Leukeran - skład
1 tabl. powl. zawiera 2 mg chlorambucylu.
Reklama
Leukeran - działanie
Chlorambucil działa jako dwufunkcyjny lek alkilujący. Alkilacja zachodzi dzięki powstawaniu wysoce reaktywnego rodnika etylenoimoniowego. Przypuszczalny mechanizm działania polega na tworzeniu przez pochodne rodnika etylenoimoniowego wiązań krzyżowych między dwoma łańcuchami spirali DNA, co w następstwie powoduje zaburzenia replikacji. Po podaniu doustnym dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, maksymalne stężenie we krwi uzyskuje po 40-70 min. Metabolizm chlorambucilu polega na beta-oksydacji bocznego łańcucha kwasu masłowego. Głównym metabolitem jest iperyt fenylooctowy. T0,5 wynosi 1,8+/-0,4 h. Okres półtrwania metabolitu we krwi jest dłuższy, w porównaniu z chlorambucilem. W dużym stopniu od tego metabolitu zależy alkilujące działanie leku.
Reklama
Leukeran - wskazania
Leczenie: choroby Hodgkina (ziarnicy złośliwej), niektórych postaci nieziarniczych chłoniaków złośliwych, przewlekłej białaczki limfatycznej, makroglobulinemii Waldenstroma.
Reklama
Leukeran - przeciwwskazania
Nadwrażliwość na chlorambucil lub pozostałe składniki preparatu.
Reklama
Leukeran - ostrzeżenia
Preparat nie powinien być podawany pacjentom, których niedawno podawano radioterapii lub leczono innymi lekami cytotoksycznymi. Jeżeli wystąpiła hipoplazja lub naciekanie szpiku kostnego przez limfocyty, nie należy przekraczać dobowej dawki 0,1 mg/kg mc. Szczególnie ostrożnie stosować u dzieci z zespołem nerczycowym, pacjentów leczonych tzw. metodą pulsów z zastosowaniem dużych dawek oraz u pacjentów z drgawkami w wywiadzie (zalecane ścisłe monitorowanie po podaniu preparatu). Ostrożnie stosować u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby. Należy rozważyć zmniejszenie dawki leku u pacjentów ze znacznym zaburzeniem czynności wątroby. W dawkach leczniczych preparat zmniejsza liczbę limfocytów i w mniejszym stopniu, liczbę granulocytów obojętnochłonnych, płytek krwi i stężenie hemoglobiny, przerwanie leczenia nie jest konieczne. Lek zawiera laktozę, dlatego nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu "Lapp" lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
Reklama
Leukeran - ciąża
Preparat jest potencjalnie teratogenny. Gdy tylko jest to możliwe, należy unikać stosowania chlorambucilu w okresie ciąży, szczególnie w I trymestrze. W każdym przypadku należy ocenić stosunek potencjalnego zagrożenia dla płodu do spodziewanej korzyści dla matki. Należy zalecić stosowanie skutecznej antykoncepcji w przypadku stosowania preparatu przez któregokolwiek z partnerów. Matki leczone preparatem nie powinny karmić piersią.
Reklama
Leukeran - efekty uboczne
Bardzo często: leukopenia, neutropenia, małopłytkowość, pancytopenia, mielosupresja (odwracalna, gdy chlorambucyl jest odstawiony wystarczająco wcześnie). Często: ostre, wtórne nowotwory hematologiczne (zwłaszcza białaczka i zespół mielodysplastyczny), szczególnie po długotrwałym leczeniu; niedokrwistość; napady padaczkowe u dzieci z zespołem nerczycowym; zaburzenia żołądkowo-jelitowe tj. nudności i wymioty, biegunka i owrzodzenie jamy ustnej. Niezbyt często: wysypka. Rzadko: reakcje alergiczne tj. pokrzywka lub obrzęk naczynioruchowy po zastosowaniu pierwszej lub kolejnych dawek, zespół Stevensa-Johnsona i martwica toksyczno-rozpływna naskórka; ogniskowe i/lub uogólnione napady padaczkowe u dzieci i dorosłych otrzymujących dobowe lecznicze dawki lub leczonych tzw. metodą pulsów z zastosowaniem wysokich dawek chlorambucylu; hepatotoksyczność, żółtaczka; gorączka polekowa. Bardzo rzadko: nieodwracalna niewydolność szpiku kostnego; zaburzenia motoryczne, włączając drżenia, mimowolne drgania mięśni i mioklonie nie będące napadami padaczkowymi, neuropatia obwodowa; śródmiąższowe włóknienie płuc (opisywano niekiedy u pacjentów z przewlekłą białaczką limfatyczną w trakcie długotrwałego leczenia; włóknienie płuc może być odwracalne po odstawieniu chlorambucylu), śródmiąższowe zapalenie płuc; jałowe zapalenie pęcherza moczowego. Porównawcze badanie chorych na raka jajnika, otrzymujących związki alkilujące, w tym chlorambucyl z grupą chorych otrzymujących leki o innym mechanizmie działania, wykazało istotny wzrost częstości ostrej białaczki w grupie otrzymującej leki alkilujące. U niewielkiego odsetka pacjentów otrzymujących przez dłuższy czas chlorambucyl jako lek wspomagający leczenie raka sutka, opisano ostrą białaczkę szpikową. Przed zastosowaniem preparatu należy rozważyć stosunek ryzyka wystąpienia białaczki do oczekiwanych korzyści terapeutycznych. Chlorambucyl może hamować czynność jajników, donoszono również o zaniku miesiączki w następstwie stosowania leku. U pacjentów leczonych chlorambucylem stwierdzono azoospermię, choć szacuje się że do wywołania tego efektu konieczna jest dawka całkowita leku wynosząca 400 mg. Zaburzenia spermatogenezy u pacjentów z chłoniakiem leczonych preparatem w całkowitych dawkach (410 mg - 2600 mg) były w różnym stopniu przemijające.
