłabiać działanie terapeutyczne lewodopy; w przypadku ich równoczesnego stosowania z preparatem należy obserwować pacjentów w celu wykrycia utraty odpowiedzi terapeutycznej. Inhibitory COMT (np. tolkapon, entakapon) mogą zwiększać biodostępność preparatu; konieczne może być dostosowanie dawki preparatu. Amantadyna nasila działanie lewodopy i może nasilać działania niepożądane związane z przyjmowaniem lewodopy; konieczne może być dostosowanie dawki preparatu. Sympatykomimetyki mogą nasilać działania niepożądane ze strony układu sercowo-naczyniowego związane z przyjmowaniem lewodopy. Lewodopa tworzy chelat z żelazem w przewodzie pokarmowym prowadzące do zmniejszenia wchłaniania lewodopy. Ponieważ lewodopa konkuruje z niektórymi aminokwasami, wchłanianie lewodopy może być zaburzone u niektórych pacjentów na diecie bogatobiałkowej.

Duodopa - dawkowanie

W postaci wlewu dojelitowego. Dorośli, w tym osoby w podeszłym wieku: całkowita dawka dobowa preparatu składa się z 3 indywidualnie dostosowanych dawek - porannej (bolus), ciągłej dawki podtrzymującej oraz dawek dodatkowych (bolus). Leczenie jest zwykle podawane w okresie aktywności pacjenta. Lek można podawać do 24 h, jeśli jest to medycznie uzasadnione. Dawka poranna (bolus): jest podawana za pomocą pompy w celu szybkiego osiągnięcia poziomu dawki terapeutycznej leku (w ciągu 10-30 min). Dawkę należy obliczyć na podstawie poprzednio przyjmowanej przez pacjenta dawki porannej lewodopy + objętość konieczna do wypełnienia zgłębnika. Zazwyczaj dawka poranna wynosi 5-10 ml, co odpowiada 100-200 mg lewodopy. Całkowita dawka poranna nie powinna przekroczyć 15 ml (300 mg lewodopy). Ciągła dawka podtrzymująca: istnieje możliwość dostosowywania dawki podtrzymującej stopniowo po 2 mg/h (0,1 ml/h). Dawkę należy wyliczyć na podstawie wcześniej przyjmowanej przez pacjenta dziennej dawki lewodopy. W przypadku odstawienia leczenia uzupełniającego należy dostosować dawkę preparatu. Ciągła dawka podtrzymująca jest dostosowywana indywidualnie. Powinna mieścić się w zakresie 1-10 ml/h (20-200 mg lewodopy/h) i zazwyczaj wynosi 2-6 ml/h (40-120 mg lewodopy/h). Maksymalna zalecana dawka dobowa wynosi 200 ml. W wyjątkowych przypadkach konieczne może być podawanie większej dawki. Dodatkowe dawki (bolus): podawane w razie konieczności, w przypadku występowania u pacjenta zespołów hipokinetycznych w ciągu dnia. Dodatkową dawkę należy dostosować indywidualnie, zazwyczaj wynosi ona 0,5-2,0 ml. W rzadkich przypadkach konieczne może być podanie większej dawki. Jeśli liczba dodatkowych dawek (bolus) przekroczy 5 na dobę, należy zwiększyć dawkę podtrzymującą. Po wstępnym ustaleniu dawki, dawkę poranną (bolus), dawkę podtrzymującą oraz dawki dodatkowe (bolus) należy dokładniej dostosowywać przez kilka tyg. Szczególne grupy pacjentów: modyfikacja dawkowania nie jest konieczna u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. Sposób podania. Preparat ma postać żelu do podawania dojelitowego w sposób ciągły. Podczas długotrwałego stosowania żel należy podawać za pomocą przenośnej pompy bezpośrednio do dwunastnicy lub górnej części jelita czczego, poprzez przezskórną gastrostomię endoskopową wyposażoną w założony na stałe zgłębnik dojelitowy. Jeśli z jakiegoś powodu nie można wykonać przezskórnej gastrostomii endoskopowej, można rozważyć wykonanie gastrojejunostomii pod kontrolą radiologiczną. Założenie gastrostomii lub gastrojejunostomii oraz dostosowanie dawki leku należy przeprowadzić przy współpracy z poradnią neurologiczną. Przed założeniem zgłębnika na stałe zaleca się założenie tymczasowego zgłębnika nosowo-dwunastniczego w celu ustalenia, czy pacjent pozytywnie reaguje na taką metodę leczenia oraz w celu dostosowania dawki. Dawka powinna być indywidualnie dostosowana, w celu osiągnięcia optymalnej reakcji klinicznej, która oznacza maksymalizację okresu działania dawki ("on") podczas dnia poprzez minimalizację liczby epizodów końca dawki ("off") oraz czasu trwania spowolnienia ruchowego końca dawki, oraz minimalizację okresu działania dawki ("on") ze znaczną dyskinezą. Preparat powinien być początkowo podawany w monoterapii. W razie konieczności można podawać równocześnie inne leki stosowane w chorobie Parkinsona. Do podawania preparatu należy stosować wyłącznie pompę Duodopa CADD-legacy (znak CE). Instrukcja obsługi przenośnej pompy jest dołączona do urządzenia. Zaraz przed użyciem, kasetkę należy podłączyć do przenośnej pompy, a całość podłączyć do zgłębnika nosowo-dwunastniczego lub portu przezbrzusznego/zgłębnika dwunastniczego do podawania leku, zgodnie z podanymi instrukcjami. Kasetki z lekiem są jednorazowego użytku i nie powinny być stosowane dłużej niż jeden dzień (do 24 h), nawet jeśli zawierają niewykorzystany preparat. Nie należy ponownie używać otwartej kasetki. Pod koniec okresu ważności żel może przybrać lekko żółtą barwę; nie wpływa to na stężenie leku ani na przebieg leczenia. W przypadku podejrzewanej lub zdiagnozowanej demencji oraz zwiększonej skłonności do występowania splątania, pompa pacjenta powinna być obsługiwana wyłącznie przez personel pielęgniarski lub osobę spokrewnioną zdolną do obsługi. Nagłe pogorszenie reakcji na leczenie, z nawracającymi fluktuacjami motorycznymi, powinno być podstawą do podejrzenia, że dalsza część zgłębnika przemieściła się z dwunastnicy do żołądka. Położenie zgłębnika należy określić przy pomocy prześwietlenia RTG, a następnie, pod stałą kontrolą obrazu RTG, umieścić go ponownie w dwunastnicy. Leczenie preparatem poprzez zgłębnik założony na stałe może być przerwane w dowolnym momencie, poprzez usunięcie zgłębnika i umożliwienie wygojenia rany. Leczenie należy następnie kontynuować podając doustne leki zawierające lewodopę z karbidopą.

Duodopa - uwagi

Preparat może powodować senność i nagłe napady snu - podczas leczenia należy unikać prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, dopóki epizody takie nie ustąpią. Preparat może powodować fałszywie dodatni wynik badań z użyciem testu paskowego na obecność ketonów w moczu; reakcji tej nie zmienia gotowanie próbki moczu. Zastosowanie testu z oksydazą glukozy może dać fałszywie ujemne wyniki przy wykrywaniu glukozy w moczu.