Leukeran - interakcje
Fenylbutazon może nasilać działanie toksyczne chlorambucilu - konieczne może być zmniejszenie dawki chlorambucilu u pacjentów otrzymujących te leki jednocześnie. Może wystąpić krzyżowa reakcja nadwrażliwości (wysypka skórna) pomiędzy chlorambucylem a innymi środkami alkilującymi. Analogi nukleozydów purynowych (takie jak fludarabina, pentostatyna i kladrybina) zwiększały cytotoksyczność chlorambucylu in vitro, jednak znaczenie kliniczne tego stwierdzenia jest nieznane. U pacjentów z upośledzoną odpornością nie zaleca się stosowania szczepionek zawierających żywe organizmy.
Leukeran - dawkowanie
Doustnie. Choroba Hodgkina (ziarnica złośliwa): Dorośli: w monoterapii stosuje się najczęściej dobową dawkę 0,2 mg/kg mc. przez 4-8 tyg; zazwyczaj preparat jest jednym ze składników polichemioterapii i stosuje się go wg licznych protokołów. Preparat można stosować zamiast chlormetyny, z podobnym efektem leczniczym, ale mniejszym działaniem toksycznym. Dzieci: schematy dawkowania podobne do stosowanych u dorosłych. Niektóre postaci nieziarniczych chłoniaków złośliwych: Dorośli: w monoterapii początkowa dawka dobowa wynosi zazwyczaj 0,1-0,2 mg/kg mc. przez pierwsze 4-8 tyg., po czym leczenie podtrzymujące prowadzi się, stosując zmniejszone dawki dobowe lub leczenie cykliczne. Preparat jest skuteczny w leczeniu pacjentów w zaawansowanym stadium rozlanego chłoniaka limfocytarnego oraz pacjentów, u których występuje wznowa po radioterapii. U pacjentów z zaawansowanymi stadiami rozwoju nieziarniczego chłoniaka limfocytowego nie wykazano znacznych różnic w działaniu leczniczym pomiędzy monoterapią lekiem a polichemioterapią. Dzieci: schematy dawkowania podobne do stosowanych u dorosłych. Przewlekła białaczka limfatyczna: Dorośli: (leczenie rozpoczyna się zazwyczaj u pacjentów z wyraźnymi objawami chorobowymi lub z zaburzeniami czynności szpiku kostnego - lecz nie w przypadku niewydolności szpiku - potwierdzonym badaniem krwi obwodowej): początkowa dawka dobowa wynosi 0,15 mg/kg mc. do czasu zmniejszenia liczby leukocytów we krwi do 10 000/µl, leczenie można wznowić po 4 tyg. od zakończenia pierwszego cyklu i kontynuować, stosując dawkę dobową 0,1 mg/kg mc. Zazwyczaj po 2 latach leczenia u niektórych pacjentów liczba leukocytów osiąga prawidłowe wartości, uprzednio powiększone węzły chłonne oraz śledziona stają się niewyczuwalne w badaniu palpitacyjnym, a odsetek limfocytów w szpiku kostnym zmniejsza się poniżej 20%. Pacjenci z potwierdzoną niewydolnością szpiku kostnego powinni być leczeni prednizolonem, a podawanie preparatu można rozpocząć dopiero po przywróceniu czynności szpiku kostnego. Makroglobulinemia Waldenstroma: Dorośli: (preprat jest lekiem z wyboru) zalecana dawka początkowa wynosi 6-12 mg/dobę do chwili wystąpienia leukopenii, następnie wprowadza się na stałe dawkę 2-8 mg/dobę. Należy rozważyć zmniejszenie dawki leku w przypadku pacjentów ze znacznym zaburzeniem czynności wątroby. Lek należy przyjmować codziennie na czczo (co najmniej 1 h przed posiłkami lub 3 h po posiłkach).
Leukeran - uwagi
W czasie leczenia należy stale kontrolować morfologię krwi. W razie szybkiego zmniejszania się liczby limfocytów we krwi leczenie należy przerwać. U pacjentów w podeszłym wieku monitorować szczególnie czynności nerek i wątroby.